ChÜÖng XIi
ñà N¤ng thÃt thû
Nh»ng ngÜ©i Çang trÜÖng c© gióng trÓng ti‰n hành
cu¶c xæm læng Çó là ai ?
ñó là nh»ng anh b¶ Ƕi B¡c ViŒt , nh»ng ngÜ©i dân MiŠn
B¡c nh»ng ngÜ©i lính dÈo dai, dän dÎ, bŠn bï, can Çäm, lúc nào cÛng gi» mình
trong kÏ luÆt s¡t. H† tØ MiŠn B¡c vào , không mang theo gia Çình v® con. Tu°i
cûa h† vào khoäng tØ 16 ljn 35. Vì các t°n thÃt n¥ng trong nh»ng næm gÀn Çây
nên ngÜ©i ta thÃy có nhiŠu khoäng cách l§n gi»a các l§p tu°i trong quân Ƕi B¡c
ViŒt .
NgÜ©i lính VHCH thì n¥ng nŠ lÌnh kÌnh quá. Trong lúc
ngÜ©i lính B¡c ViŒt chÌ Üu tiên mang
theo Çån dÜ®c. H† ÇÜ®c qua m¶t khóa huÃn luyŒn cæn bän 18 tháng. NgÜ©i ta chÌ
bi‰t là h† b¢ng lòng v§i s¿ tÓi thi‹u: vì h† Çã quá quen v§i s¿ tÓi thi‹u Çó ª
MiŠn B¡c rÒi . KhÄu phÀn h¢ng ngày cûa h† chÌ có 600 hay 700 gram gåo, bánh låt
làm b¢ng ÇÆu, Çôi khi có ÇÜ®c 50 gram cá khô hay thÎt h¶p cûa Trung C¶ng, h†a
ho¢n l¡m m§i ÇÜ®c æn gà. ThuÓc lá thì là m¶t Ç¥c ân khi nào có thuÓc vŠ ch§
không phäi ÇÜÖng nhiên mà có. Sï quan - thÜ©ng không Çeo quân hàm- cÛng có khÄu
phÀn nhÜ vÆy suÓt th©i gian chi‰n dÎch cÛng nhÜ khi ra m¥t trÆn. NhÜng ª MiŠn
B¡c các cán b¶ Çäng (dân chính) ÇŠu có nh»ng
Ç¥c ân theo tØng cÃp vŠ nhà ª,
vŠ lÜÖng th¿c, và thuÓc lá thì ÇÜ®c thÜ©ng xuyên. H† bi‰t và chÃp nhÆn nhÜ vÆy,
coi nhÜ m¶t ÇÎnh mŒnh. Trong hàng ngÛ quân Ƕi không có m¶t Ç¥c quyŠn Ç¥c l®i
nào vŠ vÆt chÃt, tÃt cä ÇŠu hoàn toàn mÃt h‰t khi b¶ Ƕi vÜ®t qua khÕi vï tuy‰n
17 hay ljn MiŠn Nam b¢ng ÇÜ©ng mòn HÒ chí Minh. Dï nhiên là tܧng Væn ti‰n DÛng
không khi nào thi‰u thuÓc lá.
Ngày
trܧc ngÜ©i lính B¡c ViŒt phäi Çi b¶ theo ÇÜ©ng mòn HÒ chí Minh nÀy Ç‹ vào MiŠn
Nam và h† bi‰t là có rÃt ít cÖ may Ç‹ trª vŠ cÛng b¢ng con ÇÜ©ng nÀy trong vòng
2 hay 3 næm. TrÜ©ng h®p bÎ thÜÖng n¥ng thì không bao gi© hy v†ng ÇÜ®c sÓng sót,
trong khi ngÜ©i lính chi‰n VNCH khi bÎ thÜÖng thì hy v†ng ÇÜ®c tän thÜÖng b¢ng
tr¿c thæng.
Bây gi©
thì nh»ng tân binh cûa B¡c ViŒt ܧc
Çoán là chi‰n tranh së chÃm dÙt. Trܧc kia thì h† phäi Çi b¶, m‡i ngày ÇÜ®c
chØng 30 hay 40 cây sÓ, ngày nay thì h† ÇÜ®c di chuyÍn b¢ng ô tô.
TÃt cä
nh»ng ngÜ©i nÀy không bao gi© bi‰t ÇÜ®c tình hình cu¶c chi‰n và s¿ tuyên truyŠn
cûa Çäng. Ngay nhÜ ª Ç£ng cÃp sï quan, h† bÎ nhÒi nhét š thÙc hŒ, dù thÆt là
ÇÖn giän. Trong th©i gian ti‰n hành chi‰n dÎch næm 1975 nÀy, các chánh trÎ viên
ÇÖn vÎ không có thì gi© Ç‹ giäng huÃn. Trong th©i gian ª cÃp ti‹u h†c và trung
h†c và trong suÓt khóa huÃn luyŒn quân s¿, hÀu h‰t các binh sï ÇŠu ÇÜ®c nhÒi
nhét vào ÇÀu m¶t vài nguyên t¡c sÖ Ç£ng:
- " Nܧc ViŒt Nam phäi ÇÜ®c thÓng nhÃt;
- " ÇÒng bào MiŠn Nam rÃt nghèo kh° và bÎ áp bÙc;
- " H† Çang ch© chúng ta vào giäi phóng h†."
NgÜ©i lính B¡c ViŒt không Çòi hÕi mà cÛng không t¿ hÕi
vŠ quyŠn l®i mà h† phäi có ÇÜ®c hay không có ÇÜ®c khi trung Ƕi, Çåi Ƕi, ti‹u
Çoàn, trung Çoàn hay sÜ Çoàn cûa h† phäi Çi vào MiŠn Nam . TÃt cä ÇŠu là ngÜ©i
ViŒt Nam , dù gi†ng nói có khác nhau. Là lính cûa chi‰n xa, h† không t¿ hÕi xem
chi‰n xa cûa h† chåy b¢ng gì, tåi sao trên pháo tháp låi có cây c© xanh và ÇÕ
cûa CPLTCHMN ch§ không phäi lá c© ÇÕ sao vàng cûa nܧc c¶ng hòa dân chû ViŒt
Nam ? NhÃt là sau khi chi‰m ÇÜ®c Ban mê Thu¶t , hÀu h‰t các b¶ Ƕi MiŠn B¡c ,
phÀn l§n là nông dân chÃt phác, ÇŠu thÃy ngày chÃm dÙt Ç©i quân ngû trong tÀm
tay. TÃt cä ÇŠu mong muÓn có ÇÜ®c "hòa bình", muÓn Çåt ÇÜ®c hòa bình
tÃt nhiên phäi chÃm dÙt chi‰n tranh. ñâu có cÀn gì ljn các chánh trÎ viên m§i
có th‹ giäi thích viŒc Çó cho h† ?
Chánh trÎ
viên có m¶t nhiŒm vø không quan tr†ng l¡m nhÜ trܧc kia. M¶t phÀn vì có s¿
tranh cäi gi»a các chuyên viên và ngÜ©i theo š
thÙc hŒ (chuyên và hÒng), và thÜ©ng ngã vŠ phía nhóm quân nhân chuyên
nghiŒp.Trong Çäng và trong các b¶ tham mÜu ngÜ©i ta cÛng Çã có cu¶c thäo luÆn:
trong viŒc huÃn luyŒn binh sï, câu hÕi ÇÜ®c Ç¥t ra là š thÙc hŒ chánh trÎ và kÏ
thuÆt quân s¿ môn nào Üu tiên hÖn? Câu
hÕi nÀy có th‹ có m¶t š nghïa nào Çó cho các ÇÖn vÎ nhÕ cûa kháng chi‰n quân
không có vÛ khí tÓi tân Çang ÇÜÖng ÇÀu v§i các ÇÖn vÎ Hoa Kÿ hay cûa VNCH,
nh»ng ÇÖn vÎ ÇÜ®c võ trang thÆt hùng hÆu trong vùng ÇÒng lÀy cûa sông C»u Long
hay trong vùng rØng rÆm ª biên gi§i CamBÓt.
Khi ngܩi ta
ti‰n hành m¶t cu¶c chi‰n tranh c° Çi‹n, v§i nh»ng sÜ Çoàn quy ܧc thì câu hÕi trên thÆt là vô nghïa. Không có m¶t
tr¿c giác Mác xít hay m¶t loé sáng cûa ngôn ng» nào có th‹ giúp hi‹u ÇÜ®c s¿
vÆn hành cûa m¶t chi‰n xa T.54 hay cûa m¶t Mig 21. Lãnh Çåo B¡c ViŒt , ÇŒ tº
trung thành Lê Nin nít Çôi khi cÛng lo s® r¢ng gi§i quân nhân cûa mình không
nuÓt n‡i cu¶c cách mång ViŒt Nam giiÓng nhÜ cu¶c cách mång Pháp hay nhiŠu cu¶c
cách mång khác trên th‰ gi§i thÙ ba. ñÓi v§i Chánh TrÎ B¶ B¡c ViŒt thì "Çäng ki‹m soát cây súng" . Ý
chí cách mång hay lÜÖng tâm chánh trÎ phäi chæng là Ƕng l¿c cûa quân Ƕi ? ñó
là nh»ng chuyŒn phù phi‰m rÃt tÓt cho
các ÇÒng chí Trung Hoa. NgÜ©i ta cÓ tránh nh»ng mâu thuÄn và cæng th£ng gi»a gi§i dân chính và gi§i quân nhân,
hay tranh chÃp gi»a Çäng và các B¶ Tham MÜu quân s¿ b¢ng cách ÇÜa nh»ng quân nhân quan y‰u vào Ban Lãnh Çåo Çäng.
Tܧng Giáp và tܧng DÛng ÇŠu ª trong Ban Lãnh Çåo. H† Çã bi‰t rõ tØ lâu là
không th‹ phân chia quyŠn hành gi»a ngÜ©i chÌ huy quân s¿ và chánh trÎ viên
ÇÜ®c, khi phäi ;ti‰n hành cu¶c chi‰n v§i nh»ng
Çåi ÇÖn vÎ. Trên lš thuy‰t thì vÅn có s¿ phân biŒt, nhÜng cÛng nhË nhàng
thôi khi th¿c hành.. Bây gi© thì các sï quan quy‰t ÇÎnh và chánh trÎ viên phäi theo.
NhÜng trên cao thì ngÜ®c låi vÅn có hai hŒ thÓng ki‹m soát, nhÜ Lê ÇÙc Th† và
Væn ti‰n DÛng hay Phåm Hùng và TrÀn væn Trà.
Anh b¶ Ƕi
B¡c ViŒt diÍn hành không hay trên ÇÜ©ng phÓ cûa Hà N¶i hay Häi Phòng; ª thû Çô
Tel-Aviv ngÜ©i lính chi‰n Do Thái cÛng vÆy . Nh»ng ngÜ©i c¶ng sän ViŒt Nam Çã h†c rÃt lâu trong cu¶c chi‰n ª bÜng
biŠn. Trong hiŒn tåi thì h† Çã bi‰t th‰ nào là chi‰n tranh quy ܧc, và h† Çã có
nhiŠu ti‰n b¶ trong m†i lãnh v¿c. ChÌ có Không quân cûa h† là bÎ chÆm tr‹ mà
thôi.Anh b¶ Ƕi B¡c ViŒt và anh kháng chi‰n quân ÇÜ®c n‡i ti‰ng hay Çi vào
truyŠn thy‰t là vì Çôi dép ÇÜ®c g†i là dép cø HÒ làm b¢ng lÓp xe ô tô, và khÄu
súng xung kích AK.47. Không phäi Çôi dép râu và cây súng AK Çã Çem låi chi‰n
th¡ng cho h†, mà là nh»ng súng Çåi liên,
nh»ng hÕa ti‹n SA-7 Çã giúp che chª cho
các phi cÖ, các khÄu Çåi bác thÜ©ng hoåt Ƕng v§i nh»ng dàn ra Ça, toàn là chi‰n cø tÓi tân.
Trong chi‰n
tranh Tây ban Nha, ñÙc quÓc xã và phát xít Ý Çã có š thº vÛ khí Çån dÜ®c cûa h†
Ç‹ sºa soån ti‰n hành Th‰ Chi‰n thÙ hai. Ÿ ViŒt Nam Liên Xô cÛng thº chi‰n cø
cûa h† - và nhÃt là các døng cø phòng chÓng phi cÖ (DCA). Phäi chæng h† muÓn
chuÄn bÎ cho m¶t cu¶c chi‰n tranh quy ܧc ? m¶t Th‰ Chi‰n thÙ ba ? H† thÆn tr†ng l¡m, h† không có cung cÃp cho
c¶ng sän ViŒt Nam nh»ng dàn hÕa ti‹n loåi m§i nhÃt cûa h†. H† không muÓn các
chi‰n cø tÓi tân nÀy rÖi vào tay MiŠn Nam ViŒt Nam Ç‹ rÒi bÎ trao låi cho Hoa
Kÿ . Nh»ng ngÜ©i lính B¡c ViŒt là nh»ng con vÆt thí nghiŒm rÃt tÓt giÓng nhÜ ngÜ©i Á
RÆp vÆy.
ñây không phäi
là nh»ng ÇÖn vÎ kháng chi‰n quân Çang
ti‰n hành cu¶c t°ng tÃn công xæm lÜ®c v§i vÛ khí thô sÖ hay nh¥t nhånh ÇÜ®c ,
mà là nh»ng quân Çoàn chánh quy B¡c
ViŒt . Ÿ MiŠn Nam ViŒt Nam Çã có không ít ngÜ©i dân và cä binh sï n»a Çã nói
r¢ng "CÖm Çã n¢m trong miŒng h† rÒi. h† së nhai và nuÓt dÍ dàng
thôi"
NgÜ©i Pháp g†i thành phÓ nÀy là Tourane (ñà N¤ng). Sau
Sài Gòn, ñà N¤ng là thành phÓ l§n thÙ nhì ª MiŠn Nam . Cái tên cûa ñà N¤ng kêu
nhÜ m¶t ti‰ng chuông truy ÇiŒu ! Thành phÓ nÀy có quá nhiŠu k› niŒm quân
s¿ và hy v†ng cho ngÜ©i dân Sài Gòn,
cho nh»ng ngÜ©i ViŒt quÓc gia. Trên
nh»ng bãi bi‹n cûa ñà N¤ng mÜ©i næm
trܧc, vì ngÜ©i ta thÃy có 6.000 kháng chi‰n quân (viŒt c¶ng) ª gÀn cæn cÙ
Không quân nên T°ng ThÓng Johnson Çã quy‰t ÇÎnh ÇÜa quân Ò åt vào tham chi‰n ª
ViŒt Nam . BÓn chøc ngàn cÓ vÃn MÏ Çã
ÇÜ®c nºa triŒu quân thay th‰, mà nhiŒm vø không còn hån ch‰ ª viŒc bäo
vŒ các cæn cÙ cûa MÏ n»a.
Næm 1965,
Thûy Quân Løc Chi‰n Hoa Kÿ l¶i nܧc Ç° b¶ lên ñà N¤ng v§i nø cÜ©i chi‰n th¡ng
trên môi , v§i c© xí kèn trÓng... H† ÇÜ®c cÖ quan chi‰n tranh tâm lš Çón ti‰p
v§i bi‹u ng», và các n» sinh trÈ t¥ng hoa.
Không có
m¶t thành phÓ nào trên toàn ñông DÜÖng, k‹ cä Sài Gòn , có nhiŠu dÃu Ãn cûa
chi‰n tranh b¢ng ñà N¤ng . Là m¶t trung tâm chi‰n lÜ®c, ñà N¤ng có 2 quân cäng,
3 sân bay có th‹ ti‰p nhÆn h¢ng ngàn phi cÖ và tr¿c thæng. VÈ thÖ m¶ng cûa
thành phÓ bi‰n mÃt v§i các kho Çån dÜ®c và kho nhiên liŒu, v§i các tråi Çóng
quân, quân y viŒn... ÇÜ®c døng lên quá vô trÆt t¿. RÒi phäi có ch‡ cho quân
nhân giäi trí. Trên cái h°n Ƕn Çó låi m†c thêm nh»ng câu låc b¶, các råp xi nê và ngoài châu vi quân Ƕi låi còn có
các quán rÜ®u, các quán cÖm, các nhà
th°...
ñà N¤ng có
600.000 dân. CÛng có m¶t sÓ dân tän cÜ tÜÖng ÇÜÖng nhÜ vÆy Çang c¡m tråi trong
thành phÓ. TØng Çoàn tØng Ç®t nhÆp cÜ chÆm chÆm vào và chÌ trong có mÃy ngày h†
Çã trª thành dân ñà N¤ng. Có m¶t sÓ ngÜ©i vào ª ngay trong cá trÜ©ng h†c. CÛng
may là không nhiŠu l¡m, chÌ hÖn træm thôi. L©i hÙa hôm nào cûa Thû tܧng không
thÃy ÇÜ®c thi hành, Chánh Phû không có Çón ti‰p ai h‰t. ngÜ©i dân tän cÜ t¿ lo
và t¿ sÃp x‰p lÃy cho h† v§i s¿ giúp Ǫ cûa các cÖ quan tØ thiŒn. NgÜ©i ta Çem
gåo và mŠn t§i, nhÜng không bao gi© Çû cho h¢ng nghìn ngÜ©i vØa già trÈ l§n bé
Çi b¶ t§i ho¥c ÇÜ®c các xe bušt cÛ kÏ Ç° xuÓng. Có m¶t sÓ binh sï thÃt trÆn
chåy tØ Hu‰ vŠ, tØng toán nhÕ chen chút vào v§i dân tän cÜ. ThÃy sï quan h†
không buÒn chào. NhiŠu quân nhân lÈ loi không tìm t§i ÇÖn vÎ cûa h† n»a: m¶t
tÃm bi kÎch khác låi b¡t ÇÀu ? Binh sï, hå sï quan và cä sï quan n»a Çang lo Çi
tìm ki‰m gia Çình và thân nhân cûa h†.
Tܧng Trܪng có mÃy bài toán phäi giäi quy‰t ngay tåi
B¶ TÜ LŒnh cûa ông :
- NgÜ©i dân tän cÜ Ç° dÒn vŠ ñà N¤ng không nh»ng tØ hܧng B¡c xuÓng mà tØ hܧng Nam lên n»a.
- QuÓc l¶ sÓ 1, con ÇÜ©ng huy‰t måch d†c theo b© bi‹n
låi Çang sôi Ƕng, bÎ c¡t ÇÙt nhiŠu ch‡.
Do Çó dân chúng và có khi binh sï n»a chÌ còn có ÇÜ©ng
bi‹n may ra m§i chåy thoát khÕi ñà N¤ng
mà thôi. Trong lúc Çó tin tÙc cho bi‰t là các ÇÖn vÎ B¡c ViŒt Çang ª phía Nam
và phía Tây cÛng nhÜ ª phía B¡c cûa thành phÓ.
- Thành phÓ Çang thi‰u lÜÖng th¿c. Các kho d¿ trº bÎ
dân tÃn công, các kho hàng bÎ mª tung. MuÓn sÓng phäi cܧp giÆt thôi ! ngÜ©i ta
Çánh nhau giành gi¿t v§i nhau, gi»a quân nhân v§i nhau, gi»a dân và lính. Hàng
Không ViŒt Nam báo là có tr¶m cܧp tØ phi trÜ©ng ª vŠ hܧng Tây cûa thành phÓ.
Vé tàu bay Çi Sài Gòn tØ 50 v†t lên ljn 140 Çô la.
B¶ TÜ
LŒnh B¡c ViŒt chuÄn bÎ m¶t cu¶c hành quân bao vây. RÃt là giän dÎ, ba mÛi giáp
công .
- Các sÜ Çoàn 324 B và 325 C, ÇÜ®c 2 trung Çoàn pháo
binh và m¶t trung Çoàn thi‰t giáp y‹m tr® së tÃn công tr¿c diŒn ñà N¤ng tØ
hܧng B¡c.
- Các sÜ Çoàn 404 và 711 tÃn công tØ phía Nam.
- Hai cánh quân
së b¡t tay nhau tåi Çèo TÜ®ng, ª phía Tây cûa ñà N¤ng và tØ Çó h† së
ti‰n th£ng ra hܧng ñông ÇÜa h‰t nh»ng
gì còn låi cûa ñà N¤ng ra bi‹n. Tܧng DÛng không bi‰t ông ThiŒu thi‰u
l¿c lÜ®ng trØ bΠljn mÙc Ƕ nào. NhÜng ông phäi bäo Çäm ÇÜ®c là n‰u có l¿c
lÜ®ng trØ bÎ thì l¿c lÜ®ng nÀy cÛng không th‹ ljn v§i ñà N¤ng ÇÜ®c . Mà n‰u ông
ThiŒu có chÃp thuÆn tæng cÜ©ng cho ñà N¤ng thì tܧng Trܪng cÛng không th‹ Çón
nhÆn l¿c lÜ®ng nÀy tØ trong ÇÃt liŠn ÇÜ®c.
Ngày 27
tháng 3, pháo binh B¡c ViŒt nã t§i tÃp vào ñà N¤ng tåo ra m¶t s¿ h‡n loån kh¡p
nÖi trong thành phÓ.
Tܧng Trܪng
có 2 viŒc không th‹ làm ÇÜ®c : vãn hÒi trÆt t¿ trong thành phÓ, và tái t° chÙc
các ÇÖn vÎ cûa quân Çoàn.
12 gi© trÜa, Phòng nhì cûa B¶ T°ng Tham MÜu tØ Sài Gòn
ÇiŒn ra ñà N¤ng : quân B¡c ViŒt së tÃn công thành phÓ vào ban Çêm.
14 gi© : các l¿c lÜ®ng ÇÎa phÜÖng quân có
nhiŒm vø phòng thû vòng Çai cûa thành phÓ bÕ chåy tán loån, nhân viên gi» các
kho Çån và xæng dÀu cÛng bÕ chåy. LŒnh m§i cûa Sài Gòn : "hãy di tän các
tr¿c thæng và phi cÖ quân s¿ " Có lë ngÜ©i ta lo cÙu chi‰n cø, vì không th‹
dùng phÜÖng tiŒn nÀy Ç‹ làm chÆm tr‹ bܧc ti‰n cûa quân B¡c ViŒt hay che chª
cho công tác di tän b¢ng ÇÜ©ng bi‹n ÇÜ®c . Các tàu thuyŠn ÇŠu tÆp trung ª ngoài
khÖi. M¥c dÀu có m¶t vài khÄu 175 cÓ g¡ng phän pháo nhÜng pháo binh B¡c ViŒt
vÅn tÆp trung b¡n vào B¶ TÜ LŒnh Quân Çoàn và cæn cÙ Häi quân.
Dܧi m¶t trÆn mÜa pháo d» d¶i, tܧng Trܪng Çang ª
trong m¶t cæn hÀm trú Än khoäng 100 thܧc vuông v§i và B¶ Tham MÜu cûa ông và
ÇŠ ÇÓc häi quân HÒ væn Kÿ Thoåi, ChÌ huy trܪng Vùng Duyên Häi.
22 gi© 30: tܧng Trܪng lŒnh cho TÜ lŒnh phó cûa ông,
tܧng Lâm quang Thi, hãy lên m¶t tàu chi‰n cûa Häi quân Çang ª ngoài khÖi Ç‹
thi‰t lÆp m¶t B¶ ChÌ Huy hành quân m§i. Tܧng Trܪng Çã có quy‰t ÇÎnh rÒi. Ông
không có ÇÜ®c bao nhiêu ngÜ©i Ç‹ thi‰t lÆp m¶t cÙ Çi‹m phòng thû månh ª trong thành
phÓ. Có th‹ ông chÌ còn Çû thì gi© Ç‹ cÙu các ÇÖn vÎ hiŒn còn Çang chi‰n ÇÃu.
Ông d¿ trù m¶t cu¶c di tän, b¡t ÇÀu tØ 6 gi© sáng.
Ra khÕi
hÀm trú Än, tܧng Thi nhÆn thÃy ngay là cæn cÙ häi quân chính Çang bÎ dân chúng
chi‰m rÒi. H† hy v†ng së lên ÇÜ®c các tàu cûa Häi Quân . Trong sÓ dân ª Çây
ngÜ©i ta khám phá ra ÇÜ®c 3 quan sát viên cûa B¡c ViŒt v§i phÜÖng tiŒn truyŠn
tin. H† ÇiŠu chÌnh tác xå cho pháo binh B¡c ViŒt .
Tܧng
Trܪng ÇiŒn thoåi vŠ Sài Gòn cho B¶ T°ng Tham MÜu Liên Quân và cho Dinh ñ¶c
LÆp. Ông ÇŠ nghÎ b¡t ÇÀu cu¶c di tän b¢ng ÇÜ©ng bi‹n. Ông ThiŒu lÜ«ng l¿. Ông
ThiŒu không cho lŒnh ÇÜ®c .
Trong lúc ông ThiŒu và tܧng Trܪng Çang nói chuyŒn
trên ÇiŒn thoåi thì trung tâm truyŠn tin ª ñà N¤ng bÎ trúng Çån pháo cûa B¡c
ViŒt . Liên låc v§i Sài Gòn bÎ mÃt.
K‰ hoåch di tän do tܧng Trܪng và ÇŠ ÇÓc HÒ væn Kÿ
Thoåi hoåch ÇÎnh có d¿ trù 3 Çi‹m xuÓng tàu.
TØ Sài
Gòn phó Thû Tܧng VNCH ông Phan quang
ñán gªi ÇiŒn væn ljn Liên HiŒp QuÓc, ljn Cao Ñy Tœ Nån LHQ, H¶i HÒng ThÆp T¿
QuÓc T‰, Ç‹ yêu cÀu s¿ giúp Ǫ cûa các nÖi nÀy
nh¢m di tän m‡i ngày 100.000 ngÜ©i. NhÜng ngay tåi Liên HiŒp QuÓc, ông
T°ng ThÜ kš cÛng không chÎu ti‰p ông NguyÍn h»u Chì trong tÜ cách quan sát viên
thÜ©ng tr¿c cûa VNCH.
Ngoài sÓ
tàu thuyŠn cûa Häi quân MiŠn Nam ViŒt Nam, ngÜ©i ta còn thÃy có cä tàu thuyŠn
thu¶c Nam Hàn, ñài Loan Çang tÆp trung ngoài khÖi ñà N¤ng . Úc, Anh QuÓc và Phi
luÆt Tân ÇŠu cam k‰t tham gia vào chi‰n dÎch di tän nÀy. Sáu phi cÖ vÆn täi cûa
Úc v§i ÇÀy Çû lÜÖng th¿c và thuÓc men Çang ch© tåi các sân bay cûa Mã lai
Á.
T°ng
ThÓng Ford Çã lŒnh cho các tàu thuyŠn Hoa Kÿ, các tàu chª hàng thu¶c công ty
hàng häi và các tàu thuê bao nhÜ chi‰c Dufresne, Ftrderick, Blue Ridge, Durham
phäi ljn g¥p chi‰c Pionnier Contender và Andrew Miller . M¶t tuÀn dÜÖng håm
ÇÜ®c lŒnh ª gÀn Çó, chi‰c Lowestaff. Hoa Thånh ñÓn thông báo chánh thÙc là các
tàu hàng häi nói trên ÇŠu không có võ trang. NhiŠu l¡m cÛng chÌ có vài chi‰c
tàu chi‰n nhÕ thu¶c Häi quân phäi có m¥t trong vùng Ç‹ gi» trÆt t¿. H† ÇÜ®c
lŒnh không ÇÜ®c khiêu khích quân Ƕi B¡c ViŒt .Vì cu¶c hành quân di tän và cÙu
v§t là hoàn toàn nhân Çåo.
Hà N¶i và
CPLTCHMN ÇŠu tÓ giác có "m¶t s¿ can thiŒp quân s¿ m§i cûa Hoa Kÿ". TØ
thû Çô Bonn (Tây ñÙc) ông Willy Brandt - ngÜ©i mà ai cÛng bi‰t là chÓng dÜ©ng lÓi chánh trÎ cûa Hoa Kÿ
tåi ViŒt Nam- cho bi‰t là "Chánh Phû cûa ông Çã cho Chánh Phû Hoa Kÿ bi‰t
là Tây ñÙc së s£n sàng tham gia vào m¶t s¿ giúp Ǫ nhân Çåo". Tåi Hoa
Thånh ñÓn, ông Daniel Parker Giám ÇÓc
CÖ Quan Phát Tri‹n QuÓc T‰ tuyên bÓ : " Chúng tôi së hành Ƕng h‰t sÙc
thÆn tr†ng". ñiŠu nÀy có nghïa là các tàu thuyŠn không cÆp b‰n mà së ª
ngoài khÖi, bên ngoài lãnh häi cûa ViŒt Nam. ñ‹ ch¡c æn hÖn Hoa Thånh ñÓn còn
xác ÇÎnh rõ là công tác nhân Çåo chÌ liên quan ljn dân chúng mà thôi.
Tåi ñà
N¤ng trên các ÇÜ©ng phÓ cÛng nhÜ ª ngoåi ô và trên b‰n cäng, dân chúng và binh
sï cÙ chåy lòng vòng. Các gia Çình cûa quân nhân thì không muÓn r©i khÕi thành
phÓ mà không có con cháu cûa mình. B¶ trܪng QuÓc Phòng Hoa Kÿ quy‰t ÇÎnh là
quân nhân nào Çã r©i khÕi ÇÖn vÎ cûa mình và không mang theo vÛ khí cá nhân thì
có th‹ ÇÜ®c coi là m¶t ngÜ©i dân thÜ©ng. NhÜng theo ch‡ riêng tÜ thì ngÜ©i ta
giäi thích là n‰u cÀn thì các tàu Hoa Kÿ có th‹ chª m¶t vài Çåi Ƕi thu¶c
QLVNCH, nhÃt là khi các chi‰n håm VNCH không Çû Ç‹ chuyên chª h‰t. Các chi‰n
håm nÀy do ÇŠ ÇÓc Chung tÃn Cang. TÜ LŒnh Häi quân VNCH gªi t§i. Dï nhiên các
tàu thuyŠn thu¶c Häi Quân VNCH ÇŠu có quyŠn cÆp b‰n.
Sáng s§m ngày 28 tháng 3, sÜÖng mù dày Ç¥t trùm kh¡p b©
bi‹n làm cho các chi‰n håm không th‹ ûi bãi hay cÆp vào b‰n ÇÜ®c.
Trong
thành phÓ, vÅn còn m¶t tình trång h°n loån, vô trÆt t¿. Có nhiŠu toán quân nhân
say rÜ®u không t¿ kŠm ch‰ ÇÜ®c b¡n bØa bãi vào thÜ©ng dân, hay tranh giành
lÜÖng th¿c v§i dân trong các kho hàng. Ba ngÜ©i b¶ Ƕi quan sát viên cûa B¡c
ViŒt bÎ b¡t gi» v§i các máy truyŠn tin cûa h†, phát sanh ra triŒu chÙng cûa Çåo
quân thÙ næm. Có nhiŠu binh sï MiŠn Nam Çi lùng b¡t các quan sát viên khác,
thÆt hay giä cÛng không cÀn bi‰t.
Trong tòa
t°ng lãnh s¿ MÏ, nhÖn viên t¿ hÕi không bi‰t ông lãnh s¿ së Çi b¢ng cách nào ?
B¢ng ÇÜ©ng bi‹n hay b¢ng phi cÖ ? Tåi phi trÜ©ng dân s¿, chính ông lãnh s¿ Al
Francis bÎ các binh sï Nam ViŒt Nam b¡t gi» trong khi ông Çang tìm cách cho m¶t
sÓ nhân viên cûa ông lên phi cÖ. Hai ngÜ©i Anh thu¶c m¶t t° chÙc nhân Çåo can
thiŒp và cÙu ÇÜ®c ông t°ng lãnh s¿ Hoa Kÿ.
Hành lš chÃt thành ÇÓng ng°n ngang trên phi Çåo. Dân
chúng và binh sï Çi lang thang kh¡p nÖi làm cho phi cÖ không th‹ Çáp xuÓng ÇÜ®c
. Và khi phi cÖ Çáp xuÓng ÇÜ®c thì dân tän cÜ làm cho hành khách không làm sao
lên phi cÖ ÇÜ®c. NgÜ©i MÏ ª ñà N¤ng quy‰t ÇÎnh dùng m¶t phi trÜ©ng nhÕ hÖn, n¢m
trong núi Thåch Bàn. Ông Al Francis không làm sao thuy‰t phøc ÇÜ®c sÙ quán MÏ ª
Sài Gòn là tình hình Çã quá bi Çát. Ông Martin vØa trª låi Sài Gòn cùng v§i
tܧng Weyand và m¶t sÓ nhân vÆt cao cÃp Hoa Kÿ ngày 27 tháng 3 Çã không dông
dài : "ñØng có bi thäm hóa viŒc gì h‰t "
Nhân vÆt sÓ 2 cûa sÙ quán là ông Wolfgang Lehmann mÃt
h‰t tin tܪng. Tuy nhiên trܧc Çó chÌ vài ngày, chính ông Lehmann Çã giäi thích
cho m¶t nhóm thành viên cûa phòng ThÜÖng Mãi Sài Gòn gÒm có tØ nh»ng chû quán
rÜ®u ljn nh»ng thÜÖng gia, kÏ nghŒ gia, nh»ng chû ngân hàng... r¢ng ông ThiŒu
Çang chuÄn bÎ m¶t cu¶c "phòng thû lÜu Ƕng". Không nên bÕ Çi Ç‹ cho
ngÜ©i dân MiŠn Nam khÕi bÎ mÃt tinh thÀn. Ông Lehmann cÛng yêu cÀu Thû Tܧng
can thiŒp :
" trÆt t¿
ª phi trÜ©ng dân s¿ ñà N¤ng cÀn phäi ÇÜ®c
vãn hÒi. " Ông Khiêm g†i ÇiŒn thoåi cho tܧng Trܪng: ông nÀy gªi
ljn Çó 2 ti‹u Çoàn BiŒt d¶ng quân. NgÜ©i MÏ thu¶c tòa T°ng lãnh s¿ ñà N¤ng kín
Çáo ngÒi trong các xe vÆn täi Çi ra b‰n tàu. H† còn Ç‹ låi m¶t sÓ c¶ng s¿ viên,
hÀu h‰t là nhân viên CIA. H† hÙa là së trª låi....
Tåi Sài
Gòn, m¶t ngÜ©i MÏ våm vª và hung hãn, Ed Daly, chû cûa häng Hàng không Wortd
Airways nói là ông ta së mª m¶t cÀu không vÆn ra ñà N¤ng . Là m¶t ngÜ©i bi‰t
khai thác phi cÖ, ông ta có m¶t Ƕi phi
cÖ vÆn täi Boeing 727 và Çã ki‰m ÇÜ®c 21 triŒu Çô la trong næm 1974, nh© chª vÛ
khí và gåo tØ Sài Gòn lên giao cho Phnom Penh. Tin tÙc tØ ñà N¤ng rÃt chính
xác, phi trÜ©ng chính nÖi các phi cÖ cÀn phi Çåo dài Ç‹ Çáp xuÓng hiŒn không
còn xº døng ÇÜ®c . Do vÆy ngÜ©i ta cÃm không cho phi cÖ cûa häng World Airways
cûa ông ta cÃt cánh. Ed Daly tÙc tÓc chåy låi sÙ quán MÏ, chÌa súng løc vào anh
lính Thûy quân løc chi‰n Çang ÇÙng gác, vØa rÓng vØa chåy vào væn phòng ñåi sÙ.
-
" H† së làm gì ª Tân sÖn NhÙt n‰u
chúng tôi cÃt cánh ?
- Dï
nhiên h† së b¡n , ông Martin trä l©i
- Lúc
Çó ông së làm gì , ông ?
- Tôi
së v‡ tay hoan hô ."
Ông Martin rÃt ghét lÓi æn m¥c và tính thô l°
cûa Ed Daly, và anh ta låi uÓng rÜ®u nhiŠu n»a. Ông Martin không mong là
nh»ng công ty tÜ loåi World Airways
chen vào các hành Ƕng thu¶c lãnh v¿c cûa Tòa Çåi sÙ. Dù vÆy Ed Daly cÛng vÅn
quy‰t ÇÎnh Çi ñà N¤ng v§i 2 chi‰c Boeing 727. Trong chuy‰n ngao du nÀy anh mang
theo các nhà báo, trong sÓ nÀy có Mike Marriot chuyên viên quay phim cûa häng
CBS và Tom Aspell, m¶t ngÜ©i Tân Tây Lan, vØa quay cho häng ITN, vØa làm cho
ABC. NhÜ vÆy có hai trong ba hŒ thÓng l§n cûa Hoa Kÿ Çã có m¥t trên phi cÖ. Sau
45 phút bay, hai chi‰c Boeing Çã ª trên không phÆn ñà N¤ng và Çài không lÜu cho
phép h† Çáp xuÓng. Phi Çåo ÇÀy xe Jeep, xe vÆn täi, Çàn bà trÈ nít và binh sï.
ChÌ cò th‹ Çáp m¶t chi‰c Boeing ÇÜ®c thôi. NhiŠu toán ngÜ©i quá giao Ƕng bao
quanh phi cÖ, ngÜ©i ta tranh giành nhau Ç‹ leo lên máy bay. Các binh sï n° vài
loåt M.16 . Có nhiŠu binh sï thu¶c ÇÖn vÎ "báo Çen", m¶t ÇÖn vÎ Üu tú
cûa sÜ Çoàn 1 b¶ binh . Ed Daly b¡n chÌ thiên mÃy phát súng løc, tܪng là có
th‹ së gây Ãn tÜ®ng v§i h†. M¶t nhà báo mang máy quây phim bܧc xuÓng phi cÖ,
nhÜng sau Çó anh không th‹ nào trª lên phi cÖ ÇÜ®c n»a. VŠ sau có tr¿c thæng
ljn bÓc anh ljn phi trÜ©ng nhÕ ª núi Thåch Bän. Trong vòng 10 phút, chi‰c
Boeing Çã ÇÀy ngÜ©i. Dàn bánh Çáp bÎ hÕng, hŒ thÓng nén hÖi không hoåt Ƕng.
Lúc phi cÖ cÃt cánh có m¶t sÓ binh sï vÅn còn Çeo theo bánh xe. Ÿ cao Ƕ 200
thܧc, m¶t ngÜ©i buông tay và rÖi xuÓng, m¶t ngÜ©i khác còn bÎ kËt cÙng gÀn
bánh xe. Phi cÖ bay th£ng vŠ Sài Gòn v§i chi‰c Boeing thÙ nhì không Çáp xuÓng
ÇÜ®c .. Trên ÇÜ©ng bay, m¶t n» ti‰p viên phäi sæn sóc m¶t thÜÖng binh b¢ng cách
lÃy måt cÜa tØ chi‰c áo chÓng Çån cûa anh Çang m¥c Ç‹ thÃm máu cho anh ta. ñ‰n
Tân sÖn nhÙt, phi cÖ thä xuÓng 259 binh sï, m¶t ngÜ©i mË và 3 ÇÙa con nhÕ. Có
thêm 40 "hành khách" chui ra tØ hÀm chÙa hành lš. ngÜ©i ta giäi gi§i
các anh "beo Çen". Ông Jim Eckes, m¶t ngÜ©i có trách nhiŒm cûa công
ty Continental chª bà mË và 3 ÇÙa con nhÕ cûa bà vŠ cæn cÙ. Ngoài phi Çåo, Ed
Daly vênh váo lên giäi thích r¢ng phi cÖ bÎ m¶t quä l¿u Çån làm hÜ håi ª ñà
N¤ng nhÜng sau khi xem xét ch‡ bÎ hÜ
håi, Eckes có cäm tܪng là chi‰c Boeing lúc Çáp xuÓng có bÎ va chåm vào m¶t vài
vÆt trên phi Çåo ª ñà N¤ng.
Ed Daly chåy tuông vào sÙ quán, Çâm sÀm vào væn phòng
ông ñåi sÙ, trên ÇÜ©ng Çi Çã vô š làm bÆt lên hŒ thÓng báo Ƕng cûa sÙ
quán, và khi ông Martin nói chuyŒn v§i
ông ta thì ông Çã ngÛ khò !
Không có
ÇÜ®c bao nhiêu bän tÜ©ng thuÆt cûa báo chí vŠ Phܧc Bình (Phܧc Long), vŠ Ban
mê Thu¶t , Kon Tum và Pleiku hay Hu‰. NhÜng nh© hai chuyên viên quay phim, nh©
m¶t sÓ hình änh cûa phóng viên Viên HÜÖng,ngÜ©i ViŒt Nam, nh© vào phóng s¿ cûa
phóng viên Paul Vocle thu¶c UPI, mà cä th‰ gi§i m§i thÃy ÇÜ®c nh»ng Çoån cûa m¶t "chuy‰n Çi tØ ÇÎa
ngøc" ª ñà N¤ng. Trong næm 1975, nh»ng
bi‰n cÓ ª ViŒt Nam - và rÃt thÜ©ng ª các nÖi khác - ÇÜ®c thÃy ngay tØ
lúc bi‰n cÓ Çó ÇÜ®c quay thành phim và ÇÜ®c ph° bi‰n. DÜ luÆn dân chúng Hoa Kÿ
m§i bi‰t ÇÜ®c là tình hình ª ViŒt Nam càng ngày càng Çi xuÓng. BÃy gi© h† m§i "thÃy" ÇÜ®c s¿ lÀm lÅn cûa Hoa
Kÿ ! NhÜng Çã quá mu¶n !!!
TØ trø sª cûa World Airway ª California, phó chû tÎch
David Mendelsohn gªi m¶t bÙc ÇiŒn tín cho phi hành Çoàn chi‰c Boeing cûa Ed
Daly : " Chúng tôi nguyŒn cÀu cho các anh. Các anh có nh§ lòi nói cûa
thánh Francois hay không :Phäi bi‰t yên tâm chÃp nhÆn nh»ng gì mà chúng ta không th‹ thay Ç°i ÇÜ®c ,
phäi có can Çäm thay Ç°i nh»ng gì có
th‹ thay Ç°i ÇÜ®c , phäi có chút thông minh Ç‹ hi‹u ÇÜ®c s¿ khác biŒt..." Chû tÎch Ed Daly phän ÇÓi ngay:
- " Tôi không ÇÒng š v§i thánh Francois. Và tôi
không ÇÒng š v§i Dave Men delsohn vì
ông ta là dân Do Thái. Chúng tôi có th‹ làm cho s¿ viŒc phäi thay Ç°i. Tôi së
ti‰p tøc thº chØng nào tôi vÅn còn có th‹..."
Ed Daly còn có nhiŠu viŒc cÀn phäi thanh toán:
- Các cÖ quan Hoa Kÿ và ViŒt Nam Çã dÆm chân tåi ch‡
trong 8 ngày trܧc khi có hành Ƕng, trܧc khi di tän b¢ng phi cÖ m¶t sÓ trong
tØ 400 ljn 600 ngàn dân tän cÜ Çang bÎ kËt cÙng ª ñà N¤ng . Tôi không th‹ tha
thÙ ÇÜ®c s¿ ngu dåi, s¿ dÓt tính cûa m¶t sÓ cÖ quan cûa Chánh Phû Hoa Kÿ , cûa
tÃt cä b†n ngÜ©i chÌ bi‰t ngÒi n¡n nót chi‰c cà våt..., nh»ng ngÜ©i không có khä næng...
Trܧc chuy‰n bay chót bÎ cÃm vØa rÒi, sÙ quán Hoa Kÿ Çã
hûy bÕ h®p ÇÒng thuê bao công ty cûa Ed Daly. V§i chuy‰n bay Çó và nh»ng chuy‰n s¡p t§i, Daly phäi xài tiŠn túi cûa
ông ta.
Cu¶c di tän tØ ñà N¤ng Çã vÜ®t quá nh»ng gì mà ngÜ©i ta Çã thu hình hay quay phim
ÇÜ®c cho t§i gi© nÀy ÇÜ®c mô tä nhÜ là là nh»ng màn vô cùng thäm khÓc.
Bây gi© thì không còn xº døng ÇÜ®c phi cÖ hay tr¿c
thæng ÇÜ®c n»a, ngay nhÜ Ç‹ bÓc ngÜ©i MÏ ra khÕi Çó. T°ng Lãnh s¿ ª ñà N¤ng Çã
van nài vÎ Tùy Viên quân s¿ Hoa Kÿ ª Sài Gòn
Ç‹ gªi ra cho ông ta 2 chi‰c tr¿c thæng. Tùy viên quân s¿ tØ chÓi và chuy‹n ÇÖn xin Çó vŠ B¶ TÜ LŒnh cûa
Không ñoàn 7 Hoa Kÿ ª Thái Lan. Trä l©i :
- thÙ nhÃt là
không th‹ vi phåm HiŒp ñÎnh Paris;
- thÙ hai là tr¿c thæng tåi Thái Lan Çang là l¿c lÜ®ng
trØ bÎ s£n sàng cho cu¶c hành quân di tän Phnom Penh không bi‰t së bÎ thÃt thû
lúc nào.
Ÿ ñà N¤ng
dân chúng và binh sï chÌ còn Çi khÕi Çây b¢ng ÇÜ©ng bi‹n mà thôi. Ÿ quân cäng
ngÜ©i ta la ó, ngÜ©i ta khóc lóc, ngÜ©i ta tranh giành nhau lên các ghe thuyŠn,
các tam bän, các ca nô hay các xà lan Ç‹ có th‹ Çi ra tàu. B‰n tàu, bãi bi‹n và
hÀm hÓ Çâu cÛng ÇŠu có vÛ khí, các chi‰n xa m¡c lÀy, nh»ng thùng Çån dÜ®c k‹ cä cûa pháo binh,
nh»ng va ly bÎ mª tung tóe, các tr¿c
thæng không còn xº døng ÇÜ®c. Trên m¥t bi‹n thì trôi lênh Çênh nh»ng thùng
to-nô, nh»ng ru¶t xe ô tô, nh»ng phao
cÃp cÙu....
Có ti‰ng chó sûa... ñó Çây phÃt lên m¶t mùi khai cûa
nܧc ti‹u, mùi hôi thúi cûa phân ngÜ©i và cûa thây ma...sình thÓi bÎ nܧc dâng
Çùa tØ ngoài bi‹n ÇÜa vào cäng và bäi bi‹n... Vì gÃp ra khÖi tìm tàu m¶t vài
thuyŠn quá nhÕ bÎ lÆt úp làm cho m¶t sÓ Çàn ông Çàn bà và trÈ con bÎ ch‰t chìm.
Thûy Quân Løc Chi‰n Ç° thØa cho dân tœ nån Çã chi‰m ch‡ cûa h† trên ghe thuyŠn.
NhÜng chính nh»ng binh sï ljn ÇÜ®c cäng sau cùng, Çã dùng súng Çu°i dân tœ nån
xuÓng các xe Çò, chi‰m xe Ç‹ chª h† ra b‰n cäng. TÃt cä các ÇÖn vÎ Quân Cänh và
Cänh Sát cûa thành phÓ ÇŠu bi‰n mÃt. Có nhiŠu xe Çang bÓc cháy..,và nhiŠu ti‰ng
súng n° kh¡p nÖi.
Có m¶t vài xe cam nhông có loa phóng thanh chåy quanh
trong các khu v¿c không còn bóng dáng m¶t binh sï VNCH nào Ç‹ tuyên truyŠn:
-" Hãy yên tâm, tÃt cä rÒi së tÓt h‰t. B¶ Ƕi cûa
s¿ hòa giäi së ljn ngay Çây thôi ! quân Ƕi giäi phóng së ljn. Hãy trang hoàng
nhà cºa b¢ng nh»ng lá c© PhÆt giáo.
Không còn ai chÌ huy, mÃt h‰t tinh thÀn, không còn chút
k› luÆt nào, vài træm binh sï say sÜa hay s® häi Çang gây hoang mang cho ÇÒng
bào. Các sï quan cÛng không hÖn gì. M¶t thi‰u tá thu¶c sÜ Çoàn 1 b¶ binh khi
ÇÜ®c m¶t Çåi tá hÕi B¶ TÜ LŒnh sÜ Çoàn hiŒn ª Çâu Çã trä l©i :
- " Bän thân tôi cÛng không bi‰t v® con tôi hiŒn
Çang ª Çâu. Tåi sao tôi låi phäi quan tâm ljn B¶ TÜ LŒnh sÜ Çoàn nhÌ ?
Dân tœ nån dÒn cÙng trên tàu, có khi khoän 8000 ngÜ©i
trên m¶t chi‰c tàu chª hàng, không có phÜÖng tiŒn vŒ sinh , dï nhiên không có
Çû lÜÖng th¿c cho b¢ng Ãy ngÜ©i . Dܧi hÀm tàu có nhiŠu quân nhân l¶t n» trang
hay lÃy h‰t tiŠn cûa ngÜ©i dân tœ nån. H† cܧp cûa, hãm hi‰p và có khi còn gi‰t
ch‰t nh»ng ngÜ©i phän ÇÓi hay chÓng c¿
låi h†. M¶t ông cha vì muÓn thº can thiŒp liŠn bÎ gi‰t ngay. Có m¶t sÓ các em
bé, trÈ em và cä ngÜ©i l§n n»a bÎ ng¶p thª mà ch‰t.
Nhi‰p änh
gia cûa ông Ford, David Kennerly, lúc bÃy gi© cÛng ljn ViŒt Nam bay trên vùng tr©i
ñà N¤ng ngay trên Çoàn tàu Çang cÙu v§t dân tœ nån. NgÒi trên tr¿c thæng cûa Air America, anh bay quan sát bên trên
chi‰c tàu Contender, tr¿c thæng cûa anh Çã bÎ lính MiŠn Nam b¡n lên.
Tܧng
Trܪng l¶i ra m¶t chi‰c ca nô và ÇÜ®c m¶t sï quan Häi quân ÇÜa lên m¶t chi‰n
håm ViŒt Nam . NhiŠu dân tœ nån phäi mÃt ít nhÃt 3 ngày m§i t§i ÇÜ®c m¶t häi
cäng, Cam Ranh, hay VÛng Tàu hay m¶t hòn Çäo nào Çó. Ông ThiŒu Çã có lŒnh :
không nên cho dân tœ nån vào Sài Gòn. Có nguy cÖ là h† së làm mÃt tinh thÀn
quân Ƕi và dân chúng.
NgÜ©i ta tính s° låi: 50.000 dân và 16.000 binh sï Çã
chåy thoát khÕi ñà N¤ng . Trong thành phÓ hiŒn còn m¶t triŒu dân tính luôn cä
ngÜ©i tœ nån.
Ngày chúa
nhÆt 30 tháng 3, nh¢m lÍ Phøc Sinh, b¶ Ƕi B¡c ViŒt chi‰m hoàn toàn ñà N¤ng.
Tåi tråi Davis trong sân bay Tân sÖn NhÙt, Çåi diŒn cûa CPLTCHMN xÃt xÜ®c xác
nhÆn là thành phÓ Çã bÎ chi‰m tØ ngày 29 tháng 3:
- " C© cûa chúng tôi Çã bay phÃt phÖi ª Çó tØ sau bu‡i trÜa!
B¡c ViŒt Çã b¡t gi» ÇÜ®c hàng ngàn tù binh. H† không g¥p
m¶t khó khæn nào Ç‹ tìm b¡t nhân viên cành sát hay tình báo Ç¥c biŒt cûa MiŠn
Nam vì h† Çã có s£n danh sách do ChÌ huy trܪng Cänh sát ñà N¤ng cung cÃp. ViŒt
C¶ng n¢m vùng?
B¶
Chánh TrÎ Çäng c¶ng sän ViŒt Nam h†p ngày Çó ª Hà N¶i và ÇÜa ra m¶t bän nhÆn
ÇÎnh:
- " Cu¶c chi‰n tranh
cách mång ª Nam B¶ không nh»ng chÌ ti‰n t§i m¶t giai Çoån nhäy v†t, mà còn ti‰n
t§i m¶t th©i Çi‹m chi‰n lÜ®c thuÆn l®i Ç‹ b¡t ÇÀu m¶t cu¶c t°ng tÃn công và
t°ng n°i dÆy vào sào huyŒt cûa quân thù... Cu¶c cách mång cûa chúng ta ti‰n t§i
b¢ng nh»ng bu§c Çi cûa ngÜ©i kh°ng lÒ.,
TÓc Ƕ nhanh ljn Ƕ chÌ m¶t ngày thôi Çã b¢ng 20 næm dài."
Không th‹ phû nhÆn ÇÜ®c !
NhÜng vÅn không thÃy có m¶t cu¶c t°ng n°i
nào, Çó là m¶t y‰u tÓ tÓi cÀn cho thÀn thoåi cûa ngÜ©i c¶ng sän, không th‹
thi‰u ÇÜ®c. Tåi ñà N¤ng cÛng nhÜ ª nh»ng
nÖi khác, dù nghï gì thì dân chúng vÅn ª trong tÜ th‰ "ch©
xem".
Trong cä hai miŠn Nam, B¡c ª ViŒt Nam, dân
chúng bÎ không ít änh hܪng cûa cu¶c chi‰n , nhÜng tØ mÃy næm nay, trong hÖn
bÓn chøc triŒu dân, chÌ có nhiŠu l¡m là 3 triŒu có dính líu hay tr¿c ti‰p can
d¿ vào các trÆn chi‰n .
Ngày 30 tháng 3
nÀy, Chánh TrÎ B¶ c¶ng sän ª Hà N¶i quy‰t ÇÎnh chû trÜÖng "phäi n¡m lÃy cho b¢ng ÇÜ®c
th©i Çi‹m chi‰n lÜ®c thuÆn l®i nÀy"
qua hܧng dÅn :
"tÓc chi‰n, táo båo, bÃt thÀn Ç‹ tÓc th¡ng" B¶ Chánh TrÎ muÓn "giÆt lÃy chi‰n th¡ng b¢ng m†i giá
trong m¶t th©i gian nhanh nhÙt, trong vòng tháng tÜ, không tr‹ hÖn
n»a" H† muÓn
"nh¡m th£ng vào nh»ng møc tiêu
tr†ng y‰u ngay trung tâm Sài Gòn "
Ÿ Nam B¶, ngày Çó tܧng TrÀn væn Trà di chuy‹n ljn nÖi
mà ông d¿ trù Ç¥t bän doanh, Ç‹ tØ Çó chÌ huy các cu¶c tÃn công vào Sài Gòn.
Chi‰c "xe chÌ huy" cûa ông ÇÜ®c ngøy trang thÆt kín Çang ti‰n trong cánh rØng. "Các ÇÜ©ng
mòn và ÇÜ©ng sá lúc nÀy khô ráo và dÍ Çi. Tháng ba là tháng n¡ng." Tܧng
Trà nghe ti‰ng Çån pháo binh n°, ª hܧng Sài Gòn. Hoa nª h¡p nÖi: Çúng là mùa
xuân. Tܧng Trà lÄm bÄm:
- " Phong cänh thÆt ÇËp và hùng dÛng, làm rung
Ƕng lòng ngÜ©i .... ViŒt Nam vÅn còn là ViŒt Nam ."
Ông ta nghï t§i trÆn chi‰n hôm qua và trÆn chi‰n hôm
nay. Trong nhÆt kš cûa ông ta, có ghi :
-
" Mai vàng nª làm ÇËp con ÇÜ©ng
"
Gió rØng th°i månh pha lÅn v§i ti‰ng súng
"
Pháo binh Çang n° bao quanh thành phÓ
"
XÜa hay nay cÛng vÆy, rØng núi sông ngòi vÅn thu¶c vŠ ta ! "
TØ ngàn xÜa, tháng ba là tháng chinh chi‰n ª
ñông DÜÖng. Næm nào cÛng vÆy , tØ ViŒt Minh, rÒi ljn ViŒt C¶ng, kháng chi‰n
quân thu¶c CPCMLTMN, và b¶ Ƕi chánh quy cûa Hà N¶i ... c٠ljn tháng ba là h†
mª nh»ng trÆn tÃn công.
Ngày 31
tháng 3, ª Hà N¶i, thû Çô cûa B¡c ViŒt, t© Nhân Dân Çã Çæng m¶t bài bình luÆn
v§i m¶t luÆn ÇiŒu nhË nhàng hÖn nhÆn ÇÎnh cûa B¶ Chánh TrÎ. ñÓi v§i t© báo cûa
Çäng, s¿ ti‰n quân cûa quân Ƕi MiŠn B¡c Çã cho thÃy "m¶t kinh nghiŒm quš
báu Çã giúp cho b¶ Ƕi và nhân dân ta Çi t§i". T© báo loan báo nh»ng chi‰n
th¡ng, nhÜng chÜa báo cho nhân dân chi‰n th¡ng cuÓi cùng. T© báo xác nhÆn là
"có nhiŠu lính "MÏ ngøy" Çã bÕ ngÛ, quay súng trª låi "b†n
phän Ƕng, và Çã trª vŠ v§i nhân dân"
NhÜng kh¡p
m†i nÖi, chÜa thÃy nói có m¶t quân nhân nào n°i loån quay súng trª låi b¡n ÇÒng
Ƕi hay chÜa có m¶t Çåi Ƕi nào thu¶c Quân L¿c ViŒt Nam C¶ng Hòa "vŠ v§i
nhân dân" h‰t.
Dܧi danh nghïa "giäi phóng" B¶ Ƕi MiŠn B¡c
t¿ hÕi không bi‰t phäi giäi thích th‰
nào v§i "nhân dân" cûa h† vŠ làn sóng tœ nån cûa ngÜ©i dân . Thì Çây,
t© Nhân Dân Çã có l©i bình r¢ng " Bè lÛ cûa ThiŒu tranh nhau chåy vô trÆt
t¿. Mà h† còn b¡t "nhân dân" chåy theo h† Ç‹ Ǫ Çån cho h† và Ç‹ Çánh
låc hܧng dÜ luÆn quÀn chúng trên th‰ gi§i. "
Tåi Hà N¶i
nhiŠu ûy ban h‡ tr® MiŠn Nam ÇÜ®c thành lÆp. Ñy Ban "Nhân Dân Cách
Mång" cûa tÌnh Quãng ñà và thành phÓ ñà N¤ng không thÃy låc quan chút nào
khi h† phân phát m¶t bän tuyên bÓ kêu g†i "nhân dân MiŠn Nam" :
- " l¿c lÜ®ng giäi phóng phäi tÃn công, "nhân
dân" kh¡p nÖi phäi n°i dÆy Ç‹ giúp quân ta chi‰n ÇÃu, sï quan và binh sï
Sài Gòn phäi quay vŠ v§i "nhân dân".. v.v và v.v.........
Ÿ Hà N¶i
anh Ti‰n, m¶t thanh niên có nhiŠu cao v†ng vŠ phim änh, m¶t ngÜ©i tài tº có
hång vŠ sân khÃu, thܪng thÙc trܧc nh»ng
Çoån phim hay nh»ng màn trình
di‹n mà anh nghï r¢ng mình së ÇÜ®c tham gia. ñ‰n gi© nÀy thì các Çoån phim dài
ÇÜ®c trình chi‰u ÇŠu là cûa Liên Xô. Anh chàng trÈ nÀy luôn luôn mÖ Ü§c có ngày
anh së Çi Liên Xô hay ñông ñÙc Ç‹ theo h†c môn nÀy. Không ai nói t§i chuyŒn b¡t
anh ta thi hành nghïa vø quân s¿ . Anh ta ti‰p tøc Çi h†c và hܪng Ç¥c ân cûa
mình. Anh không có thi‰u thÓn hay bÎ hån ch‰ gì cä. KhÄu phÀn tháng 3 nÀy không
b¢ng cûa tháng giêng. Chánh Phû Çang mª chi‰n dÎch: NhÎn æn cho MiŠn Nam . Phäi
san sÈ lÜÖng th¿c cho ÇÒng bào MiŠn Nam . "HÀu h‰t dân thû Çô chÌ có 250
gram ÇÜ©ng m‡i tháng, nhÜng anh bån trÈ nÀy nhÆn Çû 1 kí lô låi còn ÇÜ®c kèm
theo m¶t h¶p sºa Ç¥c n»a. Tùy theo sÓ hàng nhÆn ÇÜ®c - rÃt thÃt thÜ©ng mÃy lúc
nÀy- ngÜ©i dân ª thû Çô chÌ có quyŠn có ÇÜ®c m¶t hay hai h¶p thÎt 120 gram cûa
Trung QuÓc. N‰u ngÜ©i Trung QuÓc không giao hàng thì ngÜ©i ta phát b¶t trÙng.
NhÜng anh bån trÈ thì ÇÜ®c lãnh 1 kí lô thÎt tÜÖi, nhÃt là thÎt heo. NgÜ©i ta
sæn sóc cho ngÜ©i Üu tú. Anh Ti‰n nhÆn thÃy là anh ta có nhiŠu th¿c phÄm hÖn
cha mình, m¶t cán b¶ trung cÃp cûa CPLTCHMN. Trong tháng giêng và tháng hai,
Chánh Phû s® là së có s¿ tái oanh tåc cûa phi cÖ Hoa Kÿ : công nhân phäi d†n
såch các hÀm trú Än cá nhân d†c theo lŠ ÇÜ©ng. NhÜng së không có ai dùng t§i .
ñÓi v§i anh bån Ti‰n thì các hÀm trú Än nÀy së không bao gi© ÇÜ®c dùng t§i n»a.
(H‰t ChÜÖng 12, phÀn 1)