ñi Çá vá tr©i

ñ¶i Çá vá tr©i

trÜ©ng sÖn dhn

Tháng 7 vØa qua, bên tr©i Âu Çã xäy ra m¶t hành Ç¶ng quá can Çäm, ngoài sÙc tÜªng tÜ®ng cûa m†i ngÜ©i, nên chúng tôi xin tåm g†i là m¶t hành Ç¶ng "Ç¶i Çá vá tr©i" !

- ñó là viŒc làm quá måo hi‹m, quá liŠu lïnh cûa Giáo sÜ Võ væn Ái, mà chính ông cÛng phäi công nhÆn là m¶t "bêtise" (nguyên væn b¢ng ti‰ng Pháp cûa ông, xin tåm dÎch là : "bÆy bå"). Và phäi liŠu lïnh nhÜ th‰ m§i Çánh phû ÇÀu ÇÜ®c phái Çoàn 11 tên c¶ng sän ViŒt Nam trong khi ª Âu Châu cÛng nhÜ ª häi ngoåi nÀy không m¶t ai hay bi‰t hay báo Ç¶ng gí vŠ s¿ xuÃt hiŒn cûa phái Çoàn ViŒt C¶ng nÀy tåi trø sª Nhân QuyŠn Liên HiŒp QuÓc ª Genève (Thøy Sï).

ñây là m¶t quy‰t ÇÎnh h‰t sÙc táo båo cûa chính ông Võ væn Ái khi ông nhÃt quy‰t r©i bŒnh viŒn ª Paris, nÖi ông còn Çang trong tình trång hÆu giäi phÅu, còn mang Óng thông ra ngoài, còn chÜa æn uÓng ÇÜ®c bình thÜ©ng, tÙc là còn quá y‰u sÙc, Çi ÇÙng chÜa v»ng vàng. M¥c dÀu Bác sï chÜa cho phép ông ÇÜ®c xuÃt viŒn, nhÜng ông Çã dÓi gåt hay mÜu k‰ sao Çó Ç‹ trÓn ra khÕi bŒnh viŒn, lên xe tr¿c chÌ Ç‰n th£ng Genève Ç‹ cùng phái Çoàn Quê MË ÇiŠu trÀn trÜ§c 8 chuyên gia thu¶c Ñy Ban Nhân QuyŠn Liên HiŒp QuÓc vŠ tình trång vi phåm nhân quyŠn trÀm tr†ng ª ViŒt Nam . Xong 2 ngày làm viŒc thái quá ª Çây thì ông ngÃt xÌu, lÆp tÙc ông ÇÜ®c chª ngay vŠ Paris. NÖi Çây m¶t bác sï tim måch, m¶t bác sï t°ng quát và m¶t y tá chæm sóc cho ông. theo l©i ông Ái thì:

- "Hôm liŠu lïnh Çi Genève, bác sï la d» quá, nói là "vô trách nhiŒm" v§i thân xác cûa mình. Làm sao bây gi© ? Phäi là ngÜ©i ViŒt Nam thì m§i hi‹u Çû nguÒn cÖn".

"NguÒn cÖn " Çó là gì ?

-NguÒn cÖn Çó là c¶ng ÇÒng ngÜ©i ViŒt häi ngoåi (nhÃt là các t° chÙc chÓng C¶ng ª Âu Châu) không Ùng phó kÎp th©i vŠ viŒc m¶t phái Çoàn 11 ngÜ©i cûa c¶ng sän ViŒt Nam do ThÙ TrÜªng tÜ pháp Hà Hùng CÜ©ng cÀm ÇÀu (tåm g†i là phái Çoàn nhân quyŠn ViŒt Nam) Çã Ç‰n Ñy Ban Nhân QuyŠn LHQ ngay b© hÒ Leman tåi Genève (Thøy Sï) Ç‹ trình bày vŠ tình trång Nhân QuyŠn ª ViŒt Nam. Phái Çoàn nÀy xem ra cÛng rÃt hùng hÆu, dï nhiên ÇÜ®c Çåi sÙ ViŒt C¶ng NguyÍn quš Bình và tr® tá Phåm thÎ Kim Anh h‡ tr®, gÒm có Lê minh LÜÖng, Bùi quang Minh phø tá và cÓ vÃn B¶ Ngoåi Giao ViŒt C¶ng, NguyÍn væn LuÆt thÄm phán tòa án tÓi cao, NguyÍn chí DÛng, chû nhiŒm thành viên væn phòng QuÓc H¶i, NguyÍn væn Ng†c vø phó Ban Tôn Giáo, VÛ ÇØc Long phø tá B¶ TÜ Pháp và ñ¥ng th‰ Toàn, cÓ vÃn B¶ An Ninh.

-NguÒn cÖn Çó là t° chÙc Quê MË, nhÃt là ông Võ væn Ái Çã "không muÓn cho c¶ng sän ViŒt Nam ÇÜ®c múa gÆy vÜ©n hoang", hay "không muÓn khung thành phe ta bÎ bÕ ngÕ" tåi diÍn Çàn Liên HiŒp QuÓc vŠ Nhân QuyŠn, nên phäi liŠu lïnh trÓn khÕi bŒnh viŒn tim måch (không bi‰t lúc Çó ông Çang ÇÜ®c giäi phÄu Ç‹ thông tim "angio placy" hay "by pass surgery"), Çi th£ng m¶t lèo tØ Paris Ç‰n Genève Ç‹ trình bày cä 2 ngày trÜ§c 8 chuyên viên Nhân QuyŠn LHQ cä m¶t hÒ sÖ thÆt ÇÀy Çû tØng chi ti‰t vŠ tình trång "vi phåm Nhân QuyŠn" ª ViŒt Nam, Ç‹ cho 8 vÎ chuyên viên cûa Ñy Ban nÀy có s¤n trong tay ÇÀy Çû tài liŒu chÃt vÃn và phän bác h‰t nh»ng ÇiŠu vë v©i hoa mÏ cÓt "chåy t¶i" cûa c¶ng sän ViŒt Nam .

-"NguÒn cÖn" Çó là phäi làm sao tranh thû kÎp th©i cho các chuyên viên Nhân QuyŠn LHQ n¡m ÇÜ®c toàn b¶ hÒ sÖ vi phåm Nhân QuyŠn cûa c¶ng sän ViŒt Nam (tØng trÜ©ng h®p m¶t, v§i ÇÀy Çû chÙng tích), trÜ§c ngày ÇiŠu trÀn cûa phái Çoàn c¶ng sän ViŒt Nam.

Ông coi cái ch‰t nhË nhÜ lông hÒng, dù có ch‰t cÛng phäi cÓ Çi vŠ Genève Ç‹ trang bÎ cho Ñy Ban và các chuyên viên LHQ ÇÀy Çû vÛ khí (tài liŒu) Ç‹ Çánh b†n c¶ng sän ViŒt Nam trên m¥t trÆn Nhân QuyŠn, nên ông Çã vi‰t trong email cho m¶t ngÜ©i bån:

- " S® gì? Có g¥p Diêm VÜÖng cÛng tÓt, vì dÜ§i Çó ch¡c cÛng có chuyŒn Ma QuyŠn Ç‹ mà hoåt Ç¶ng n»a, nhÜ l©i cûa ñÙc ñÎa Tång Çã phát thŒ : ñÎa ngøc chÜa trÓng (n‰u còn m¶t ngÜ©i trong Çó) thì Ta thŠ chÜa thành PhÆt ""

Giáo sÜ Võ væn Ái Çã hoàn toàn thành công theo tâm nguyŒn cûa ông !!! M¶t phÀn nh© vào uy tín Ç¥c biŒt cûa ông và t° chÙc tranh ÇÃu chÓng C¶ng Quê MË cûa ông ÇÓi v§i LHQ (m¶t t° chÙc phi chánh phû), m¶t phÀn do quy‰t ÇÎnh c¿c kÿ sáng suÓt nhÜng quá Ü liŠu lïnh và can trÜ©ng có m¶t không hai cûa ông.

M¶t bŒnh nhân còn thông Óng ra ngoài mà vÅn oanh liŒt gi» ch¥t khung thành không cho m¶t tên ViŒt C¶ng nào Çá m¶t trái banh nào l†t vào lÜ§i cûa LHQ cÛng nhÜ cûa "phe ngÜ©i ViŒt quÓc gia ª häi ngoåi cùa chúng ta". Ch£ng nh»ng vÆy mà nh© s¿ liŠu lïnh có tính toán cûa Giáo sÜ Ái, Ñy Ban Nhân QuyŠn LHQ cÛng nhÜ tØng vÎ trong sÓ 8 chuyên viên cûa Ñy Ban Çã phän công, th£ng thØng bác bÕ và phän bác tÃt cä nh»ng trình bày ÇÀy sáo ng», láo khoét, tuyên truyŠn cûa phái Çoàn c¶ng sän ViŒt Nam ngay tåi trø sª cûa Ñy Ban.

Ông Võ væn Ái dù Çang ª trong tình trång "chÜa xong cu¶c giäi phÅu" Çã can Çäm gÒng gánh cho mÃy triŒu ngÜ©i ViŒt chÓng c¶ng cûa chúng ta ª häi ngoåi nÀy. ThÆt là m¶t viŒc làm phi thÜ©ng, rÃt ngoån møc và rÃt xÙng Çáng ÇÜ®c vinh danh ! M¶t mình âm thÀm ÇÜÖng ÇÀu v§i tº thÀn và cùng v§i phái Çoàn Quê MË cûa ông Çã kÎp th©i Ùng phó Çúng lúc thay cho c¶ng ÇÒng ngÜ©i ViŒt chÓng c¶ng ª häi ngoåi v§i phái Çoàn 11 Çäng viên cao cÃp cûa c¶ng sän.

Chúng tôi xin sÖ lÜ®c m¶t vài vÃn ÇŠ sau Çây Ç‹ cho thÃy công lao cûa giáo sÜ Võ væn Ái, và s¿ thÃt båi thäm não cûa phái Çoàn VIŒt C¶ng trong hai phiên h†p ngày 11 và 12/7/2002 vØa qua.:

-Trong bän báo cáo Çã soån s¤n tØ Hà N¶i, Hà hùng CÜ©ng Çã trÎnh tr†ng tuyên dÜÖng "tính Üu viŒt cûa Nhà NÜ§c c¶ng sän ViŒt Nam , Çåi khái ca tøng chû trÜÖng "Ç°i m§i" Ç‹ Çáp Ùng nguyŒn v†ng cûa nhân dân, "cäi cách" Ç‹ nhân dân phÒn thÎnh, quÓc gia hùng månh, và xã h¶i công b¢ng, dân chû và væn minh.

Không có tù nhân lÜÖng tâm, nh»ng ngÜ©i bÎ mÃt t¿ do ÇÜ®c ÇÓi xº nhân Çåo; h† bÎ giam nhÓt Ç‹ trª thành công dân tÓt. Tòa án công minh, luÆt pháp canh tân.

Các qyŠn t¿ do cæn bän ÇÜ®c tôn tr†ng,nhÜ t¿ do lÆp h¶i, nghiŒp Çoàn, tôn giáo, ngôn luÆn. báo chí v.v.. Các dân t¶c thi‹u sÓ ÇÜ®c giúp Çª Ç‹ phát tri‹n, bäo Çäm bình quyŠn, bình Ç£ng.."

-Bän báo cáo không thuy‰t phøc ÇÜ®c Ñy Ban Nhân QuyŠn LHQ, vì Nhà NÜ§c ViŒt Nam mà ông Çang ca tøng Çã tØng bÎ báo chí Thøy Sï nêu Çích danh là m¶t "Nhà NÜ§c khûng bÓ ÇÓi v§i nhân dân" nhân khóa h†p thÙ 58 cûa Ñy Ban Nhân QuyŠn LHQ hÒi tháng 3 vØa qua.

Các thành viên cûa Ñy Ban nói th£ng thØng r¢ng h† có nh»ng s¿ nghi ng© ÇÓi v§i bän báo cáo nÀy. H† cho r¢ng chính sách cûa ViŒt C¶ng không có gì m§i lå, ÇÓi chi‰u v§i phát bi‹u cûa Hà N¶i hÒi tháng 3 næm 1999, nhÜ s¿ kiŒn Hà N¶i vÅn không chÃp thuÆn cho bÃt cÙ m¶t t° chÙc nào Ç‰n ViŒt Nam ÇiŠu tra vŠ tình trång vi phåm Nhân QuyŠn. hay nhÜ Ban Công Tác ChÓng S¿ Giam CÀm Trái Phép cûa LHQ (UN Working Group on Arbitrary Detention) Çang có trong tay ÇÀy Çû hÒ sÖ cûa các tù nhân chánh trÎ và tù nhân lÜÖng tâm, th‰ mà phái Çoàn Hà N¶i vÅn trÖ trën phû nhÆn khi bÎ Ñy Ban tra hÕi.

Theo bän báo cáo thì hiŒn có 500 t° chÙc phi Chánh Phû ª ViŒt Nam , Ñy Ban Nhân QuyŠn yêu cÀu Çåi diŒn Hà N¶i cho bi‰t Çích xác nh»ng t° chÙc Ç¶c lÆp nào Çang hoåt Ç¶ng trên lãnh th° ViŒt Nam và nh»ng t° chÙc Çó có ÇÜ®c t¿ do mª cu¶c ÇiŠu tra vŠ vi phåm nhân quyŠn hay không ? Khi bÎ chÃt vÃn vŠ s¿ kiên hai t° chÙc Ân Xá QuÓc T‰ (Amnesty International) và Quan Sát Nhân QuyŠn (Human Rghts Watch) vÅn bÎ cÃm không cho Ç¥t chân Ç‰n Sài Gòn hay Hà N¶i thì Hà Hùng CÜ©ng cho r¢ng hai t° chÙc nÀy thiên vŠ chánh trÎ hÖn là nhân quyŠn.

VŠ t¿ do báo chí bän báo cáo cho bi‰t trong sÓ 600 t© báo chÌ có 150 t© thu¶c vŠ Nhà NÜ§c và chÌ có 1 ÇÖn xin ra báo bÎ tØ chÓi. NhÜng bÎ chÃt vÃn quá, Hà hùng CÜ©ng phäi thú nhÆn r¢ng nh»ng nhà xuÃt bän tÜ nhân không ÇÜ®c phép hoåt Ç¶ng trong nÜ§c.

VŠ TÜ Pháp, Ç‹ chÃt vÃn Çoån 49 cûa bàn báo cáo, Ñy Ban muÓn bi‰t cæn bän pháp lš nào cho phép giam nhÓt hàng træm ngàn ngÜ©i trong các tråi tÆp trung kh° sai ? Ông Chû TÎch Ñy Ban không dÃu ÇÜ®c s¿ lo ngåi vì vÅn còn có nh»ng lŒnh hành chánh cho công an ÇÜ®c quyŠn b¡t b§ tùy tiŒn và tåm giam hay quän ch‰ Ç‰n 2 næm m†i công dân bÎ nghi là nguy håi cho nŠn an ninh quÓc gia , không cÀn thông qua lŒnh cûa tòa án xã h¶i chû nghïa . Ông còn nhÃn månh r¢ng biŒn pháp "quän ch‰ 2 næm" thÆt là quá kh¡t khe và trái v§i ÇiŠu 9 cûa Công Ð§c QuÓc T‰. Tính cách Ç¶c lÆp cûa hŒ thÓng TÜ Pháp và vai trò, quyŠn hån cûa công an khu v¿c luôn là mÓi quan tâm hàng ÇÀu cûa ông và Ñy Ban.

Ñy Ban còn dÅn chÙng nhiŠu nguÒn tin khác nhau theo Çó Hà N¶i Çã cho tra khäo, Çánh ÇÆp, ÇÓi xº Ç¶c ác, vô nhân Çåo v§i các tù nhân, hay nhøc må và xúc phåm phÄm giá cûa h†. Các Ban Công Tác và các Báo Cáo viên cûa Ñy H¶i Nhân QuyŠn LHQ Çã g¥p nhiŠu chÜ§ng ngåi khi‰n h† không th‹ Ç‰n thæm ÇÜ®c các trung tâm giam cÀm hay tråi tù ª ViŒt Nam.

Ñy Ban cÛng không quên nêu lên nh»ng vi phåm nhân quyŠn nghiêm tr†ng khác mà nån nhân là nh»ng ngÜ©i không ÇÒng chánh ki‰n, nh»ng ngÜ©i cÀm bút chân chính, nh»ng nhà trí thÙc lÜÖng thiŒn.

VŠ t¿ do Tôn Giáo, Ñy Ban rÃt quan tâm trÜ§c chánh sách Çàn áp tôn giáo, giam gi» và lÜu Çày nh»ng vÎ lãnh Çåo, các tu sï và tín ÇÒ các giáo h¶i nào không chÎu Ç¥t mình dÜ§i s¿ kŠm kËp nô dÎch cûa Nhà NÜ§c và Çäng CSVN. Theo ông Chû TÎch Ñy Ban Nhân QuyŠn LHQ, quan niŒm cûa Hà N¶i vŠ "an ninh quÓc gia" quä là rÃt mÖ hÒ khi ông cho là thÆt rÃt Çáng lo ngåi khi vÎ báo cáo viên Amor, Ç¥c nhiŒm vŠ vÃn ÇŠ Çàn áp tôn giáo trên th‰ gi§i bÎ ViŒt Nam, m¶t Nhà NÜ§c h¶i viên LHQ ngæn chÆn, không cho ti‰p xúc v§i m¶t tu sï PhÆt Giáo trong chy‰n Çi ÇiŠu tra chánh thÙc næm 1998.

SuÓt hai phiên h†p, Ñy Ban Nhân QuyŠn LHQ liên tøc chÃt vÃn phái Çoàn CSVN vŠ nhiŠu vÃn ÇŠ, nêu lên nhiŠu câu hÕi mà Hà hùng CÜ©ng và các nhân viên cûa phái Çoàn không sao giäi Çáp thÕa Çáng, H† còn tìm cách tránh né, chÓi cãi, ngøy biŒn ho¥c chÓng ch‰.

Hà hùng CÜ©ng Çã Ç° thØa r¢ng: "sª dï có s¿ hi‹u lÀm trong cu¶c ÇÓi thoåi nÀy là vì Ñy Ban Nhân QuyŠn LHQ thi‰u s¿ hi‹u bi‰t vŠ t° chÙc ÇiŠu hành cûa m¶t quÓc gia do Çäng c¶ng sän cai trÎ v§i m¶t cÖ ch‰ pháp luÆt riêng cûa nó." Ông ta còn trân tráo cho r¢ng: "phÀn l§n nh»ng vÃn ÇŠ mà Ñy Ban Çã nêu ra Ç‹ tra hÕi phái Çoàn ÇŠu chÌ d¿a trên nh»ng thành ki‰n trình bày trong các phúc trình cûa các t° chÙc phi Chánh Phû vÓn không có thiŒn cäm v§i ch‰ Ç¶ xã h¶i chû nghïa ª ViŒt Nam "

Trong phÀn k‰t luÆn, qua hai ngày h†p, ông Chû TÎch Bhagwati không giÃu ÇÜ®c s¿ lo ngåi cûa Ñy Ban vì có quá nhiŠu vi phåm Nhân QuyŠn chû y‰u vÅn còn tÒn tåi ª ViŒt Nam, chÜa ÇÜ®c ch‰ Ç¶ c¶ng sän Hà N¶i giäi quy‰t.

Tuy phiên h†p chÃm dÙt, nhÜng Ñy Ban Nhân QuyŠn LHQ vÅn së ti‰p tøc chÃt vÃn và tra hÕi Hà N¶i bao lâu mà Ñy Ban ÇÜ®c cho bi‰t là ch‰ Ç¶ xã h¶i chû nghïa ViŒt Nam không th¿c s¿ tôn tr†ng QuyŠn làm NgÜ©i và Công Dân, theo Çúng tinh thÀn bän Tuyên Ngôn QuÓc T‰ Nhân QuyŠn và nh»ng ÇiŠu Çã ÇÜ®c quy ÇÎnh trong Công Ð§c QuÓc T‰. Ñy Ban ch£ng chút ngÀn ngåi bày tÕ s¿ không hài lòng vì Hà N¶i thi‰u thiŒn chí và không có tinh thÀn c¶ng tác khi bän báo cáo ÇÎnh kÿ không ÇÜ®c ÇŒ nåp cho Ñy Ban, vi phåm ÇiŠu 40 cûa Công Ð§c QuÓc T‰. Do Çó tØ nay Hà N¶i phäi có b°n phÆn ÇŒ nåp Çúng hån bän báo cáo ÇÎnh kÿ cho Ñy Ban.

Ti‹u bang Washington ngày 21 / 7 / 2002

TrÜ©ng SÖn DHN

Trª vŠ: trang ÇÀu