chÜÖng XXIII
s¿ rÅy ch‰t cûa m¶t thành phÓ
ThÙ hai 28 tháng 4
Sàigòn thÆt s¿ Çã ª trong tình trång hÃp hÓi ngay trong
bu°i chiŠu ngày thÙ hai 28 tháng 4 v§i cái trò b¡n súng læng nhæng ti‰p theo
sau bài diÍn væn cûa vÎ Tân Nguyên Thû QuÓc Gia..
Khi nh»ng trái bom ÇÀu tiên rÖi xuÓng Tân sÖn NhÙt và
khi mà các loåi súng b¡n lên kh¡p nÖi trong môt thành phÓ Çang sÃp cò m¶t cÖn
giông bão Ç° Æp xuÓng, thì dân chúng vì chÜa có ÇÜ®c m¶t l©i giäi thích nào nên
hÓt hoäng n¢m sÃp xuÓng các rãnh bên lŠ ÇÜ©ng ho¥c chåy vào nÃp bên các cºa
phÓ. NhÜng dân chúng cÛng bi‰t là chi‰n cu¶c thÜ©ng tránh xa thû Çô tØ 30 næm
gi¥c giã, thì nay "nó"Çã ljn Çây rÒi... và s§m mu¶n gì trong vài ngày
n»a Çây, hay trong vài gi© n»a thôi, bàn tay s¡t máu cûa c¶ng sän së Æp xuÓng
nghiŠn nát Sài Gòn Ç‹ b¡t thành phÓ nÀy phäi tùng phøc h†.
Hai gi© sau Çó, Çài phát thanh Sài Gòn cÛng vÅn chÜa
ÇÜa ra ÇÜ®c m¶t l©i giäi thích nào rõ ràng cho dân chúng Çang hÃp tÃp trª vŠ
nhà mình sau khi có lŒnh thi‰t quân luÆt 24/24.
Do Çó, trong cÖn giông bão cûa m¶t bu°i hoàng hôn ÇÀy
sÃm sét, ngÜ©i dân Sài Gòn b¡t Çài "MTGP". NhÜng Çài c¶ng sän không
hŠ nói ljn chuyŒn "hòa bình"! Toàn là nh»ng ÇiŠu kiŒn Çòi hÕi và
nh»ng l©i hæm d†a, nh¡c Çi nhai låi cÙng r¡n nhÜ m¶t cÓi xay lúa nh»ng luÆn
ÇiŒu cÛ mèm mà h† Çã dùng mãi Ç‹ lên án c¿u T°ng ThÓng ThiŒu :
" chánh quyŠn Sài Gòn dù mang m¶t nhãn hiŒu nào
cÛng phäi cáo lui.... B¶ máy chi‰n tranh MÏ Ngøy phäi ÇÜ®c chÃm dÙt... Chi‰n
cu¶c chÌ chÃm dÙt khi nào tÃt cä quân Ƕi MiŠn Nam bÕ súng xuÓng h‰t và tÃt cä
các chi‰n håm Hoa Kÿ Çã r©i h‰t khÕi lãnh häi MiŠn Nam ViŒt Nam. Các binh sï
nào còn nghe lŒnh chÌ huy cûa MÏ Ngøy së bÎ trØng trÎ Çích Çáng Ç‹ làm
gÜÖng..."
CÛng vào
gi© nÀy, ngay tåi Paris (tính theo gi© ÇÎa phÜÖng), sau nh»ng l©i tuyên bÓ cûa
tܧng DÜÖng væn Minh, các "trung tâm quyŠn l¿c" Pháp vÅn còn nói rõ
là "viên Çån hiŒn Çang ª trong doanh tråi cûa CPLTCHMN",
Vài gi© sau Çó, hÒi 4 gi© sáng (gi© ÇÎa phÜÖng) thì dân
chúng Sài Gòn m§i nghe ÇÜ®c câu trä l©i cûa cái g†i là CPLTCHMN, Ç‹ Çáp låi
phÀn bình luÆn vô cùng låc quan ljn không th‹ tin ÇÜ®c vŠ tài ngoåi giao cûa
ngÜ©i Pháp: Çó là m¶t trÆn mÜa rÓc k‰t xuÓng thû Çô cûa MiŠn Nam ViŒt Nam ! Và
phi trÜ©ng Tân sÖn NhÃt ti‰p theo Çó bÎ tÃn công b¢ng Çû các loåi pháo l§n.
Ngày thÙ ba 29 tháng 4:
ñài phát
thanh Måc tÜ Khoa Çã mÌa mai ghi nhÆn là :"tܧng DÜÖng væn Minh trên th¿c
t‰ không còn gì n»a Ç‹ mà trÎ vì" Vài gi© sau Çó, Çài phát thanh Sài Gòn
Çã truyŠn Çi nh»ng l©i phát bi‹u cûa Tân Thû tܧng VÛ væn MÅu nhÜ sau :
- " Chánh Phû ViŒt Nam C¶ng Hòa hoan nghênh viŒc
thi hành HiŒp ñÎnh Ba Lê, Ç¥c biŒt là các ÇiŠu khoän 1, 4 và 9 Çã qui ÇÎnh là
Hoa Kÿ phäi tôn tr†ng nh»ng quyŠn t¿ do cæn bän cûa dân t¶c ViŒt Nam vŠ vÃn ÇŠ
"quyŠn t¿ quy‰t" cûa mình trong viŒc quy‰t ÇÎnh và chÃm dÙt m†i giao
tranh quân s¿ , cÛng nhÜ m†i s¿ can thiŒp vào n¶i b¶ cûa MiŠn Nam ViŒt Nam.
"
L©i tuyên
bÓ công khai nÀy dù sao cÛng Çã ÇÜ®c nói lên ti‰p theo sau m¶t thông cáo Çòi "ñåi
SÙ Hoa Kÿ , ông Martin, phäi Çóng cºa tòa Çåi sÙ trong vòng 24 ti‰ng ÇÒng hÒ và
ÇÒng th©i phäi làm m†i cách Ç‹ tÃt cä nh»ng ngÜ©i MÏ còn låi ª MiŠn Nam ViŒt
Nam cÛng phäi r©i khÕi lãnh th° MiŠn Nam ViŒt Nam trong th©i hån Çó. "
Và ngay sau Çó
ông M.Martin Çã tÙc kh¡c cho bi‰t là ông së làm Çúng theo l©i Çòi hÕi Çó.
Cu¶c
hành quân di tän nh»ng ngÜ©i MÏ cuÓi cùng và nh»ng ngÜ©i ViŒt Nam "có liên
hŒ" v§i Hoa Kÿ , theo k‰ hoåch Çã ÇÜ®c NgÛ Giác ñài thi‰t lÆp, lë ra së
ÇÜ®c ti‰n hành cho ljn ngày thÙ tÜ tuÀn
t§i, 7 tháng 5 / 1975. NhÜng tình hình diÍn ti‰n quá nhanh.
TØ thÙ hai 29/4, T°ng ThÓng Ford Çã có m¶t bu°i h†p
khÄn cÃp v§i H¶i ñÒng An Ninh QuÓc Gia.
CÀu Không VÆn Çã ÇÜ®c thi‰t lÆp Ç‹ di tän ngÜ©i MÏ và ngÜ©i ViŒt Nam tØ
phi trÜ©ng Tân sÖn NhÙt Çã bÎ ngÜng trŒ : nhiŠu loåt rÓc k‰t và Çån pháo n¥ng
130 ly, k‹ cä bom, Çã ÇÜ®c nã vào cæn cÙ Không quân l§n nhÃt nÀy. Ngoài 11
chi‰c phi cÖ cûa MiŠn Nam bÎ phá hûy do bÎ d¶i bom vØa qua, còn có 1 chi‰c phi
cÖ vÆn täi C.130 cûa Hoa Kÿ bÎ cháy dܧi ÇÃt. M¶t chi‰c tr¿c thæng cûa MiŠn Nam
chª 40 binh sï Dù trên ÇÜ©ng bay Çi Tây Ninh Çã bÎ trúng m¶t hÕa ti‹n, bÎ n°
tung và cháy trên không thÆt khûng khi‰p.
Có nhiŠu
Çån rÓc k‰t Çã rÖi vào Ch® L§n, m¶t thành phÓ mà cÜ dân hÀu h‰t là ngÜ©i Hoa
kiŠu, n¢m sát Sài Gòn. M¶t phóng pháo oanh tåc cÖ Skyraider có nhiŒm vø Çánh
bom vào các vÎ trí cûa các ÇÖn vÎ c¶ng sän B¡c ViŒt ª 7 cây sÓ vŠ hܧng Tây B¡c
Sài Gòn Çã bÎ trúng m¶t hÕa ti‹n tÀm nhiŒt S.A.7. cûa c¶ng sän.. Và có nhiŠu
cu¶c chåm súng thÆt d» d¶i Çang diÍn ra trong vùng ngoåi ô thành phÓ.
Hoa Thånh
ñÓn không còn th©i gian ch© Ç®i n»a. Và T°ng ThÓng Ford Çã ra lŒnh cho Håm ñ¶i
VII ti‰n hành ngay cu¶c hành quân di tän.
Vào lúc
11 gi© trÜa ngày thÙ ba nÀy, thû Çô Sài Gòn thÆt là h‡n Ƕn không tä ÇÜ®c .
NgÜ©i Pháp cÜ ngø ª các khu n¢m ª chung quanh thû Çô
cÛng Çã bÎ "sÖi" Çån pháo binh c¶ng sän nên h† phäi Ç° dÒn vŠ trung
tâm Thû Çô tìm ª v§i bån bè ÇÒng hÜÖng, vì không th‹ vào tåm trú ª trÜ©ng trung
h†c Saint Exupéry theo Çúng chÌ thÎ trܧc Çây cûa tòa ñåi sÙ Pháp ÇÜ®c . VÎ
hiŒu trܪng trÜ©ng nÀy Çúng ra phäi chÎu trách nhiŒm Çón ti‰p nh»ng ngÜ©i Pháp
nÀy nhÜng ông låi không nhÆn h†, viŒn c§ là "không có Çû d¿ tr» nܧc uÓng
và lÜÖng th¿c Ç‹ bäo Çäm s¿ sÓng cho h†". TÃt cä nh»ng ngÜ©i Pháp cÜ ngø ª
thû Çô gÒm các giáo chÙc, các nhà trÒng tÌa Çã rút vŠ Çây, các nhà buôn, chû
tiŒm æn hay giám ÇÓc xí nghiŒp, ÇŠu Çã treo c© Pháp trܧc nhà ª, væn phòng,
tiŒm tùng v.v.. Có nhiŠu ngÜ©i ViŒt Nam b¡t chܧc h†. TÃt cä ÇŠu tin r¢ng lá c©
tam tài cûa Pháp có th‹ cÙu ÇÜ®c sanh mång và tài sän cûa h† n‰u có xäy ra
nh»ng cu¶c Çánh nhau trên các ÇÜ©ng phÓ. Và bÃt thình lình c© xanh tr¡ng ÇÕ
ÇÜ®c treo r®p tr©i vào nh»ng gi© bi thäm cûa m¶t s¿ søp Ç° nÀy Çã làm cho m¶t
vài khu v¿c cûa thành phÓ có m¶t b¶ m¥t lå lùng khác thÜ©ng cûa m¶t ngày lÍ 14
tháng 7 cûa Pháp. NhÜng h«i ôi ! Çây chÌ là m¶t äo änh! m¶t äo änh quá Çau lòng che ÇÆy nh»ng dÃu
hiŒu lo âu s® sŒt Çang tràn ngÆp cä thû Çô MiŠn Nam vÓn Çang rÖi vào tình trång
vô trÆt t¿ và vô Chánh Phû .
Trên xa l¶
Biên Hòa trܧc khi ljn cÀu Sài Gòn mà gÀn Çó là nh»ng cæn cÙ tÓi tân nhÃt cûa
b‰n Tân Cäng, có 50 binh sï Dù dܧi s¿ ÇiŠu Ƕng và chÌ huy cûa m¶t Çåi úy,
Çang Çánh nhau tØ chiŠu thÙ hai v§i m¶t toán Ç¥c công Ç‹ cÓ ngæn cän không cho
h† ljn ÇÜ®c då cÀu. ñ¥c công c¶ng sän Çã 5 lÀn chi‰m ÇÜ®c cÀu và cä 5 lÀn binh
sï Dù Çã chi‰m låi cÀu. Trên 50 xác c¶ng sän B¡c ViŒt n¢m ÇÀy trên ÇÜ©ng, mình
mÄy ÇÀy v‰t Çån, gÀn nhÜ h† Çã ch‰t rÒi mà vÅn còn bÎ ti‰p tøc æn Çån cûa binh
sï MiŠn Nam quá hæng say và quá cÄn thÆn !
BÃt chÃp
chi‰n trÆn Çang diÍn ra, m¶t Çám Çông dân chúng, Çông nhÜ m¶t Çàn ki‰n ljm
không xu‹, Çã tràn vào chi‰m các kho hàng cûa Tân Cäng Ç‹ cܧp bóc hôi cûa. ñó
là Çám dân Çen khÓn kh° ª các ÇÒng lÀy, Çói khát, và háu æn. H† chia ra làm 2
Çoàn rõ rŒt, nh»ng ngÜ©i m§i t§i, tay không, và nh»ng ngÜ©i trª vŠ mang ÇÀy
chi‰n l®i phÄm. Næm træm ngÜ©i ? m¶t triŒu ngÜ©i ? Không m¶t ai có th‹ ljm ÇÜ®c
m¶t cách chính xác, phÀn l§n là Çàn bà và trÈ nít, có rÃt ít Çàn ông... h† càn
quét Çû m†i thÙ các kho ÇÀy Ãp hàng viŒn tr® MÏ.
ñám Çông xô
ÇÄy nhau Ç‹ chåy ljn nÖi cܧp bóc, giÅm bØa lên các xác ch‰t cûa b†n Ç¥c công
c¶ng sän làm bÆt lên ti‰ng kêu ræn r¡c cûa xÜÖng gãy nhÜ cành cây khô ! ñ‹ trª
vŠ Çám Çông dân chúng nÀy phäi vÜ®t qua sông, l¶i lõm bõm trong bùn. M¶t em bé
khoäng 10 tu°i ÇÀu toàn thân ÇÀy bùn Çen và thÓi, nhÜng tay vÅn ÇÜa cao m¶t bó
cao su xÓp rºa chén ! Hai bé gái khá hÖn quÀn áo cÛng ÇÀy bùn sình, mang m¶t sÓ
nÃm, pa tê và trái cây Çóng h¶p. M¶t ngÜ©i Çàn bà thu nh¥t ÇÜ®c hai bÎch thuÓc
lá thÖm và m¶t máy xây sinh tÓ. M¶t anh bån khác thì khŒ nŒ bê m¶t cách khó
khæn m¶t thùng sÓt cà chua.
M¶t
"ch® chÒm h°m" ÇÜ®c t° chÙc ngay bên ÇÜ©ng: ngÜ©i ta mua bán, trao
Ç°i trong cÖn sÓt tiŠn båc ngay trong m¶t ngày có quá nhiŠu khûng khoäng quân
s¿ lÅn chánh trÎ .
Binh sï trên các quân xa phäi b¡n chÌ thiên m§i våch
ÇÜ®c lÓi Çi cho Çoàn xe.
TÃn thäm kÎch sÃp buông màn, chÃm dÙt. Còn chÜa phäi là
m¶t s¿ hoãng loån nhÜng là m¶t cu¶c tháo chåy toàn b¶.....
TØ sáng
nay, không m¶t nhà báo nào còn ÇÜ®c m¶t tin tÙc gì tØ gi§i chÙc có "thÄm
quyŠn quân s¿" vŠ tình hình, vì m¶t lë rÃt ÇÖn giãn là các gi§i chÙc nÀy
không còn ª Çó n»a ho¥c h† Çã bÎ "mÃt chÙc" không bi‰t lúc nào.Tܧng
Minh Çã cách chÙc tܧng Bình, T°ng giám ÇÓc Cänh Sát và An ninh quân Ƕi . K‰t
quä là sáu chøc ngàn (60.000) cänh sát và mÜ©i ngàn cänh sát Ç¥c biŒt (10.000,
hÀu h‰t là các binh sï có tu°i tØ các binh Çoàn thiŒn chi‰n) , Çang ki‹m soát
thû Çô, Çã không còn ai Ç‹ chÌ huy và ra lŒnh cho h†. VÎ T°ng Tham mÜu trܪng
quân Ƕi MiŠn Nam ÇÜ®c thay Ç°i 3 lÀn trong vòng 24 gi© ÇÒng hÒ. Ngày hôm kia
là tܧng Cao væn Viên, nhÜng ông Çã ra Çi cùng vÎ Tham mÜu phó lë ra phäi thay
th‰ ông m§i Çúng. Ngày hôm qua là tÜÖng NguyÍn væn Minh, nhÜng ông chÌ ngÒi Çó
có mÃy gi© trܧc khi xách va li chuÒn mÃt. ChiŠu hôm qua là tܧng Thi‰t giáp
Vïnh L¶c, m¶t cây rÜ®u månh, anh em h† hàng v§i c¿u hoàng lj Bäo ñåi. Ông ta Çã
c° võ binh sï trên Çài phát thanh và yêu cÀu h† ÇØng "chåy nhÜ chu¶t giÓng
nhÜ T°ng ThÓng ThiŒu". N¢m gÀn sân
bay Tân sÖn NhÙt, là B¶ T°ng Tham MÜu nhÜng gi© nÀy rÃt là v¡ng vÈ, chÌ thÃy
còn lÜa thÜa ra vào m¶t vài sï quan cÃp tá. Các viên chÙc thì còn ª nhiŒm sª
nhÜng không m¶t ông tܧng nào còn trä l©i khi ÇiŒn thoåi reo cä ª trong væn
phòng ho¥c ª nhà . Trên trÆn ÇÎa, các ÇÖn vÎ trܪng nào còn ti‰p tøc chi‰n ÇÃu
thì tØ Çây phäi t¿ lo liŒu lÃy cho mình thôi.
Ÿ trung
tâm Sài Gòn, Ƕt nhiên s¿ cæng th£ng lên cao Ƕ, vì m†i ngÜ©i bây gi© ÇŠu bi‰t
là ngÜ©i MÏ së bÕ Çi h‰t. Cu¶c hành quân di tän cûa Hoa Kÿ b¡t ÇÀu tØ 11 gi©.
NgÜ©i MÏ và nh»ng ngÜ©i "bån" ViŒt Nam nào Çã ÇÜ®c gi§i chÙc ngoåi giao
Hoa Kÿ báo trܧc ÇŠu nhÆn ÇÜ®c lŒnh phäi ljn tÆp trung ª 13 Çi‹m hËn Çã ÇÜ®c d¿
trù tØ trܧc : các sân thÜ®ng ho¥c các vÜ©n chÖi công c¶ng.
Và cu¶c di
tän b¢ng tr¿c thæng b¡t ÇÀu. Các chi‰c tr¿c thæng vÆn täi loåi l§n cûa Thûy
Quân Løc Chi‰n tØ Håm ñ¶i VII, các tr¿c thæng riêng cûa Trung ÐÖng tình báo, và
tr¿c thæng màu tr¡ng båc cûa hãng Hàng Không Hoa Kÿ (Air America) bay là là
trên các nóc nhà trong thành phÓ, có tr¿c thæng võ trang (trang bÎ rÓc k‰t và
Çåi bác t¿ Ƕng) bay theo yÍm tr®. Trên không phÆn låi có các chi‰n ÇÃu phän
l¿c cÖ "Phantoms" lúc nào cÛng s¤n sàng can thiŒp, n‰u cÀn.
Ÿ Tòa ñåi
SÙ Hoa Kÿ ngÜ©i ta hÃp tÃp ÇÓt các hÒ sÖ lÜu tr» cuÓi cùng. Ngay trên nóc tòa
ñåi SÙ các tr¿c thæng Huey Çáp xuÓng bay lên trong khÕang th©i gian cách nhau
rÃt ÇŠu.
Tò mò ÇÙng tØ các nhà chung quanh Ç‹ quan sát, thì Çây
là m¶t cänh tÜ®ng h‰t sÙc lå lùng. Phía trܧc nh»ng chi‰c xe du lÎch ljn ÇÆu
sát hàng rào s¡t cûa tòa Çåi sÙ, các chú tài x‰ m¥c áo gi lê chÓng Çån nhÜng
ÇÀu vÅn không quên Ƕi mÛ cát k‰t tr¡ng, vì các viên chÙc ViŒt Nam vÅn nhÃt
ÇÎnh phäi tôn tr†ng lÍ nghi cho ljn cùng . Không bi‰t các anh tài x‰ nÀy së
nghï gì sau khi các ông chû cûa h† Çã lên tr¿c thæng và h† phäi quay vŠ các khu
v¿c bình dân gi»a nh»ng ti‰ng n° cûa Çån rÓc k‰t ?....
NgÜ©i MÏ
r©i khÕi Sài Gòn bÕ låi xe cûa h† ÇÀy ÇÜ©ng. TÙc kh¡c, có nh»ng toán tháo gª tØ
vùng ngoåi ô ljn "làm thÎt" ngay tåi ch‡. Th©i gian cÙ th‰ trôi qua
và lÀn lÀn Çám ngÜ©i tø tÆp trܧc cºa rào cûa tòa Çåi sÙ cáng ngày càng Çông,
h† bu quanh sát tÜ©ng và có ngÜ©i còn có š ÇÎnh trèo qua tÜ©ng Ç‹ vào bên trong
tòa Çåi sÙ. Trong sÓ ngÜ©i cÓ bám vào tÜ©ng nhÜ nh»ng chùm nho v§i niŠm hy v†ng
cuÓi cùng có th‹ "chåy" khÕi Çây Ç‹ tìm t¿ do..., ngÜ©i ta thÃy có Çû
m†i hång ngÜ©i, sinh viên, công chÙc, lính cÙu hÕa v§i mû ÇÒng còn trên ÇÀu,
các cô gái æn sÜÖng, các bà mË trÈ bÒng con ÇÜa lên thÆt cao, coi nhÜ h† trình
lên m¶t mÅu giÃy thông hành sÓng là các chú bé con lai mà cha cûa chúng là m¶t
anh lính MÏ da tr¡ng hay da Çen tóc nâu hay tóc ÇÕ nào Çó... Các binh sï Thûy
Quân Løc Chi‰n canh gác vÅn bình thän và lånh lùng dùng báng súng ÇÄy ÇÄy h†
ra.
M¶t cänh
tÜ®ng thi‹u não khác Çã xäy ra bên lŠ ÇÜ©ng. Tܧng ñ¥ng væn Quang, mà m†i ngÜ©i
ÇŠu tÓ cáo là kÈ cÀm ÇÀu ÇÜ©ng dây buôn lÆu ª MiŠn Nam, låi không ÇÜ®c có tên
trong danh sách di tän do Hoa Kÿ thi‰t lÆp. Khi ông ta ljn trình diŒn trܧc
c°ng tòa Çåi sÙ, binh sï canh gát Çu°i ông ra. Ông m§i chåy låi g¥p nghÎ sï
NguyÍn væn Ngãi Ç‹ van nài giúp Ǫ ông ta ÇÜ®c tr¿c thæng bÓc Çi. Có ai ng©
ÇÜ®c, m¶t ông c¿u cÓ vÃn quân s¿ cûa T°ng ThÓng, m¶t ngÜ©i ÇÀy ngåo mån và kiêu
cæng ch‹m chŒ tác oai tác phúc h¢ng mÃy næm liŠn ª Dinh ñ¶c LÆp, gi© Çây chÌ
còn là m¶t ÇÓng m« run rÄy vì s® sŒt. Ông ta h‰t låy van , cÀu khÄn rÒi låi viŒn dÅn ljn mång sÓng cûa v® con và
cûa chính bän thân ông së bÎ c¶ng sän
gi‰t v.v... xuÓng nܧc, kính cÄn, khúm núm van xin.. ñ¶ng lòng thÜÖng håi, nghÎ
sï Ngãi ÇÜa ông ta cùng Çi v§i mình, cÄn thÆn không nói rõ tên h† ông ta là ai,
nghÎ sï Ngãi m§i ÇÜa ông ta lên ÇÜ®c tr¿c thæng.
Nhìn tØ
bên ngoài, v§i Çám Çông ngÜ©i khÓn kh° Çang khóc lóc, kêu la, cÀu xin m¶t lÓi
Çi Ç‹ ra khÕi hÕa ngøc nÀy, cu¶c hành quân di tän nÀy coi nhÜ rÃt Òn ào náo
nhiŒt và vô trÆt t¿. NhÜng ÇÓi v§i nh»ng ngÜ©i Çã ÇÜ®c vào khuôn viên tòa Çåi
sÙ rÒi , thì së thÃy bô máy di tän hoåt Ƕng h‰t sÙc chính xác. Các hành khách
ÇÜ®c ÇÜa lên lÀu thÜ®ng, tØng toán 3 ngÜ©i m¶t, ÇÜa lên tr¿c thæng (chª ÇÜ®c 12
ngÜ©i m¶t chuy‰n). TØ Çó bay th£ng qua phi trÜ©ng Tân sÖn NhÙt . Ÿ Çây h† ÇÜ®c
ÇÜa vào các dãy nhà thu¶c Phòng Tùy Viên Quân L¿c Hoa Kÿ, trên nóc vÅn phÃt phÖ
lá quÓc kÿ MÏ. Các dãy nhà nÀy lë ra là møc tiêu rÃt tÓt cûa c¶ng sän , nhÜng
vÅn còn nguyên xi, không hŠ hÃn gì. M¥c dÀu lºa Çån gÀn suÓt Çêm qua trong khu
v¿c phi trÜ©ng, nhÜng hình nhÜ các dÅy nhà nÀy ÇÜ®c c¶ng sän cÓ š chØa ra. Có
nhiŠu tr¿c thæng vÆn täi "Chinook" ljn tØng toán 4 chi‰c m¶t, m‡i
toán LJ xuÓng m¶t Çåi Ƕi Thûy Quân Løc Chi‰n trang bÎ Çåi bác không giÆt và
hÕa tiÍn chÓng chi‰n xa v§i ÇÀu Çån "Tows" có hÒng ngoåi tuy‰n. Thûy
Quân Løc Chi‰n có trách nhiŒm gi» an ninh cho kh¡p cä vùng di tän. M‡i chi‰c
"chinook" sau khi Ç° Thûy Quân Løc Chi‰n và quân døng xuÓng rÒi thì
bÓc luôn 45 hành khách ViŒt Nam , xong m§i bay Çi.. Th©i gian bay khoän 1 gi©
ljn các chi‰n håm cûa Håm ñ¶i VII và trên 20 chi‰c tàu vÆn täi Çang ÇÆu ch©
rܧc h† ª 30 cây sÓ ngoài khÖi b© bi‹n ViŒt Nam ngoài tÀm tác xå cûa pháo binh
c¶ng sän B¡c ViŒt
Hành trình
không g¥p m¶t trª ngåi nào. Không có m¶t viên Çån, m¶t hÕa tiÍn , m¶t trái Çån
pháo binh nào ÇÜ®c b¡n Çi tØ dܧi ÇÃt lên các tr¿c thæng to l§n Çang nÓi duôi
nhau rÃt ÇŠu Ç¥n bay ra bi‹n Ç‹ Çáp xuÓng m¶t trong hai hàng không mÅu håm ,
chi‰c Hancock ho¥c chi‰c Okinawa, tØ Çó h† Çã cÃt cánh bay vào Sài Gòn. Sau khi
Ç¥t chân xuÓng các chi‰n håm rÒi thì ngÜ©i ViŒt Nam ai cÛng bÎ các binh sï MÏ
rÃt ÇÙng Ç¡n nhÜng cÛng rÃt lånh lùng khám xét trong ngÜ©i thÆt kÏ, Ç‹ ÇÜ®c bäo
Çäm là h† không có mang theo vÛ khí, ma túy hay các loåi y dÜ®c nguy hi‹m. Sau
Çó h† m§i ÇÜ®c chuy‹n xuÓng các thuyŠn cao su hay thuyŠn máy Ç‹ ÇÜa h† sang các
tàu vÆn täi . Các thuyŠn máy nÀy chåy qua chåy låi nhÜ con thoi gi»a các các
chi‰n håm. và các tàu vÆn täi. Và các tàu vÆn täi nÀy së ÇÜa h† vŠ các tråi
ÇÎnh cÜ ª Çäo Guam. Có nhiŠu chi‰c tàu vÆn täi nÀy ÇÜ®c Håm ñ¶i g†i trª låi cä
ban Çêm Ç‹ "v§t" nh»ng ngÜ©i tœ nån ViŒt Nam khác Çang lênh Çênh
ngoài bi‹n cä cách b© bi‹n ViŒt Nam hàng træm cây sÓ, trên các tàu Çánh cá, các
thuyŠn buÒm thô sÖ, có Çèn ÇÓt sáng r¿c, ngÜ©i trên thuyŠn dùng ÇuÓc và Çèn
bÃm, Çèn lÒng .. vØa vÅy g†i, vØa chåy låi các tàu chi‰n cûa MÏ . TÃt cä các
làng Çánh cá d†c theo b© bi‹n tØ Phan Thi‰t ljn Bình Tuy ÇŠu ra khÖi và kêu
cÙu. Có hÖn 20.000 dân tœ nån ÇÜ®c ÇÜa lên tàu và ÇÜ®c cÙu khÕi nanh vuÓt cûa
c¶ng sän .
*
* *
Tåi Sài Gòn lÜu lÜ®ng tr¿c thæng cûa MÏ vÅn ti‰p tøc
ÇŠu Ç¥n, không ngØng.. Ò åt bay suÓt bu°i chiŠu. Trܧc c°ng tòa Çåi sÙ MÏ có`
ljn trên 20.000 ngÜ©i Çang chen chúc nhau ÇÙng ch© v§i va ly cÀm ª tay, và nܧc
m¡t ràn røa. Có m¶t sÓ ngÜ©i vào ÇÜ®c c°ng s¡t và ÇÜ®c bÓc Çi. Có nhiŠu ngÜ©i
dí h¢ng xÃp Çô la vào mÛi các anh Thûy Quân Løc Chi‰n MÏ nhung h† vÅn lånh lùng
không lay chuy‹n. Có h¢ng træm xe chª ÇÀy ngÜ©i mª còi nhÃn kèn inh Õi chåy vào
phi trÜ©ng Tân sÖn NhÃt, nhÜng không có m¶t chi‰c phi cÖ nào cÃt cánh. Và trܧc
c°ng phi trÜ©ng quân cänh Çã có thi‰t lÆp m¶t hàng rào cän có bÓ trí súng liên
thanh.
Låi có h¢ng
ngàn ngÜ©i chåy xuÓng b‰n cäng Ç‹ cÓ g¡ng nhäy theo các tàu chi‰n, tàu buôn hay
xà lan ho¥c bÃt cÙ m¶t chi‰c thuyŠn nào Çó Ç‹ chåy khÕi thành phÓ nÀy b¢ng
ÇÜ©ng sông.
Có khoän
200 ngÜ©i vØa sï quan vØa công chÙc hay con buôn xuÓng ÇÜ®c m¶t chi‰c tàu hàng
còn tÓt Çang nh° neo lúc 3 gi© chiŠu Ç‹ chåy ra bi‹n. H† không Çi xa hÖn ÇÜ®c
Vì vØa m§i qua khÕi Nhà Bè thì chi‰c tàu bÎ trúng Çån pháo, n° tung và chìm.
Nh»ng ngÜ©i may m¢n còn sÓng sót l¶i vào b© låi bÎ c¡t c° ho¥c bÎ súng liên
thanh b¡n ch‰t h‰t. Dï nhiên Çô la và vàng h† mang theo ÇŠu bÎ vét såch.
Vào cuÓi
bu°i chiŠu thì tܧng TrÀn væn ñôn và con trai ông ta, m¶t bác sï, ÇÜ®c m¶t
chi‰c tr¿c thæng bÓc Çi. Trܧc Çó vài gi©, rÃt lÎch s¿ nhÜ ông Çã n°i danh, ông
Çã ljn tØ giã vÎ ñåi sÙ` Pháp... và luôn tiŒn cÛng Ç‹ nhÆn thông hành Pháp cûa
ông. Ông M. M. Mérillon cÛng Çã có m¶t vài lÀn nh© vã ljn tܧng ñôn.. TØ nhiŠu
tháng qua, và nhÃt là trong cÖn khûng hoäng cûa Chánh Phû vØa qua, tܧng ñôn
ÇÜ®c coi nhÜ là m¶t phø tá rÃt Ç¡c l¿c cho hoåt Ƕng trung gian chánh trÎ cûa
ngÜ©i Pháp . Ông Çã tr¿c ti‰p thúc ÇÄy tܧng DÜÖng væn Minh Çi t§i, và trܧc
QuÓc H¶i lÜ«ng ViŒn ông Çã có m¶t bu‡i thuy‰t trình quá thäm håi vŠ tình hình
quân s¿. Có m¶t lúc nào Çó, ông M. Mérillon Çã mong muÓn ÇÄy ông ñôn vào gh‰
Thû Tܧng cûa ông Minh. Hôm chiŠu thÙ hai, chÃn Ƕng vì s¿ chÓng ÇÓi nhau gi»a
các trung tâm chánh trÎ cûa MiŠn Nam , tܧng ñôn Çã có š ÇÎnh t¿ tº. NhÜng sau
Çó ÇÜ®c gi§i thân cÆn lên giây cót an ûi...nên cuÓi cùng Çã quy‰t ÇÎnh nh© MÏ
ÇÜa Çi., Trܧc khi lên tr¿c thæng, tܧng ñôn Çã nói v§i toán binh sï cÆn vŒ cûa
ông , nh»ng ngÜ©i Çã không r©i khÕi ông nºa bܧc, r¢ng :
"Tôi b¡t bu¶c phäi ra Çi thôi, vì n‰u b†n c¶ng sän
mà tóm ÇÜ®c tôi thì tôi së bÎ b†n chúng
hành quy‰t ngay. Còn các anh, các anh chÌ là cÃp nhÕ, các anh ch£ng có gì nguy
hi‹m h‰t... và các anh có th‹ lÅn l¶n ÇÜ®c trong dân chúng."
MÃy anh binh sï nÀy v§i gÜÖng m¥t r¡n rõi, n¡m ch¥t tay
låi buÒn bã nhìn chi‰c tr¿c thæng cÃt cánh mang theo ông c¿u t°ng trܪng QuÓc
Phòng cûa mình lòng n¥ng triŒu không bi‰t vì tÙc giÆn hay vì khinh bÌ...
Không
phäi chÌ có m¶t tܧng TrÀn væn ñôn là sï quan cao cÃp Çã r©i khÕi MiŠn Nam ViŒt
Nam . ñã có gÀn 60 vÎ tܧng lãnh khác ra Çi nhÜ vÆy. NhÜ trung tܧng Vïnh L¶c,
m§i vØa sáng hôm qua Çây Çã tØng kêu g†i binh sï "ÇØng có trÓn chåy nhÜ
chu¶t" ; nhÜ tܧng Bùi th‰ Lân, m¶t vÎ chÌ huy cûa Thûy Quân Løc Chi‰n ,
m¶t ngÜ©i hùng Çã rút quân b¢ng ÇÜ©ng b¶ tØ ñà N¤ng vŠ Sài Gòn vØa lui binh vØa
Çánh du kích ; nhÜ trung tܧng Trܪng, TÜ LŒnh Vùng I Chi‰n ThuÆt; tܧng Th¡ng,
thu¶c binh chûng Pháo binh, m¶t cº nhân toán h†c và vô ÇÎch c©, nhÜ tܧng Toàn,
tÜ lŒnh Vùng III Chi‰n ThuÆt, ngÜ©i Çã gi» v»ng trong 4 tuÀn lÍ m¥t trÆn MiŠn
ñông cûa Sài Gòn; nhÜ tÃt cä các giám ÇÓc An ninh và Tình Báo Quân s¿ , nhÜ vÎ
TÜ lŒnh Không quân; nhÜ tܧng LÜ«ng thu¶c sÜ Çoàn Nhäy Dù, ngÜ©i luôn luôn ÇÜ®c
binh sï cûa mình ái m¶.... và tܧng "thÀn phong" râu këm NguyÍn cao
Kÿ, ngÜ©i Çã tØng thŠ sÓng ch‰t v§i khÄu súng trên tay, và ngÜ©i Çã chê T°ng
ThÓngThiŒu là quá nhát gan....
Tuy nhiên, cÛng có m¶t sÓ ngÜ©i Çã th£ng thØng tØ chÓi
không r©i khÕi vÎ trí chÌ huy và binh sï cûa mình khi ÇÜ®c các tùy viên quân s¿
cûa tòa Çåi sÙ MÏ tr¿c ti‰p liên låc hay kêu g†i qua ÇiŒn Çài. ñó là tܧng
NguyÍn khoa Nam, ngÜ©i cò trách nhiŒm phòng gi» ñÒng b¢ng sông Cºu Long, tܧng
Lê minh ñäo, Tu lŒnh sÜ Çoàn 18 b¶ binh , ngÜ©i Çã gi» v»ng Xuân L¶c và là
ngÜ©i Çã trä l©i :"Các binh sï cûa tôi Çã hæng say chi‰n ÇÃu, làm sao tôi
n« bÕ h† ÇÜ®c Ç‹ Çi trong lúc h† rÃt cÀn s¿ có m¥t cûa tôi bên cånh h† ?"
tܧng Lš tòng Bá, ngÜ©i chÓng gi» m¥t trÆn phía B¡c, m¶t tܧng Kœ binh Thi‰t
Giáp, tܧng Lê nguyên VÏ, ngÜ©i Çã chi‰n ÇÃu v§i phÀn còn låi cûa sÜ Çoàn 5 b¶
binh ª Trãng Bom, tܧng Phú Çang bÎ phåt giam , ngÜ©i Çã tuyên bÓ v§i vÎ CÓ vÃn
Hoa Kÿ khi ông nÀy ljn tìm rܧc ông Çi :
- "T°ng ThÓngThiŒu Çã chà Çåp danh d¿ tôi khi ông
công khai Ç° l‡i cho tôi vŠ chuyŒn mÃt Cao Nguyên Trung PhÀn..... và ông ta Çã
ra Çi nhÜ m¶t ngÜ©i du lÎch v§i nh»ng chi‰c va ly mà ông Çã soån s£n.... NhÜng
phÀn tôi, tôi së ª låi, tôi së t¿ tº và máu cûa tôi së rÖi trª låi vào lÜng ông
ta. Tôi chÌ còn có m¶t cách Çó Ç‹ Çính chánh l©i cáo bu¶c cûa ông ta mà
thôi"
*
* *
Thû Çô Sài Gòn Çã vŠ Çêm . Ÿ vài cây sÓ vŠ hå lÜu sông
Sài Gòn , Ç‹ tránh nh»ng kÈ tò mò, có mÃy chi‰c tàu sà lan Çang bÓc h¢ng ngàn ngÜ©i
toàn là Çàn bà và trÈ con thu¶c gia Çình cûa anh em Häi Quân. Các sà lan nÀy
ÇÜ®c các tàu l§n kéo Çi, có thuyŠn máy võ trang hay các tàu phóng ngÜ lôi h¶
tÓng ra bi‹n, ª Çó có trên 30 chi‰c tàu Çang ch© h†. TÃt cä các tàu chi‰n thu¶c
các ÇÖn vÎ l§n cûa Häi Quân MiŠn Nam ViŒt Nam ÇŠu rút h‰t vŠ Çäo Guam. Trong
bÀu tr©i tÓi Çen nhÜ m¿c cûa thû Çô, nh»ng chi‰c tr¿c thæng Hoa Kÿ v§i ÇÀy Çû
Çèn hiŒu sáng r¿c cûa mình Çã dùng Çèn pha chi‰u th£ng thành nh»ng vŒt dài sáng
r¿c c¡t ÇÙt h£n màn Çêm. Ÿ dܧi ÇÃt thì nh»ng c†c tiêu và nh»ng Çèn r†i Çánh
dÃu các nóc nhà mà tr¿c thæng së Çáp xuÓng bÓc ngÜ©i Çi. Trên các sân thÜ®ng
khác låi có nh»ng kÈ Çau kh° lo âu Çang ÇÓt nh»ng cu¶n giÃy hay gië có tÄm dÀu.
h† hy v†ng lºa së dÅn dø ÇÜ®c nh»ng con chim
s¡t kh°ng lÒ Ç‰n bÓc h† ra khÕi n‡i lo s® cûa h† và ÇÜa h† ra khÖi...
cÓt chåy khÕi b†n c¶ng sän .... nhÜng vô hiŒu.
ñåi sÙ Graham Martin, ngÜ©i Çánh giá cu¶c hành quân di
tän nhÜ là m¶t viŒc "không ra gì" thì muÓn ª låi Sài Gòn và ch‰t ª
Çó. Ông ta chÌ phäi r©i khÕi thành phÓ nÀy lúc 4 gi© sáng theo lŒnh b¡t bu¶c
cûa Kissinger. V§i m¶t tâm trång Çäo Çiên, quá mŒt mÕi (ông thÙc suÓt 72 gi©
liŠn), ông Çáp xuÓng hàng không mÅu håm "Blue Ridge" Çang n¢m ch© ông
xa tít ngoài bi‹n cä... sau Çó ông vào phòng Çóng cºa låi ngay Ç‹ không cho ai
thÃy ÇÜ®c n‡i thÃt v†ng cûa mình.
Nh»ng binh sï Thûy Quân Løc Chi‰n cuÓi cùng ra Çi vào
lúc rång Çông sau khi Çã phá hûy h‰t các døng cø ÇiŒn tº ª tòa Çåi sÙ và không
quên mang theo lá quÓc kÿ.
MÜ©i tám ngày sau khi di tän khÕi Phnom Penh, Hoa Kÿ
låi r©i khÕi ViŒt Nam bÕ låi m¶t thành phÓ Sài Gòn m¥c cho n‡i lo s® và nh»ng
tai h†a së dÒn dÆp ljn v§i nó. Hoa Kÿ chÌ có Ç‹ låi nhà trÓng,vài nhà báo (vì
h† muÓn ª låi) và khoäng 50 ngÜ©i có quÓc tÎch bÎ bÕ quên.TÙc kh¡c các nhà Çó
ÇŠu bÎ cܧp phá.
Trong khi còn nh»ng ánh lºa ÇÕ r¿c bay trên nŠn tr©i
thû Çô và các vùng chung quanh thành phÓ, Çã có hàng træm hàng ngàn ngÜ©i, vØa
Çàn ông Çàn bà và trÈ nít Çua nhau "làm thÎt" tÃt cä các vÆt døng
ch‰t cûa tÃt cä các nhà vô chû thu¶c ngÜ©i MÏ trong dï väng.... TØ nh»ng chi‰c
nŒm giÜ©ng, tû lånh, máy Çánh ch», máy gi¥t máy sÃy, máy rºa chén, máy thâu
thanh, truyŠn hình, máy änh, máy quây phim, quåt trÀn, quåt máy, ÇiŒn thoåi,
cho ljn tØng cu¶n giÃy vŒ sinh... thÜ®ng vàng hå cám không bÕ sót m¶t vÆt gì, vì
món nào cÛng là tÓt... xài ÇÜ®c h‰t. TØ trܧc ljn gi© lúc nào Chánh Phû cÛng nghiêm cÃm m†i hành Ƕng cܧp bóc, và
tuyên bÓ là së xº b¡n tåi ch‡ nh»ng kÈ hôi cûa cܧp bóc. NhÜng bây gi© thì
nh»ng ngÜ©i lë ra có b°n phÆn phäi xº b¡n kÈ cܧp låi Çi vŠ hùa v§i kÈ cܧp Ç‹
ki‰m chút chi‰n l®i phÄm cho mình.
TØ bên lŠ cu¶c hành quân di tän Ò åt cûa ngÜ©i MÏ, tØ
nh»ng ngÜ©i quá thÃt v†ng cÙ Çiên cuÒng chåy rong cùng kh¡p, tØ nh»ng ti‰ng g¢m
thét cûa pháo n¥ng 130 ly B¡c ViŒt Çang nã vào xóm làng công giáo ª HÓ Nai và
nh»ng vùng lân cÆn, trong nh»ng gi© phút cuÓi cùng cûa ngày thÙ ba cuÓi tháng
4/75 nÀy, Sài Gòn Çã sÓng trong m¶t hÆu trÜ©ng chánh trÎ quá sôi Ƕng, không Ço
lÜ©ng n°i m¶t lÓi thoát khó tránh ÇÜ®c cûa bi‰n cÓ, nhÜng nh© vÆy ngÜ©i ta m§i
có th‹ thÃy và hi‹u thêm ÇÜ®c không khí lÓ bÎch trong ÇÎa håt chánh quyŠn mÃy
gi© trܧc khi Sài Gòn bÎ thÃt thû.
M¶t nhóm
ngÜ©i bÃt mãn qui tø các vÎ lãnh Çåo
giáo phái, m¶t sÓ Çåi tá trÈ có liên låc v§i các ÇÖn vÎ còn Çang chi‰n ÇÃu và
Phó ñô ñÓc Chung tÃn Cang TÜ LŒnh Häi Quân... không tin tܪng khä næng và cÖ
may cûa tܧng DÜÖng væn Minh có th‹ Çi t§i cu¶c thÜÖng thuy‰t ÇÜ®c v§i b†n c¶ng
sän . H† s£n sàng ÇÙng lên lÆt Ç° tܧng Minh Ç‹ phòng thû Sài Gòn và vùng ñÒng
B¢ng sông C»u Long và t° chÙc kháng chi‰n v§i bÃt cÙ giá nào . H† cÛng Çã có d¿
trù s¤n m¶t ngÜ©i Ç‹ thay th‰ tܧng Minh n‰u cÀn.
Vào hÒi
12 gi© 5 phúr trÜa rgày thÙ ba 29 tháng 4 nÀy, m¶t Çoàn xe 3 chi‰c Jeep v§i 12
binh sï Çã h¶ tÓng Phó ñô ÇÓc Chung tÃn Cang có ûy quyŠn cûa các ÇÖn vÎ còn
Çang chi‰n ÇÃu và m¶t Çåi diŒn có thÄm quyŠn cûa PhÆt Giáo Hòa Häo thay m¥t cho
các giáo phái ª MiŠn Nam, Çã ljn g¥p
tܧng Minh tåi nhà riêng cûa ông ta.
Phó ñô
ÇÓc và vÎ lãnh Çåo giáo phái hùng månh PhÆt Giáo Hòa Häo ª miŠn Tây Çã vào t§i
phòng khách l§n cûa tܧng Minh. Ông ta Çang ch© hai vÎ nÀy ª Çó, có vÈ rÃt mŒt
mÕi, v§i c¥p m¡t ÇÀy âu nhÃp nháy cûa m¶t ngÜ©i hoàn toàn vØa bÓi rÓi vØa mÃt
ngû tØ hai ngày nay. Ông ta quá xúc Ƕng và bÃt ng© vŠ chuyŒn c¶ng sän ném bom
vào phi trÜ©ng chiŠu ngày hôm qua. Ông thú thÆt v§i hai ngÜ©i khách :
-" Tôi rÃt nän lòng. Tôi Çã nhÆn ÇÜ®c nh»ng bäo
Çäm tØ phía "bên kia", Çåi sÙ Pháp Çã xác nhÆn v§i tôi là Chánh Phû
Pháp Çã có m¶t k‰ hoåch "hòa bình", và tôi së có m¶t th©i gian là 6
tháng Ç‹ thÜÖng thuy‰t. Ông ta Çã thúc ÇÄy tôi phäi tØ chÓi không nhÆn chÙc vø
Thû Tܧng và phäi cÓ Çòi cho ÇÜ®c gh‰ nguyên thû quÓc gia . Tôi Çã theo Çúng
nh»ng l©i khuyên bäo cûa ông ta. Tôi låi còn thÕa thuÆn Ç‹ soån thäo v§i ông ta
m¶t bän tuyên bÓ nói r¢ng "nܧc Pháp phäi gi» m¶t vai trò quan tr†ng trong
ti‰n trình tái lÆp hòa bình" ª Çây . Và sau Çó thì có cu¶c d¶i bom. ChÌ
m¶t vài phút sau khi tôi nhÆn nhiŒm vø. ThÆt là m¶t ÇiŠu læng
nhøc không th‹ chÎu ÇÜ®c . "
Tܧng Minh l¡c ÇÀu hai ba lÀn và chua chát ông nói
ti‰p:
- " Ông Mérillon không còn lš gì ljn tôi n»a ! Ông
ta Çã ljn Çây g¥p tôi sáng nay. Và Çây là tÃt cä nh»ng gì mà ông có th‹ nói
ÇÜ®c và nh¡c låi v§i tôi : " r¢ng ông ta không còn m¶t giäi pháp chánh trÎ
nào n»a h‰t...., không còn k‰ hoåch nào n»a h‰t.. và r¢ng các ÇÖn vÎ c¶ng sän
B¡c ViŒt Çã ti‰n ljn rÃt gÀn thû Çô rÒi và r¢ng chÌ còn cách tÓt nhÃt là nên
ÇÖn phÜÖng ra lŒnh cho bên mình ngÜng b¡n mà thôi." ñó là tÃt cä nh»ng gì
Çåi sÙ Pháp Çã nói v§i tôi sau khi Çã bäo Çäm v§i tôi trong bao nhiêu ngày liên
ti‰p r¢ng k‰ hoåch cûa nܧc Pháp Çã ÇÜ®c "phía bên kia" chÃp thuÆn
rÒi ! "
- Và ông Çã trä l©i cho ông ta ra sao ? Phó
ñô ñÓc hÕi
Tܧng Minh nhÕm dÆy m¶t lúc, c¥p m¡t Ç© ÇÅn;
- " Tôi Çã nói là: tôi không th‹ ra lŒnh cho binh
sï ÇÀu hàng vô ÇiŠu kiŒn nhÜ vÆy ÇÜ®c . Trái h£n v§i danh d¿... Dù sao thì tôi
cÛng tØng là sï quan cûa quân Ƕi Pháp !
VÎ lãnh Çåo PhÆt Giáo Hòa Häo x£ng gi†ng chen vào:
- " ngÜ©i Pháp là ngÜ©i Pháp. Còn ông là ngÜ©i
ViŒt Nam , là nguyên thû quÓc gia và có trách nhiŒm v§i tÜÖng lai cûa ÇÃt nܧc.
Ông Çã nói v§i T°ng ThÓng HÜÖng, và m§i Çây ông cÛng Çã nói v§i chúng tôi là ông Çã có nhÆn ÇÜ®c bäo Çäm cûa
"phía bên kia". VÆy ông Çã có liên låc gì v§i c¶ng sän , và h† Çã bäo
Çäm v§i ông nh»ng gì ?
Tܧng Minh dø d¿ m¶t lúc hình nhÜ ông muÓn nói ra,
nhÜng sau Çó ông cÙng r¡n trä l©i :
- " Tôi không th‹ cho ông bi‰t nh»ng chi ti‰t ngay
bây gi© ÇÜ®c ."
VÎ Çåi diŒn cûa PhÆt Giáo Hòa Häo ÇÜa m¶t ngón tay chÌ
ngay ông Minh và nói gÀn nhÜ tÓ cáo :
- " Không phäi chÌ có m¶t mình ông thÃt v†ng và
b†n c¶ng sän nuÓt l©i Çâu. Còn có s¿ ngÀm phá hoåi Çê tiŒn cûa ngÜ©i bån cûa
ông, là tܧng TrÀn væn ñôn, ÇÓi v§i tinh thÀn cûa quân Ƕi và cûa QuÓc H¶i .
Trܧc h‰t ông ta Çã bÎp LÜ«ng ViŒn QuÓc H¶i Ç‹ h† ra m¶t quy‰t ÇÎnh trao quyŠn
cho ông và cho ông có toàn quyŠn hành Ƕng. Ông ta Çã vÆn Ƕng can thiŒp trܧc
khi QuÓc H¶i bÕ phi‰u b¢ng cách trình bày cho QuÓc H¶i m¶t bän thuy‰t trình
gian dÓi vŠ tình hình quân s¿, th°i phÒng l¿c lÜ®ng c¶ng sän B¡c ViŒt mà theo ông ta thì h† Çã bao vây Sài Gòn
rÒi. Không du§i 14 sÜ Çoàn B¡c ViŒt - con sÓ nÀy ông Çã lÆp Çi lÆp låi nhiŠu
lÀn sau Çó qua ÇiŒn thoåi cho tØng ngÜ©i trong lúc QuÓc H¶i Çang thäo luÆn Ç‹ quy‰t ÇÎnh cho lá phi‰u
cûa mình.. NhÜng các con sÓ Çó không Çúng. ChÌ có vÕn vËn 4 sÜ Çoàn c¶ng sän
Çang tr¿c ti‰p Çe d†a chúng ta tØ m¥t trÆn phía ñông. Các sÜ Çoàn khác thì còn
cách Çây ba bÓn ngày ÇÜ©ng và trên ÇÜ©ng ti‰n quân cûa h†, h† còn phäi g¥p 2 sÜ
Çoàn nguyên vËn cûa ta còn Çang chi‰m gi» trÆn ÇÎa . Các vÎ trí ª hܧng B¡c thû
Çô ÇÜ®c tæng cÜ©ng rÃt månh. ñÒng b¢ng sông C»u Long vÅn chÜa có hŠ hÃn gì và
chúng ta còn ljn 6 sÜ Çoàn không k‹ gÀn træm ngàn thu¶c l¿c lÜ®ng ÇÎa phÜÖng
quân. Tܧng ñôn còn tØ khܧc không chÎu cÃp phát võ khí cho l¿c lÜ®ng Hòa Häo,
Cao ñài và công giáo khi h† muÓn chi‰n ÇÃu. Chúng tôi có th‹ cung cÃp thêm hàng
træm ngàn ngÜ©i Ç‹ chÓng gi» ÇÃt nܧc. Hãy mª cºa kho vÛ khí cho chúng tôi. Häy
hiŒu triŒu quÓc dân ÇÒng bào. CÀn phäi xác nhÆn quy‰t tâm cûa chúng ta Ç‹ phòng
thû Sài Gòn . N‰u ông muÓn cu¶c thÜÖng thhuy‰t có ÇÜ®c chút cÖ may th¡ng l®i,
thì ch§ nên ra lŒnh vÙt súng xuÓng hay nói r¢ng chúng tôi Çã ngØng b¡n rÒi !
N‰u ông không muÓn kháng c¿ n»a thì hãy nhÜ©ng ch‡ låi cho m¶t n¶i các cÙu
quÓc, ho¥c là quân nhân và các giáo phái chúng tôi së ti‰n hành m¶t cu¶c Çäo
chánh."
Tܧng Minh ra vë suy nghï. Hi‹n nhiên là ông Çã Çi sau
tình hình rÒi. Ông nhìn Phó ñô ÇÓc Cang nhÜ hÕi š .
Phó ñô ÇÓc Cang kh£ng ÇÎnh:
- " Quân Ƕi không muÓn ÇÀu hàng !
- Tôi cÛng không muÓn nhÜ vÆy. Tôi là m¶t quân nhân, và
tôi không s® ch‰t. Và tôi rÃt chán cái màn hài bÎch nÀy l¡m rÒi. Bây gi© thì
tôi thÃy là tôi Çã bÎ lØa, và ngÜ©i ta Çã l®i døng tôi ! Tôi s£n sàng rút lui,
v§i ÇiŠu kiŒn là phäi tìm ÇÜ®c m¶t cái ÇÀu thÆt s¿ bi‰t làm chánh trÎ .
VÎ Çåi diŒn PhÆt Giáo Hòa Häo ÇÜa ngay lá bài ra :
- " ñây,
cái ÇÀu Çó có Çây rÒi :Çó là ông thû tܧng TrÀn væn H»u. Các giáo phái së ûng
h¶ ông ta vì ông ta luôn luôn có m¶t ÇÜ©ng lÓi chánh trÎ khoan dung ÇÓi v§i h†.
Các sï quan së theo ông vì chính ông Çã thành lÆp quân Ƕi quÓc gia næm 1951,
khi ông ta là Thû tܧng cûa nܧc ViŒt Nam . B¶ chánh trÎ cûa Hà N¶i bi‰t ông ta
và Çánh giá cao ông ta. Ông ta là m¶t nhân vÆt cûa QuÓc Gia có kinh nghiŒm và
là m¶t ngÜ©i MiŠn Nam chính cÓng. Hãy kêu g†i ông ta !
Ông Minh có vÈ nghe theo ÇŠ nghÎ nÀy. Và ông nói v§i
m¶t gi†ng thành thÆt:
- "Tôi bi‰t ông ta nhiŠu .Tôi Çã tØng là sï quan
tùy viên cûa ông. Tôi kính tr†ng ông. Và tôi bi‰t là các công chÙc vÅn gi»
nhiŠu k› niŒm tÓt vŠ ông: vào th©i kÿ ông làm Thû tܧng, m†i ngÜ©i ÇŠu ÇÜ®c trä
lÜÖng hÆu hÏ và ÇÒng båc ViŒt Nam rÃt có giá.
Phó ñô ÇÓc Cang ti‰p l©i;
- " VÆy thì hãy gªi cho ông m¶t công ÇiŒn Çi.
Tܧng Minh gÆt ÇÀu và nói;
- "RÃt ÇÒng š. Tôi së tuyên bÓ trên Çài phát thanh
và Çài truyŠn hình trong m¶t gi© n»a. Chúng ta hãy cùng nhau thäo bän tuyên bÓ
nÀy Çi."
Bän tuyên bÓ vi‰t : "Tôi yêu cÀu ông Thû Tܧng
TrÀn væn H»u, m¶t ngÜ©i yêu nܧc chân thành và Çáng kính, hãy chÃp nhÆn lãnh
Çåo ÇÃt nܧc và ÇÜa ÇÃt nܧc ljn con ÇÜ©ng hòa bình chân chính và trong danh
d¿."
Lúc nÀy
Çã 13 gi© hÖn . Hai ngÜ©i khách cûa ông Minh ÇÙng dÆy. Ông Minh tiÍn h† ra
ngoài c°ng, thân mÆt b¡t tay và còn nói :
- " Tôi së tuyên bÓ công khai, Tôi hÙa v§i các ông
nhÜ th‰"
Phó ñô ñÓc Cang trä l©i:
- "PhÀn tôi, tôi së lo các chuyên viên truyŠn hình
và truyŠn thanh Ç‹ phÓi h®p loan báo l©i tuyên bÓ cûa ông. "
Phó ñô ñÓc Cang và vÎ Çåi diŒn PhÆt Giáo Hòa Häo sau Çó
Çi ngay ljn B¶ TÜ LŒnh Häi Quân . Phó ñô ñÓc g†i ngay ÇÜ®c các chuyên viên cÀn
thi‰t cho công tác truyŠn thanh và truyŠn hình. Vào lúc 14 gi© trÜa thì tÃt cä
s¿ bÓ trí vŠ m¥t kÏ thuÆt và chuyên viên ÇŠu Çã s£n sàng.
NhÜng,
tܧng Minh không ljn.
ThÆt ra, sau khi ông b¡t tay tØ giä 2 ngÜ©i khách, thì
ông bܧc ngay sang phòng bên cånh v§i nh»ng ngÜ©i c¶ng s¿ chánh y‰u cûa ông là
Thû tܧng VÛ væn MÅu và T°ng trܪng Thông Tin Lš quš Chung, nh»ng ngÜ©i nÀy Çã
ngæn không cho ông trao quyŠn låi cho ai h‰t. NhÃt là ông VÛ væn MÅu, Ç¥c biŒt
Çã tÕ ra rÃt là cay Ç¡ng khi ông xác nhÆn:
- "TÃt cä các ÇiŠu kiŒn cûa h† chúng ta Çã th¿c
hiŒn, Ç‹ có th‹ mª ra m¶t cu¶c nói chuyŒn v§i "phía bên kia". NgÜ©i
MÏ Çã Çi khÕi nܧc ViŒt Nam h‰t rÒi. Tôi Çã loan báo là tÃt cä b¶ máy hành
chánh tØ trung ÜÖng ljn ÇÎa phÜÖng së nhanh chóng ÇÜ®c cäi t° Ç‹ cho h®p v§i
m¶t ch‰ Ƕ t¿ do thÆt s¿. Ông TrÀn væn H»u ª tÆn Ba Lê, mà không có m¶t phi cÖ
nào có th‹ hå cánh lúc nÀy ÇÜ®c .Chúng ta có chánh quyŠn và chúng ta phäi gi»
nó. Phía nh»ng ngÜ©i cách mång së chÃp thuÆn thÜÖng lÜ®ng cho m¶t thÕa ܧc. Tôi
tin ch¡c nhÜ vÆy."
Trong cu¶c thÜÖng thuy‰t mà ông d¿ trù v§i "phía
bên kia", ông VÛ væn MÅu ÇÎnh xº døng lá bài chû : "s¿ ra Çi cûa tÃt
cä ngÜ©i MÏ", ÇiŠu mà ông ta Çã b¡t bu¶c h† phäi r©i khÕi nܧc ViŒt Nam .
NhÜng kh° cho ông, là ông không hŠ bi‰t là con bài Çó Çã không còn n¢m trong
tay ông n»a . Vì "ngÜ©i MÏ phäi rút h‰t khÕi nܧc ViŒt Nam " Çã là ÇŠ
tài cûa m¶t thÕa hiŒp bí mÆt gi»a Hoa Thånh ñÓn và Hà N¶i tØ lâu rÒi !
Tåi B¶ TÜ Lênh
Häi Quân, Phó ñô ñÓc Cang vÅn ti‰p tøc ch© Ç®i...ñã hai lÀn ông cÓ g¡ng g†i
tܧng Minh, nhÜng cä hai lÀn, ª Dinh ñ¶c LÆp và cä ª tÜ dinh ngÜ©i sï quan tùy
viên ÇŠu mhanh nhÄu trä l©i lånh lùng: "Ông Trung tܧng T°ng ThÓng
không có ª Çây" !
ñ‰n 16
gi©, Phó ñô ñÓc Cang m§i quy‰t ÇÎnh báo Ƕng cho Çåi sÙ Pháp Ç‹ nh© ông chuy‹n
vŠ Ba Lê qua hŒ thÓng vô tuy‰n ÇiŒn, l©i m©i cûa trung tܧng DÜÖng væn Minh ljn
ông TrÀn væn H»u. NhÜng t°ng Çài ÇiŒn thoåi cûa Tòa ñåi sÙ trä l©i là "
ông ñåi SÙ Çang bÆn h†p" Phó ñô ñÓc Cang g†i låi 3 lÀn nhÜng cä ba lÀn ÇŠu
nhÆn ÇÜ®c câu trä l©i thoái thác tÜÖng t¿, có nghïa là h† không muÓn ti‰p.
B¿c tÙc và phÅn n¶, Phó ñô ñÓc Cang gác ÇiŒn thoåi
xuÓng m¶t cách giÆn d» và tÙc tÓi càu nhàu:
- "Cái anh mÃt dåy Mérillon nÀy (nguyên tác
"Ce s....de Mérillon") không muÓn dính vào n»a rÒi Çây. Khi mà m†i
viŒc êm xuôi thì ông ta Çi ljn Çây ngay Ç‹ g¥p mình, hay cho xe riêng ljn Çón
mình. Bây gi© thì anh låi nh© m¶t anh "lon ton" ÇÜ°i khéo mình
!"
Còn vÎ
Çåi diŒn PhÆt Giáo Hòa Häo thì r©i khÕi B¶ TÜ LŒnh Häi Quân Çi th£ng t§i g¥p
các thành viên cûa mình Çang h†p tåi m¶t biŒt th¿ gÀn nhà ga Sài Gòn . Vào bu°i
chiŠu ông ÇiŒn thoåi cho Phó ñô ñÓc Cang, nhÜng ông nÀy Çã r©i khÕi B¶ TÜ LŒnh
Ç‹ Çi t° chÙc cho các tàu chi‰n cûa mình rút ra bi‹n. Liên låc gi»a 2 ngÜ©i mÃt
tØ lúc Çó.
ñ‰n 9
gi© tÓi, vÎ Çåi diŒn PhÆt Giáo Hòa Häo nÀy låi ljn nhà tܧng Minh ª ÇÜ©ng
Chasseluop Laubat m¶t lÀn n»a . NhÜng ông thÃy vÎ nguyên thû quÓc gia MiŠn Nam
lúc bÃy gi© låi tÕ ra ÇÀn Ƕn hÖn bu‡i trÜa nay n»a:
- "Tôi ch£ng bi‰t làm gì bây gi©. NhÜng tôi
không th‹ nào ra Çi lúc nÀy. Tôi phäi
ngÒi låi cho ljn cùng.... Ç‹ bäo vŒ dân chúng và thû Çô khÕi bÎ tàn phá.
VÎ Çåi diŒn PhÆt Giáo Hòa Häo buông ra m¶t câu hÖi chÓi
tai :
- "Ông là ngÜ©i không bi‰t gi» l©i hÙa. Ông không
có ljn džc l©i tuyên bÓ cûa ông trên Çài phát thanh. NhÜng ông còn có th‹ làm
viŒc Çó. Ông hãy bÓc ÇiŒn thoåi lên và g†i ngay ông H»u ª Ba Lê. Ông dØng có do
d¿ n»a...
Tܧng Minh nhún hai vai:
-"ñã quá mu¶n rÒi ! ngÜ©i MÏ Çã cho n° trung tâm
ÇiŒn Çài hÒi trÜa nay rÒi....
- Ông hãy nghe Çây, vÎ Çåi diŒn giáo phái
Çáp låi ngay, hÒi sáng nay ông Çã tØ chÓi không chÎu nói cho chúng tôi bi‰t
ông Çã b¡t liên låc v§i nh»ng ai ª "phía bên kia". Bây gi© Phó ñô ñÓc
Cang không có ª Çây. ông không phäi bÓi rÓi vŠ chuyŒn "mÃt th‹ diŒn"
n»a . Ông phäi giäi thích rõ cho chúng tôi. Ông hãy nói cho tôi bi‰t ai trong
sÓ nh»ng ngÜ©i cûa ông ª Çây Çã có Çû tÜ cách Çi b¡t liên låc v§i "bên
kia" và h† Çã nói chuyŒn v§i ai ?
Tܧng Minh do d¿ m¶t lúc lâu và sau Çó tuông ra h‰t :
- "ñó là con tôi, th¢ng ñÙc, nó Çang là sinh viên
khoa chánh trÎ , nó Çã g¥p Võ væn Sung, Çåi sÙ B¡c ViŒt ª Ba Lê. Ông Sung Çã
nói v§i con tôi là Hà N¶i và CPLTCHMN không có gì chÓng ÇÓi tôi h‰t và h† chÃp
nhÆn së thÜÖng thuy‰t v§i ÇiŠu kiŒn là trên cæn bän cûa s¿ thi hành HiŒp ñÎnh
Ba Lê "
VÎ Çåi diŒn PhÆt Giáo Hòa Häo b¿c tÙc thÓt lên :
- NhÜng Çó là trò trÈ con ! Con cûa ông không có m¶t tÜ
cách chánh thÙc nào cä. không có m¶t s¿ ûy nhiŒm nào h‰t Ç‹ mà bàn cãi v§i c¶ng
sän . Và ông Çã cæn cÙ vào m¶t phúc trình ÇÖn giän cûa m¶t cu¶c nói chuyŒn
riêng tÜ Ç‹ làm viŒc ! Ông Çã th¿c hiŒn cä m¶t chu‡i dài hành Ƕng chánh trÎ,
ông Çã làm áp l¿c v§i T°ng ThÓng HÜÖng và lÜ«ng viŒn QuÓc H¶i Ç‹ ÇÜa h† vào con
ÇÜ©ng vi phåm Hi‰n Pháp , ông Çã lØa bÎp dân chúng ViŒt Nam và trܧc dÜ luÆn quÓc t‰ b¢ng cách b¡n ti‰ng
là ông Çã nhÆn ÇÜ®c nh»ng bäo Çäm cûa "phía bên kia". trong lúc ông
không có ÇÜ®c trong tay m¶t mänh giÃy l¶n nào tØ "phía bên kia"! Bän
thân ông cÛng chÜa bao gi© g¥p ÇÜ®c m¶t nhân vÆt chính thÙc nào cûa phía
"bên kia".
Ông Minh còn cÓ chÓng ch‰:
- " Không phäi chÌ có m¶t mình con tôi, Tôi Çã
nhÆn ÇÜ®c nh»ng khuy‰n khích tØ ông Çåi sÙ Pháp Mérillon, nhân danh Chánh Phû
cûa ông và nh»ng chuyên viên ª Phû Thû tܧng Pháp.
- "Và bây gi© thì ông ta bÕ rÖi ông nhÜ m¶t cái bÎ
rách ? ?"
Tܧng Minh chÃp nhÆn và ÇÜa n¡m tay lên tÙc tÓi :
- " ñúng vÆy, tÃt cä ÇŠu rÃt Çúng.... Ông ta chä
cÀn bi‰t viŒc gì së xäy ra n»a ! NhÜng mà bây gi© tôi không có thŠ lùi ÇÜ®c n»a
rÒi. Tôi Çã cam k‰t là së ti‰n t§i cu¶c thÜÖng thäo. Và tôi së gánh h‰t trách
nhiŒm cûa tôi.. Nh»ng ngÜ©i có trách nhiŒm ª phía bên kia b¡t bu¶c phäi nghï
ljn m¶t Chánh Phû hòa h®p quÓc gia ."
- " NhÜng cuÓi cùng, xin ông cho bi‰t xem ông
trông ch© nh»ng gì ª ngÜ©i c¶ng sän ? Ông cÛng bi‰t rõ là tØ chiŠu hôm qua, Çài
phát thanh Hà N¶i nh¡c Çi nh¡c låi không ngØng là CPLTCHMN và B¡c ViŒt không
muÓn bàn thäo gì v§i bÃt cÙ ngÜ©i nào Çã tØng ª trong "tÆp Çoàn DiŒm -
ThiŒu". Và nhÜ ông Çã bi‰t Çó ;vÎ Phó T°ng ThÓng cûa ông låi là Chû TÎch ThÜ®ng ViŒn cûa T°ng ThÓngThiŒu. VÎ Thû
Tܧng cûa ông Çã tØng là T°ng trܪng ngoåi giao cûa T°ng ThÓng DiŒm trong suÓt
9 næm liŠn. Và bän thân ông cÛng Çã là cÓ vÃn quân s¿ cûa ông DiŒm !"
Tܧng Minh có vë s»ng sÓt:
- Ÿ Çâu låi có câu chuyŒn phát thanh Çó vÆy ?
- Ông ÇØng Çùa n»a. Làm nhÜ ông không có b¡t Çài phát
thanh Hà N¶i nghe vÆy ? chuyŒn sÖ Ç£ng quá mà ! ChÌ cÀn có nghe là së thÃy
nh»ng gì tôi nói là Çúng h‰t. CÙ m‡i 15 phút là xܧng ngôn viên nh¡c låi cái
tÓi hÆu thÖ Çó. ñây nÀy...
VØa nói xong vÎ Çåi diŒn PhÆt Giáo Hòa Häo liŠn ÇÙng
ph¡t dÆy, Çi låi máy thâu thanh Ç‹ trên bàn và v¥n kim ÇiŠu chÌnh Çài. M¶t bài
hát cách mång n°i lên, ti‰p theo Çó là
thông báo các chi‰n th¡ng, k‰ ti‰p là ti‰ng nói Çanh thép cûa xܧng ngôn viên
B¡c ViŒt džc m¶t bän thông cáo:
-" CPLTCHMN không s¤n sàng Ç‹ thÜÖng thuy‰t.
NguyÍn væn ThiŒu Çã bÕ chåy. nhÜng nh»ng ngÜ©i thay th‰ h¡n, ÇÜ®c bi‰t là tÆp
Çoàn Minh - HuyŠn - MÅu vÅn còn ngoan cÓ vØa l§n ti‰ng kêu g†i quân Ƕi ti‰p
tøc chi‰n ÇÃu, nh¢m gi» v»ng lãnh th° còn låi,
vØa Çòi hÕi phäi có thÜÖng thäo. ThÆt quá rõ ràng là tÆp Çoàn nÀy Çang
ngoan cÓ ti‰p tøc muÓn kéo dài chi‰n tranh v§i hy v†ng là gi» låi b†n th¿c dân
m§i Hoa Kÿ . NhÜng h† ÇØng có hòng Çu ÇÜa trong äo v†ng ! H† không có Çåi diŒn
cho ai ÇÜ®c h‰t và không lØa bÎp ÇÜ®c ai Çâu. "
Xem chØng nhÜ tܧng Minh røng r©i cä chân tay... ông
thŠu thào :
- Tôi không bi‰t ÇÜ®c chuyŒn nÀy, Không có ai báo cáo
cho tôi bi‰t chuyŒn phát thanh nÀy h‰t."
- Bây gi© thì ông Çã bi‰t rÒi Çó, vÎ
Çåi diŒn PhÆt Giáo Hòa Häo vØa nói vØa ÇÙng lên. ChÌ có m¶t chuyŒn duy nhÃt
mà c¶ng sän Çang ch© ª ông, Çó là "ÇÀu hàng không ÇiŠu kiŒn." Không
cÀn phäi mÃt sÙc Ç‹ nói chuyŒn v§i ai n»a h‰t m§i Çi ljn chuyŒn ÇÀu hàng ! PhÀn
chúng tôi, trong bÃt cÙ trÜ©ng h®p nào, chúng tôi cÛng không th‹ nào buông súng
xuÓng ÇÜ®c ".
Trong lúc
vÎ Çåi diŒn các giáo phái di ra cºa , mÃt hút trong bóng tÓi cûa m¶t hành Ƕng
bí mÆt m§i nào Çó thì ông Minh ngã ngÜ©i trong gh‰ d¿a xét Çi xét låi v§i m¶t
tinh thÀn bÃn loån. Có m¶t chuyŒn mà ông Çã không có nói ÇÜ®c cho ngÜ©i vØa ÇÓi
thoåi v§i ông. ñó là : Vào lúc trܧc 7 gi© tÓi, ông Çã gªi m¶t phái Çoàn ljn
"tråi Davis", m¶t doanh tråi ª gi»a lòng sân bay Tân sÖn NhÙt , là
nÖi trú Çóng tØ tháng 2 næm 1973 cûa hai phái Çoàn quân s¿ cûa B¡c ViŒt và cûa
CPLTCHMN thu¶c Ban Liên H®p Quân S¿ 4 Bên (và sau nÀy là Hai Bên), v§i nhiŒm vø
ki‹m soát s¿ ngÜng b¡n theo HiŒp ñÎnh Ba Lê.
NhÜng các sï quan c¶ng sän Çã tØ khܧc không chÎu ti‰p
phái Çoàn Çåi diŒn cûa tܧng Minh., làm cho h† phäi qua Çêm ljn sáng s§m hôm
sau trong m¶t hÀm trú Än.
Ông Minh cÛng không dám cho vÎ Çåi diŒn các giáo phái
bi‰t là trong suÓt hai cu¶c h¶i ki‰n v§i ông ta trong ngày, vÎ Çåi sÙ Pháp lúc
nào cÛng có m¥t ª ngay phòng bên cånh. Ông Jean Marie Mérillon Çã ª nhà tܧng
Minh gÀn suÓt ngày thÙ ba nÀy . Ông ta chÌ v¡ng m¥t có m¶t lúc khi ông phäi Çi
vào Tân sÖn NhÙt v§i m¶t vÎ T°ng trܪng cûa ông Minh. Các Çåi diŒn c¶ng sän ª
Çó Çã xác nhÆn v§i hai ngÜ©i là
"trong
trÜ©ng h®p tܧng Minh ra lŒnh cho quân Ƕi MiŠn Nam ngØng b¡n thì chØng Çó c¶ng sän m§i së không b¡n vào
thû Çô Sài Gòn n»a."
ñåi sÙ Pháp Çã chuy‹n câu trä l©i Çó cho tܧng Minh và hÓi thúc ông Minh s§m có quy‰t ÇÎnh. TÓi hôm Çó, T°ng ThÓng Minh ngã ngÜ©i xuÓng gh‰ trÜ©ng k›, n¢m thao thÙc suÓt Çêm trܧc b‹ nuôi cá cûa mình, nhìn c¥p m¡t tròn xoe cûa con cá Ç‹ t¿ xét låi hành Ƕng cûa mình trong th©i gian qua......
(xin xem ti‰p chÜÖng 24: "B¶ Ƕi B¡c ViŒt tràn vào Sài Gòn")