chÜÖng IV

chÜÖng IV

(ti‰p theo)

ng†n lºa ÇÃu tranh cûa Hà N¶i

Vài tuÀn lÍ trÜ§c Çó Thû TÜ§ng Phåm væn ñÒng qua trung gian ông Francois Missofle, m¶t Ç¥c phái viên cûa Chánh Phû Pháp ª Á Châu, Çã nh© Chánh Phû Pháp nhÃn månh v§i Hoa Kÿ Ç‹ h† ép bu¶c ông ThiŒu r©i khÕi chÙc vø. HiŒp Ü§c Paris Çã m¥c nhiên chÃp nhÆn gi» ông ThiŒu låi ª MiŠn Nam, bây gi© B¡c ViŒt låi tìm cách Ç‹ bÙng ông ThiŒu ra khÕi MiŠn Nam. NhÜ vÆy là h† Çâu có muÓn nghÌ xä hÖi nhÜ h† Çã nói Çâu ?

Thû TÜ§ng Phåm væn ñÒng ti‰p ông Richer lÀn ÇÀu tiên vào tháng giêng và nói v§i ông Richer r¢ng:

- " Tôi hy v†ng là ông Çem t§i cho tôi m¶t câu trä l©i".

Nhà ngoåi giao Pháp không hŠ nhÆn ÇÜ®c m¶t chÌ thÎ chính xác nào trÜ§c khi Çi, nên ông ta phân vân trong m¶t s¿ mÖ hÒ...

TrØ trÜ©ng h®p ngoåi lŒ, còn thì tÃt cä các tin tÙc kh¡p các nÖi ÇÜa vŠ ÇŠu giÓng nhau, tØ Hà N¶i và tØ các nhiŒm sª ngoåi giao cûa B¡c ViŒt trên kh¡p th‰ gi§i, tØ hŒ thÓng tình báo và phän tình báo hùng månh cûa c¶ng sän, tÃt cä ÇŠu cho bi‰t là "không nên quan tr†ng hóa vÃn ÇŠ PhÜ§c Long, dù Çó là m¶t bi‰n cÓ không phäi nhÕ. B¶ Chánh TrÎ công sän chÌ muÓn gi» m¶t tình trång cæng th£ng nào Çó thôi ª MiŠn Nam Ç‹ cho b¶ Ç¶i cûa h† vui chÖi, không hÖn không kém"!

RÃt ít có chuyên viên nào nghï r¢ng tÃt cä các nguÒn tin dù Ç‰n tØ ñông hay Tây cÛng ÇŠu có m¶t xuÃt xÙ duy nhÃt là Hà N¶i !

HÖn n»a, vào trung tuÀn tháng giêng, tÃt cä các chuyên viên ÇŠu có trong tay m¶t bän tài liŒu tØ tháng 12/74 : bän nghÎ quy‰t 08/CT74 do B¶ TÜ LŒnh Quân ñ¶i cûa CPLTCHMN ph° bi‰n. NghÎ quy‰t nÀy có n¶i dung duyŒt xét các mÅu sÓ cûa cu¶c ÇÃu tranh cho nh»ng næm s¡p t§i: " Chánh Phû và Quân ñ¶i bù nhìn cûa NguyÍn væn ThiŒu n‰u không søp Ç° ngay thì cÛng ti‰p tøc g¥p nhiŠu khó khæn tr¿c diŒn trên m†i lãnh v¿c và së suy y‰u lÀn lÀn vŠ phÄm cÛng nhÜ vŠ lÜ®ng".

C¶ng sän thÜ©ng m¡c bŒnh giÃy t© nên h† thÜ©ng cung cÃp tin túc ÇŠu Ç¥n cho cán b¶ các cÃp ngay cä trên m¥t trÆn. Do Çó mà Çôi khi cán b¶ c¶ng sän còn bi‰t tin tÙc chính xác trÜ§c cä ông ThiŒu n»a, nhÜ trÜ©ng h®p n¶i dung thäo luÆn ª Paris gi»a ông Kissinger và Phái Çoàn B¡c ViŒt. CÖ quan tình báo cûa ViŒt Nam C¶ng Hòa phân tách kÏ các tài liŒu tÎch thu ÇÜ®c trên xác ch‰t cûa b¶ Ç¶i hay cûa tù binh b¡t ÇÜ®c. M¶t cuÓn s° tay tÎch thu ÇÜ®c cûa m¶t cán b¶ ViŒt C¶ng trong tháng giêng có bän phân tích nghÎ quy‰t 08/CT74:

" Các ÇÒng chí phäi š thÙc ÇÜ®c s¿ cÙng ÇÀu cûa ÇÎch khi h† muÓn tiêu diŒt giai cÃp th® thuyŠn. ñó là nguyên nhân gây ra tình trång cæng th£ng trong hiŒn tåi. Do Çó trong næm 1975 chúng ta phäi tæng cÜ©ng n‡ l¿c g¡p ba hay gÃp næm lÀn. Chúng ta phäi chi‰n ÇÃu trên cÖ sª cûa s¿ Çau thÜÖng nÀy bªi vì chúng ta còn phäi ti‰p tøc m¶t trÆn chi‰n lâu dài."

C¶ng sän ViŒt Nam không bao gi© buông bÕ møc Çích cuÓi cùng cûa h† là thÓng nhÃt nÜ§c VIŒT NAM, nhÜng trong hiŒn tåi rõ ràng h† Çang d¿ ki‰n m¶t cu¶c chi‰n lâu dài.

ñÓi v§i dÜ luÆn quÓc t‰, VIŒT NAM DCCH và CPLTCHMN ÇÜ®c coi là hai th¿c th‹ riêng biŒt. Dù h† có Ç‹ l¶ cho dÜ luÆn thÃy m¶t vài Çi‹m dÎ biŒt, nhÜng h† chÌ có m¶t ti‰ng nói chung, giÓng nhau. Còn ngÜ©i MÏ, tØ chánh quyŠn Ç‰n quân Ç¶i, cÃp nào cÛng vÆy, h† không bÎ bó bu¶c phäi có m¶t quan Çi‹m giÓng nhau, cä trên hai lãnh v¿c ngoåi giao và truyŠn thông.

Ngày 8 tháng giêng, vÎ TÜ LŒnh các l¿c lÜ®ng Hoa Kÿ ª Thái bình DÜÖng (bao gÒm chi‰n trÜ©ng ViŒt Nam), ñô ÇÓc Noel Gayler, có th¿c hiŒn m¶t cu¶c phÕng vÃn cho Çài truyŠn hình tåi tråi Smith ª Honolulu.

TrÜ§c khi cho phát hình cu¶c phÕng vÃn nÀy, Çåi tá Sheldon Godkin Çánh ti‰ng cho bi‰t r¢ng ñô ñÓc Gayler không loåi trØ khä næng m¶t cu¶c can thiŒp cûa Hoa Kÿ Ç‹ ngæn chÆn m¶t s¿ "søp Ç°" cûa MiŠn Nam ViŒt Nam, sau khi PhÜ§c Long bÎ B¡c ViŒt chi‰m.

Cu¶c phÕng vÃn truyŠn hình ÇÜ®c Çài NBC phát Çi trong chÜÖng trình "today show" m¶t chÜÖng trình có rÃt nhiŠu ngÜ©i theo dõi. ñô ñÓc ÇÜa ra m¶t quan Çi‹m khác biŒt v§i quan Çi‹m cûa ông lúc ban ÇÀu:

TrÜ§c h‰t ông tuyên bÓ là : Hoa Kÿ së xº døng chi‰n cø ch§ không dùng quân lính Ç‹ tæng cÜ©ng cho Chánh Phû cûa ông ThiŒu. Ông nói :

- " Có khä næng có m¶t s¿ can thiŒp, nhÜng cÖ h¶i dÅn t§i Çó hình nhÜ còn quá xa v©i".

Có vÈ ngÀn ngØ và hÖi Ãp úng,ông nói ti‰p :

" CÀn phäi giúp Ç« cho MiŠn Nam ViŒt Nam chi‰n cø Ç‹ h† có th‹ xº døng tùy theo nhu cÀu cûa h†." - "Không Ç‰n Ç¶ quá phi lš Çâu. Dï nhiên là h®p lš, không Ç‰n Ç°i nào Çâu... Tôi muÓn nói là vŠ Çån dÜ®c.... phäi có Çû Ç‹ h† có th‹ t¿ bäo vŒ, và ....vŠ lÜÖng th¿c cÛng phäi có Ç‹ h† có Çû æn, h† và gia Çình h†,... và... cä väi båt nilon n»a... Ç‹ h† che mÜa ..! " Nh»ng š ki‰n cûa nhân vÆt quan tr†ng nÀy Çã làm cho nh»ng ngÜ©i ª Sài Gòn mÃt h‰t cäm tình: Nh»ng tÃm väi nh¿a che mÜa có th‹ chÓng ÇÜ®c T.54 sao ? Và ª Hoa thånh ñÓn cÛng vÆy, ngÜ©i ta cÛng không vui vÈ gì. CÀn phäi h‰t sÙc thÆn tr†ng vŠ viÍn änh cûa m¶t s¿ can thiŒp quân s¿ cûa Hoa Kÿ. Không có mÃy ai nghï t§i viŒc nÀy. Ông Kissinger Çã có nói vŠ m¶t s¿ can thiŒp ª Trung ñông. ñÓi v§i kÈ ÇÎch, ngÜ©i ta không bao gi© nên nói là së không làm viŒc nÀy hay viŒc n†, nhÃt là viŒc không gªi quân... Hai mÜÖi læm næm trÜ§c B¡c Hàn Çã tÃn công Nam Hàn chÌ vì ông T°ng trÜªng Ngoåi Giao Dean Acheson vØa tuyên bÓ là tuy‰n phòng thû cûa Hoa Kÿ không bao gÒm Nam Hàn. Ÿ B¶ ngoåi giao hÀu h‰t các chuyên viên Çã có "ÇÜ©ng lÓi" riêng cûa h† rÒi: ''S¿ viŒc PhÜ§c Long là m¶t sai lÀm không th‹ ÇÜ®c tái diÍn låi n»a vì Çó cÛng chÌ là m¶t hành Ç¶ng quân s¿ hån ch‰ mà thôi ". NgÜ©i ta không th‹ k‰t luÆn cho Çó là m¶t hành Ç¶ng có tính cách chi‰n lÜ®c ÇÜ®c.... Và dï nhiên s¿ chÓng trä cûa l¿c lÜ®ng cûa MiŠn Nam lë ra phäi mänh liŒt hÖn m§i phäi "".

M¶t nhóm chánh trÎ gia chuyên nghiên cÙu vŠ k‰ hoåch dài hån, dÜ§i quyŠn ông Kissinger Ü§c tính r¢ng cÀn có m¶t s¿ can thiŒp, nhÜng rÃt khó có th‹ thi hành ÇÜ®c viŒc nÀy. NgÛ Giác ñài cÛng nghï r¢ng Hoa Kÿ không th‹ gªi oanh tåc cÖ t§i Çó dù các k‰ hoåch xº døng oanh tåc cÖ vÅn còn trÓng. NgÛ Giác ñài thÜ©ng có k‰ hoåch y‹m tr® cho kh¡p nÖi, nhÜ can thiŒp ª ViŒt Nam, Trung ñông, ñÙc v.v.. cä ª vùng Nam bæng DÜÖng n»a.

Không th‹ ÇÜ®c ? Tåi sao ? T°ng ThÓng Ford, vÎ T°ng TÜ LŒnh cûa Quân L¿c Hoa Kÿ bÎ Çåo luÆt 93-50 và 93-52 và nghÎ ÇÎnh 542 cûa QuÓc H¶i lÜ«ng viŒn tháng 11/1973 ràng bu¶c. Theo Çó T°ng ThÓng chÌ ÇÜ®c phép xº døng quân l¿c Hoa Kÿ sau khi có s¿ tuyên chi‰n cûa QuÓc H¶i; hay trong nh»ng trÜ©ng h®p thÆt chính xác, nhÜ lãnh th° hay chính quân l¿c Hoa Kÿ bÎ tÃn công. Trong trÜ©ng h®p nÀy, m†i quy‰t ÇÎnh cûa T°ng ThÓng (vŠ viŒc xº døng quân l¿c) phäi ÇÜ®c thông báo ngay trong vòng 48 ti‰ng ÇÒng hÒ cho QuÓc H¶i Hoa Kÿ . Th©i gian xº døng ÇÜ®c gi§i hån là 60 ngày. Ông Kissinger có chû trÜÖng gªi Håm Ç¶i MÏ Ç‰n vùng bi‹n ViŒt Nam Ç‹ cho Hà N¶i hi‹u r¢ng h† phäi ngÜng ngay các cu¶c tÃn công. Ông Ford ÇÜÖng nhiên phäi nghiêng vŠ s¿ thÆn tr†ng nên Çã chÓng låi š ki‰n nÀy.

TÃt cä nh»ng màn tranh luÆn hay bàn cãi cûa Chánh Phû Hoa Kÿ ÇÜ®c diÍn ra m¶t cách công khai, Ç‹ cho dân chúng ai cÛng thÃy bi‰t. Tòa ñåi sÙ Liên Xô ª Hoa thånh ñÓn xuyên qua Måc tÜ Khoa Çã cho Hà N¶i bi‰t h‰t toàn b¶ nh»ng s¿ do d¿, nh»ng màn cæng th£ng và phän ÇÓi ngay trong Chánh Phû Hoa Kÿ. Chánh sách cûa Hoa Kÿ ÇÜ®c bàn t§i bàn lui ª Nhà Tr¡ng, ª QuÓc H¶i và ª các B¶ trong Chánh Phû. Cä ª trên vô tuy‰n truyŠn hình n»a !

Ông Nixon không dám chen vào. Các cÓ vÃn cûa ông Ford thì muÓn cho ông lên truyŠn hình. Ngày 13 tháng giêng T°ng ThÓng Ford nói chuyŒn trên 13 kênh trên truyŠn hình, nhÖn ngày ông Ç†c diÍn væn vŠ Çoàn k‰t quÓc gia. Các cÓ vÃn cûa ông Çã nhÃn månh v§i ông là "ViŒt Nam mãi mãi vÅn là con sÓ không" Cho nên ông không có m¶t ch» nào vŠ vÃn ÇŠ ViŒt Nam. Chi‰n lÜ®c cûa các cÓ vÃn nÀy thÆt là quá rõ ràng:

- Ho¥c là s¿ kiŒn m¶t tÌnh lÈ cûa ViŒt Nam rÖi vào tay cûa B¡c ViŒt së chìm xuÓng lÀn lÀn: nhÜ vÆy im l¥ng là ÇiŠu cÀn thi‰t

- Ho¥c tình hình chi‰n s¿ ª ViŒt Nam së xuÓng thang : Hãy Ç‹ cho ông Kissenger lo d†n dËp các mänh vøn thåch cao cûa ông ta.

Các cº tri, các ông nghÎ sï, dân bi‹u hiŒn Çang quá bÆn tâm vŠ nŠn kinh t‰ cûa Hoa Kÿ, không ai còn nghï t§i sÓ phÆn cûa Sai Gon h‰t.

Tåi QuÓc H¶i, khi nói t§i ViŒt Nam, các nhóm có nhiŠu änh hÜªng Çang gây áp l¿c ª Çây là nh»ng ngÜ©i thiên vŠ "hòa bình", không có ai thiên vŠ ông ThiŒu cä.

Trên ÇÜ©ng vŠ Hoa Kÿ, sau khi r©i khÕi ViŒt Nam, phái Çoàn cûa bà FitzGerald ghé qua Lào. Fred Bransman tÜ©ng trình vŠ chuy‰n Çi ViŒt Nam cûa ông ta v§i ñåi sÙ MÏ tåi Vientiane. M¶t cÓ vÃn ngoåi giao Çã vi‰t t© trình vŠ Hoa Thånh ñÓn, n¶i dung thÆt là rÃt buÒn cÜ©i!

" Ông Bransman rÃt xúc Ç¶ng. Theo ông thì ª B¡c ViŒt có m¶t không khí hài hòa ! Chánh quyŠn luôn luon thÕa mãn nhu cÀu cûa dân chúng, không m¶t ai trong B¶ Chánh TrÎ l®i døng chÙc vø Ç‹ làm giàu, các ÇÒng ru¶ng ÇŠu ÇÜ®c gia nhÆp vào các h®p tác xã m¶t cách vui vÈ. NgÜ©i dân ª B¡c ViŒt không có gì g†i là theo š thÙc hŒ c¶ng sän, trái låi h† theo thuy‰t th¿c døng. H† rÃt mong có ÇÜ®c m¶t giäi pháp chánh trÎ."

Ngày 19 tháng giêng, vØa vŠ Ç‰n Hoa thånh ñÓn là ông Bransman và thu¶c hå cûa ông ta Çã tràn ngÆp các hành lang cûa QuÓc H¶i. H† tích c¿c vÆn Ç¶ng Ç‹ QuÓc H¶i chÓng låi m†i hình thÙc viŒn tr® cho Chánh Phû VIŒT NAM CH. Ông Bransman Çã làm viŒc thÆt là quá d¡c l¿c !

T°ng ThÓng Ford lúc nào cÛng Ço kÏ nhiŒt Ç¶ cÛa QuÓc H¶i và phän Ùng cûa báo chí. M¶t bän nghiên cÙu cûa B¶ Ngoåi Giao, xuyên qua các bài bình luÆn cûa 36 t© nhÆt báo Çã cho thÃy là 16 t© cÜÖng quy‰t chÓng viŒn tr® cho ViŒt Nam, 13 t© n‰u không có cäm tình v§i Chánh Phû VNCH thì ít nhÃt cÛng có š ki‰n là phäi viŒn tr® cho h†.

ñÜ®c bÜ§c lên gh‰ T°ng ThÓng Hoa Kÿ m¶t cách bÃt ng© tØ sáu tháng nay, ông Ford Çã tÕ ra là m¶t ngu©i có dÛng khí. (ngÜ©i ta cÛng thÆt s¿ chÜa bi‰t ÇÜ®c có phäi nhÜ vÆy hay không ). To con, mÛi gäy, càm vuôn, ông Gerald Ford "Jerry" có vÈ månh khÕe, thành th¿c. Ông không có vÈ gì ª tu°i 62 h‰t. TrÜ§c khi ông nhÆm chÙc T°ng ThÓng, báo chí nh¡c Çi nh¡c låi "ông Jerry là m¶t ngÜ©i liêm khi‰t". NgÜ©i ta rÃt mong ông ÇÜ®c nhÜ vÆy. Ch¡c ông së không hành Ç¶ng bØa bãi Çâu trÜ§c khi ông tham khäo š ki‰n v§i ngÜ©i tiŠn nhiŒm cûa mình. TrÜ§c khi ông tuyên thŒ nhÆm chÙc Çã có 350 ngÜ©i ÇiŠu tra , xem xét cÄn thÆn cu¶c Ç©i cûa ông rÒi. Theo truyŠn thuy‰t nghe thÃy ÇÜ®c ª Hoa thånh ñÓn thì ông Nixon thích tiŠn và hay khinh ngÜ©i. Còn ông Ford trái låi Çã có m¶t mÓi giao häo tÓt v§i m†i ngÜ©i. Ông có khoän 250 ngàn mÏ kim tiŠn túi và trong chÜÖng møc ngân hàng cûa ông. Ông T°ng ThÓng nÀy không có dÃu di‰m gì cä bªi vì ông không có gì Ç‹ mà che dÃu, nhÃt là vŠ trình Ç¶ trí thÙc cûa ông mà nh»ng ngÜ©i có ác š thÜ©ng Çòi hÕi . ñÀu óc ông rÃt trong sáng, không mäy may vÅn Çøc, và tánh tình ông thÆt giän dÎ. Ông không thi‰t tha l¡m v§i tÀm nhìn lÎch sº. Tóm låi, vŠ ông "Jerry" chÌ có m¶t ch» thôi : ÇÙng Ç¡n. Khía cånh hÜ§ng Çåo sinh cûa ông làm cho m¶t sÓ ngÜ©i Üa thích ông và m¶t sÓ ngÜ©i khác tin tÜªng ông. Ông không giàu tÜªng tÜ®ng l¡m nhÜng khéo léo. S¿ có m¥t cûa ông gÀn 25 næm ª Hå ViŒn Çã chÙng minh ÇiŠu Çó. Phäi có m¶t tinh thÀn dung hòa cao Ç¶ ông m§i trª thành m¶t lãnh tø thi‹u sÓ cûa Çäng C¶ng Hòa ª Hå ViŒn. Gi« Çây liŒu ông có phäi là m¶t ông T°ng ThÓng có tÀm vóc hay không ? TrÜ§c kia ông Harry Truman không có tÀm vóc lúc ÇÀu nhÜng Çã trª thành m¶t T°ng ThÓng rÃt l‡i låc. MuÓn vào Nhà Tr¡ng (MÏ) hay ÇiŒn Elysée (Pháp) ho¥c ª ÇÜ©ng Downing (Anh) trÜ§c tiên cÀn phäi có nhân cách. Trong nh»ng tháng ÇÀu, ông Ford coi nhÜ còn ª trong th©i kÿ cûa tuÀn træng mÆt mà ông còn hÜªng ÇÜ®c, báo chí Çã nÜÖng tay cho ông ho¥c che chª cho ông. Dï nhiên n‰u không có ông Ford nÀy thì ngÜ©i ta cÛng n¥n ra m¶t ông Ford khác ÇÜ®c vÆy. Ông vÅn bi‰t r¢ng ngÜ©i ta không mong gì hÖn "ông Jery là m¶t ông TÕng ThÓng bình thÜ©ng thôi, không cÀn nhÜ các trào T°ng ThÓng khác, tØ ông Roosevelt t§i ông Johnson, hay tØ ông Kennedy t§i ông Nixon.

Theo tÃt cä m†i cu¶c thæm dò và bình luÆn, thì ông Ford ÇÜ†c coi nhÜ m¶t ông T°ng ThÓng C¶ng Hòa bäo thû. VÓn là m¶t ngÜ©i Çã tØng hÜªng Ùng cu¶c chi‰n ª ViŒt Nam, ông Çã chÌ trích tính cách ÇiŠu hành cu¶c chi‰n dÜ§i th©i ông Johnson, vŠ phÜÖng tiŒn ch§ không phäi vŠ cÙu cánh.

Ông chÃp nhÆn m†i s¿ bÃt ÇÒng š ki‰n. Ngay cä trong gia Çình ông cÛng th‰. Hai ÇÙa con trai cûa ông, Mike và Jack chÓng ÇÓi cu¶c chi‰n tranh nÀy. Ông không cÀu mong có ÇÜ®c m¶t khä næng vÜ®t b¿c trong nh»ng lãnh v¿c mà ông chÜa tØng quen thu¶c. Vài tuÀn trÜ§c ông Çã có g¥p ông Valery Giscard d’Estaing (T°ng ThÓng Pháp) ª Çäo Antilles. Ông Çã Ç‹ cho ông Kissinger æn nói nhÜng ông cÛng không Ç‰n Ç°i tŒ l¡m Çâu. Ông Giscard Çã cho bi‰t là Çã có khä næng dàn x‰p v§i Hà N¶i. Ông Kissinger có vÈ hoài nghi nhÜng nghï là nên cÙ Ç‹ ngÜ©i ta thº xem sao.

Ông Ford không muÓn bÎ lôi cuÓn trª låi vào cu¶c chi‰n ª ViŒt Nam n»a. Có lÈ nh© QuÓc H¶i hån ch‰ quyŠn hành cûa T°ng ThÓng trong lãnh v¿c nÀy chæng? Ngoài ra ông còn bÎ áp l¿c cûa ông James Schlesinger, B¶ TrÜªng QuÓc Phòng : t§i giai Çoån nÀy ông b¶ trÜªng không muÓn có m¶t hành Ç¶ng can thiŒp nào n»a cä. Trong m¶t cu¶c h†p báo ngày 14 tháng giêng, ông Schlesinger tuyên bÓ:

-" Chúng tôi không th‹ tin ÇÜ®c r¢ng B¡c ViŒt Çã s¤n sàng ti‰n hành m¶t cu¶c tÃn công qui mô trên toàn quÓc. H† chÌ muÓn lÛng Çoån s¿ ki‹m soát cûa Chánh Phû VNCH thôi. Tôi không d¿ ki‰n m¶t cu¶c tÃn công quy mô nào ki‹u nhÜ cu¶c tÃn công mà chúng ta Çã bi‰t hÒi næm 1972. Tôi tin r¢ng B¡c ViŒt vÅn còn phäi n‹ s® sÙc månh cûa Hoa Kÿ ".

Sau Çó Ç‹ chÙng tÕ ông là m¶t thành viên trung thành v§i Chánh Phû, ông tuyên bÓ ti‰p :

" Trên phÜÖng diŒn lÎch sº, dÜ luÆn Hoa Kÿ së có m¶t phän Ùng giÆn d» ÇÓi v§i m¶t cu¶c xæm læng båo tàn. Trong trÜ©ng h®p dó, T°ng ThÓng së thÕa thuÆn v§i QuÓc H¶i Ç‹ có ÇÜ®c s¿ chuÄn y trong viŒc xº døng quân l¿c hùng månh cûa mình."

Liên quan Ç‰n nh»ng phê bình trên bình diŒn chánh trÎ vŠ m¶t thäm h†a có th‹ xäy ra ª ViŒt Nam thì ông Schlesinger låi giä b¶ ngây ngô, Çùa qua h‰t cho B¶ Ngoåi Giao, cho ông Kissinger !

Trong cái không khí h‡n tåp chánh trÎ ª Hoa thånh ñÓn, ông Kissinger và ông Schlesinger giÓng nhÜ hai con cá sÃu thù nghÎch Çang g©m nhau, vØa khinh nhau mà cÛng vØa n‹ nhau. Ông Schlesinger là ngÜ©i duy nhÃt trong Chánh Phû có th‹ cånh tranh ÇÜ®c v§i ông T°ng trÜªng ngoåi giao trên lãnh v¿c h†c vÃn. Ông Kissinger thÜ©ng sÃp x‰p Ç‹ lúc nào ông Schlesinger cÛng phäi ÇÙng ngoài m†i quy‰t ÇÎnh quan tr†ng. Các c¿u quân nhân tØng phøc vø ª ViŒt Nam ÇŠu có làm viŒc trong cä 2 B¶ ngoåi giao và quÓc phòng cûa 2 ông. Các nhà ngoåi giao không có ÇÜ®c nhãn quan bén nhåy cûa gi§i quân nhân nhà nghŠ. NgÜ©i thì muÓn gi» ÇÜ®c lòng tin ÇÓi v§i Hoa Kÿ trên sân khÃu quÓc t‰. NgÜ©i khác thì muÓn di tän h‰t các sï quan, hå sï quan và binh sï MÏ cuÓi cùng Çang còn hiŒn diŒn ª m¶t vài tÌnh ª ViŒt Nam. Ông Schlesinger chÌ m§i Çäm trách chÙc vø B¶ trÜªng quÓc phòng tØ 18 tháng nay nên chÜa phäi là hiŒn thân cûa cu¶c chi‰n ª ViŒt Nam. Còn ông Kissinger là ÇÒng tác giä cûa HiŒp ñÎnh Paris nên không th‹ t¿ tách r©i ra khÕi viŒc nÀy ÇÜ®c. ñÓi v§i dÜ luÆn thì vÃn ÇŠ ViŒt Nam Çè n¥ng trên cä hai vai cûa ông.

Ông Ford nghï là cÀn phäi xin QuÓc H¶i 300 triŒu Çô la viŒn tr® quân s¿ b° túc cho ViŒt Nam. ChiŠu ngày 23 tháng giêng, trên hŒ thÓng truyŠn hình, Çài NBC, ông bÎ hai bình luÆn gia trÙ danh John Chancellor và Tom Brokaw chÃt vÃn ông,. H† Çi th£ng vào vÃn ÇŠ ViŒt Nam. Ông Brokaw Çua ra m¶t câu hÕi thÆt là giän dÎ:

" ThÜa T°ng ThÓng, xin ông cho bi‰t møc tiêu mà ông cÀn phäi Çåt ÇÜ®c ª ñông Nam Á, và Ç¥c biŒt là ª ViŒt Nam ?"

Ông Ford hÖi vøng vŠ nhÜng Çã tÕ ra rÃt chân thÆt :

- "Ÿ ViŒt Nam, sau nh»ng mÃt mát vŠ nhân mång ..."... - trên 50 ngàn công dân Hoa Kÿ- và sau quá nhiŠu phí t°n phi thÜ©ng cûa chúng ta tính b¢ng ÇÒng Çô la Hoa Kÿ .."... thÜ©ng thÜ©ng trên 30 t› m‡i næm- ..".. tôi thÃy hình nhÜ chúng ta phäi thº cho ngÜ©i dân MiŠn Nam ViŒt Nam trách nhiŒm t¿ bäo vŒ "lÓi sÓng cûa h†" b¢ng viŒn tr® quân s¿ cûa Hoa Kÿ " (nguyên væn câu ti‰ng Anh cûa tác giä: "the way of life").

Khi ông Ford nói chuyŒn trên hŒ thÓng truyŠn hình và nhÃt là sau b»a cÖm tÓi, ngÜ©i ta có cäm tÜªng l©i nói cûa ông ta có ÇŒm nhåc, giÓng nhÜ m¶t bài hát Çåo thoang thoäng nghe ÇÜ®c trong các thang máy cûa các cºa hàng!

Sau Çó ông Ford nói vŠ nh»ng quan Çi‹m t°ng quát vŠ truyŠn thÓng cûa Hoa Kÿ tØ th‰ chi‰n 2, vŠ s¿ viŒn tr® cho các quÓc gia ÇÒng minh. Ông phân tách rõ rŒt gi»a viŒn tr® nhân Çåo v§i viŒn tr® quân s¿. Ông låi ti‰p tøc nói vŠ truyŠn thÓng và ÇÙc Ç¶ cûa Hoa Kÿ trong tÜÖng lai làm ông Brokaw phäi kéo ông vŠ ÇŠ tài:

- " S¿ cam k‰t cûa Hoa Kÿ së kéo dài trong bao nhiên næm n»a, và nó së Çi Ç‰n Çâu ?

T°ng ThÓng Ford nói :

- " Tôi không tin là së có m¶t s¿ cam k‰t lâu dài. ThÆt ra ñåi sÙ Hoa Kÿ ª bên Çó, ông Graham Martin, có nói v§i tôi giÓng nhÜ ông Kissinger, là ông ta nghï n‰u có m¶t sÓ lÜ®ng viŒn tr® (b¢ng Çô la) ÇÀy Çû Ç°i ra thành vÛ khí Çån dÜ®c và tr® giúp kinh t‰, ...".. và viŒn tr® nÀy ÇÜ®c Ç¥t dÜ§i quyŠn xº døng cûa h†, thì trong vòng 2 hay 3 næm, MiŠn Nam ViŒt Nam së qua khÕi ÇÜ®c th©i kÿ khó khæn cûa h†".

ngÜ©i dân MiŠn Nam Çã có nhiŠu ti‰n b¶ l¡m rÒi, bây gi© thì h† b¡t ÇÀu thi‰u chút ít vŠ Çån dÜ®c, và nån låm phát Çã b¡t ÇÀu tæng trong nh»ng tháng gÀn Çây..."

VØa có khuy‰t Çi‹m låi vØa có ÇÙc Ç¶, T°ng ThÓng Ford quä thÆt là m¶t nhân vÆt giän dÎ và ng†t ngào nhÜ chi‰c bánh ng†t nhân táo chua vÆy.

V§i các chánh trÎ gia chuyên nghiŒp, v§i các cº tri, thì nh»ng cu¶c tranh luÆn, bàn cãi và nh»ng pha cæng th£ng thÀn kinh trong b¶ máy chánh quyŠn Hoa Kÿ ÇÜ®c coi nhÜ rÃt sáng tÕ.

Và ÇÓi v§i Hà N¶i cÛng vÆy thôi, thÆt là quá rõ ràng !!

Ngày 28 tháng giêng, rÃt long tr†ng, ông Ford Çã gªi m¶t công hàm Ç¥c biŒt cho QuÓc H¶i Hoa Kÿ Ç‹ xin m¶t ngân khoän viŒn tr® b° túc là 300 triŒu Çô la cho ViŒt Nam; và 222 triŒu Çô la cho Cam BÓt. T°ng ThÓng Ford không có kh£ng ÇÎnh là v§i s¿ viŒn tr® này Cam BÓt së th¡ng trÆn gi¥c ª Çó hay chi‰n cu¶c ViŒt Nam së chÃm dÙt, tuy nhiên theo ông, ít ra trên bàn c© quân s¿ mà h† Çang chÖi, ngÜ©i ta có th‹ bu¶c kÈ ÇÎch phäi thôi Çi Ç‹ trª låi bàn h¶i nghÎ thÜÖng lÜ®ng vŠ m¶t giäi pháp chánh trÎ.

Nh»ng ngÜ©i thân cÆn ông Ford hy v†ng là ông së là m¶t vÎ T°ng ThÓng th©i "hÆu chi‰n tranh ViŒt Nam", nhÜng th¿c t‰ cho thÃy ông Çang ª trong cái vÛng lÀy, ngÆp Ç‰n tÆn c°, mà bän thân ông låi không hay bi‰t gì h‰t!

- "Ông Ford Çang ngÒi trên m¶t ÇÓng phân", m¶t công chÙc cao cÃp trong B¶ Ngoåi Giao Çã nói nhÜ vÆy, dï nhiên câu nÀy không sao Ç‰n tai ông Kissinger ÇÜ®c !

ChÜÖng V

Trª vŠ: trang Møc Løc