chÜÖng hai
(ti‰p theo)
hà n¶i Çánh phá uy tín cûa saigon
Bây gi© thì Chánh Phû
MiŠn Nam Çang träi qua m¶t th©i kÿ nguy kÎch. V§i ngân sách quân s¿ và kinh t‰
cûa th©i bình, Chánh Phû phäi Çܪng ÇÀu v§i nh»ng chi phí cûa th©i chi‰n. Và
còn có gÀn 1 triŒu dân tän cÜ lánh nån Çang ch© ÇÜ®c giúp Ǫ tØ næm 1972.
Hành Ƕng giäm viŒn tr®
bÃt thÀn tØ phía Hoa Kÿ Çã kŠm häm tÙc kh¡c m†i khu‰ch trÜÖng. VÆt giá leo
thang ljn m¶t nhÎp Ƕ tæng nhanh không th‹ nói ÇÜ®c. TØ tháng giêng næm 1973,
ÇÒng båc bÎ phá giá ljn 8 lÀn. Không khí chánh trÎ và xã h¶i rÃt n¥ng nŠ. M¶t
cu¶c khûng khoäng trÀm tr†ng do các lãnh tø ÇÓi lÆp gây ra trong mÃy tháng nay
Çã làm lung lay Chánh Phû trong lúc Chánh Phû Çang cÓ g¡ng lo ÇÓi ÇÀu v§i nh»ng
chÌ trích tØ m†i phía.
M†i viŒc Çã b¡t ÇÀu tØ
tháng 5 1974, v§i m¶t bän cáo trång chÓng tham nhÛng cûa Cha Thanh, m¶t linh
møc thu¶c dòng Chúa CÙu Th‰, Çåi diŒn cho m¶t giáo khu nghèo nhÃt vùng ngoåi ô
Sài Gòn . Bän cáo trång sau Çó låi ÇÜ®c s¿ ûng h¶ cûa 301 tu sï công giáo, nh¢m
tÓ cáo Chánh Phû trong vÃn ÇŠ buôn lÆu và hÓi måi quyŠn th‰ cûa m¶t vài tܧng lãnh và tÌnh trܪng.
VÃn ÇŠ ÇÜ®c ÇÜa ra thäo luÆn ª QuÓc H¶i. Cä ThÜ®ngViŒn và Hå viŒn
bàn cãi rÃt sôi n°i và rÃt hÙng thú, nhÜng cuÓi cùng thì ngòi n° cÛng ÇÜ®c tháo
gª m¶t cách khéo léo và vÅn có l®i cho Chánh Phû, Ç‹ låi cho thính giä cûa cu¶c
tranh luÆn m¶t Ãn tÜ®ng vŠ s¿ t¿ do phát bi‹u Çúng mÙc.
Tuy nhiên không vì th‰ mà có th‹ dÆp t¡t ÇÜ®c hành Ƕng cûa nh»ng
ngÜ©i chÓng ÇÓi. Nó ÇÜ®c tái phát trª låi, d» d¶i hÖn, tai ti‰ng hÖn và có
phÜÖng pháp hÖn, và lÀn nÀy thì mûi dùi chÌa ngay vào T°ng ThÓng ThiŒu, gia
Çình ông, và các c¶ng s¿ viên thân cÆn nhÃt cûa ông.
Ngày 8 tháng 9, 1974, ‘’Phong Trào ChÓng Tham NhÛng, CÙu QuÓc và
Ki‰n Tåo Hòa Bình’’ cho lÜu hành m¶t bän ‘’cáo trång sÓ 1’’, cáo trång ÇÀu tiên
cûa m¶t loåt 3 cáo trång, phÖi bày th¿c s¿ ra ánh sáng nh»ng s¿ låm døng công
qu› và nh»ng l®i tÙc bÃt h®p pháp.
Các tác giä cûa bän cáo trång cho r¢ng s¿ tÓ cáo nÀy d¿a trên nh»ng
chÙng tích không th‹ chÓi bÕ ÇÜ®c gÒm có 6 Çi‹m:
(1) - TÆu quá nhiŠu bÃt Ƕng sän : mua m¶t biŒt th¿ cûa hãng Shell
cho con trai giá là 40 triŒu ÇÒng, mua
cho v® m¶t cÖ sª thÜÖng måi cÛ cûa Công Ty ñÃt ñÕ, 90 triŒu ÇÒng, và m¶t nhà ª
Thøy Sï.
(2) - L®i døng chi‰m ÇÃt: T°ng ThÓng ThiŒu së làm chû m¶t mi‰ng ÇÃt
3 mÅu ª Dalat , m¶t mi‰ng ÇÃt n»a gÀn Giá Rai, trên QuÓc l¶ 1, và khai thác ª
Long Khánh nhiŠu træm mÅu n»a;
(3) -Dùng công qu› giao cho công ty Häi Long tích trº phân bón ,
giám ÇÓc công ty nÀy là ông NguyÍn xuân Huy‰n, anh em bån r‹ cûa T°ng ThÓng
ThiŒu.
(4) -VÃn ÇŠ ‘’BŒnh viŒn Vì Dân’’ do bà ThiŒu và ‘’H¶i Phø N» ViŒt
Nam Phøc Vø Xã h¶I’’ ÇÙng ra xây cÃt. ViŒc xây cÃt bŒnh viŒn nÀy, có 100 phòng
mi‹n phí cho ngÜ©i nghèo là nh© vào tiŠn l©i cûa qu› x° sÓ quÓc gia và tiŠn bán
sÓ hàng do quan thu‰ tÎch thu trong 4 næm qua. Bà ThiŒu bÎ cáo bu¶c là Çã
‘’ch†n l¿a bênh nhân’’ và ‘’ÇiŠu khi‹n các bác sï’’
(5) - Buôn bán ma túy: d¿a trên cuÓn sách cûa ngÜ©i MÏ ‘’Nh»ng Chánh trÎ gia cûa båch phi‰n ª ñông
Nam Á’’ mà tác giä là ông M.W. Mac Coy, bän cáo trång chÌ Çích danh tܧng
ñ¥ng væn Quang, cÓ vÃn Ç¥c biŒt cûa T°ng ThÓng ThiŒu vŠ an ninh phòng thû,
ngÜ©i Çích thân ÇiŠu hành viŒc bán ma túy ra nܧc ngoài v§i s¿ ÇÒng lõa cûa nh»ng hŒ thÓng quÓc t‰ dính v§i bæng TiŠu Châu
cûa ngÜ©i Tàu ª Ch® L§n.
(6) - ViŒc bán gåo ª miŠn Trung: Chánh Phû tài tr® viŒc chuyên chª
gåo trong vùng nÀy nh¢m °n ÇÎnh nhu cÀu cûa dân chúng, và cÛng Ç‹ gi» giá gåo ª
Çây không cao hÖn giá gåo tåi Sài Gòn. ViŒc tài tr® nÀy lên ljn 40 triŒu ÇÒng
m‡i tháng. Công chÙc cûa Chánh Phû mua gåo v§i giá thÆt thÃp và bán ra cho b†n
buôn lÆu ª ÇÎa phÜÖng Ç‹ chia v§i h† tiŠn l©i và tiŠn tr® cÃp.. NgÜ©i khai thác
viŒc chuyên chª nÀy là ông Phåm Sanh, giám ÇÓc ngân hàng Nam ViŒt, và ngÜ©i
chÎu trách nhiŒm phân phÓi gåo là bà Ngô thÎ Huy‰t, dì cûa T°ng ThÓng ThiŒu.
ñài phát thanh Hà N¶i và
báo chí cûa Chánh Phû B¡c ViŒt cÛng nhÜ sách báo thân c¶ng ÇÜ®c B¡c ViŒt
tài tr® ª Ba Lê và Âu Châu Çã ph° bi‰n rÃt r¶ng rãi bän ‘’cáo trång sÓ 1’’ nÀy.
Ÿ MiŠn Nam ViŒt Nam song song v§i hành Ƕng cûa ÇÓi lÆp, cán b¶
c¶ng sän Çã ti‰n hành ph° bi‰n tràn lan kh¡p nông thôn dܧi hình thÙc truyŠn
ÇÖn hay các t© quäng cáo truyŠn tay.
Chi‰n dÎch Çánh phá uy tín nÀy lúc ÇÀu chÌ nh¢m vào các thành phÓ
l§n, lÀn lÀn ÇÜ®c lan r¶ng xuÓng các
tÌnh, là m¶t Çòn rÃt n¥ng Çói v§i uy tín cûa T°ng ThÓng ThiŒu vÓn vÅn còn ÇÜ®c
lòng trong hàng ngÛ quân nhân và nông dân .
M¶t sÓ s¿ kiŒn ÇÜ®c nêu lên trong bän cáo trång cÀn phäi ÇÜ®c làm
sáng tÕ låi. CÀn có m¶t s¿ giäi thích thÆt rõ ràng và chính xác mà chÌ có Çích
thân T°ng ThÓng ThiŒu m§i cung cÃp ÇÜ®c . Nh»ng s¿ kiŒn khác ÇÜ®c nêu lên không ÇÜ®c Çày Çû ho¥c không Çúng s¿
thât.
Thí dø nhÜ viŒc bán gåo. Nhân vÆt chính chÎu trách nhiŒm là ông
Phåm Sanh, giám ÇÓc ngân hàng. Ông Çã bÎ trØng phåt, Çã bÎ câu lÜu tØ tháng
bäy, tài sän bÎ tÎch thu, các chÜÖng møc ÇŠu bÎ phong tÕa, và Çang ch© ngày ra
Tòa.
VÃn ÇŠ Ƕc quyŠn phân bón cÛng vÆy. Chánh Phû Çã có phän Ùng kÎp
th©i, b¢ng cách cho lÎnh bán h‰t phân bón
và tái phân phÓi cho nông dân v§i ‘’giá chánh thÙc’’ . Phía ÇÓi lÆp cho
r¢ng Çây là m¶t quy‰t ÇÎnh Çáng khen, nhÜng Çó chÌ là m¶t nhát ki‰m chém xuÓng
nܧc mà thôi. Vì nh»ng Çåi lš bán sÌ ngÜ©i Tàu có m¥t kh¡p m†i giai tÀn kinh t‰
trong nܧc Çã thu x‰p Ç‹ mua låi sÓ l§n phân bón Çã bán låi Çó, ljn lÜ®t h† Çem
vŠ tr» låi, bäo Çäm trܧc là h† së có
m¶t sÓ l©i khä quan rÒi, vì thÎ trÜ©ng
hÓi Çoái ngoåi t‰ cÙ ti‰p tøc Çi lên.
NhÜ th‰ thì T°ng ThÓng ThiŒu së phän Ùng ra sao Çây ? ñÓi v§i s¿
cáo bu¶c cûa phe ÇÓi lÆp, trܧc h‰t ông
Çã trä l©i b¢ng m¶t diÍn væn dài trên hŒ thÓng truyŠn hình vŠ tình hình
chánh trÎ cûa ÇÃt nܧc và cu¶c chi‰n Çãu cho s¿ t¿ do, có ÇŠ cÆp ljn nh»ng
‘’l©i gièm pha’’ ÇÜ®c tung ra vŠ cá
nhân ông cho Çó chÌ là m¶t chuyŒn dàn d¿ng có ác š ‘’cûa c¶ng sän , và cûa
nh»ng kÈ h®p tác và ÇÒng lÕa v§i h†’’ mà thôi.
NhÜng ÇÓi v§i nh»ng s¿ kiŒn quá nghiêm tr†ng nhÜ viŒc buôn bán ma
túy cûa tܧng Quang, vÎ cÓ vÃn cûa ông,
và chuyŒn lÜÖng lËo vŠ ÇÃt Çai và l®i tÙc bÃt chính ÇÜ®c gán cho v® ông, thì ông låi không có nói m¶t ti‰ng
nào. Quân ǶI, dân chúng, ngÜ©i dân ngoài phÓ Çã ch© Ç®i ª ông m¶t l©i bác bÕ
nh»ng cáo bu¶c nÀy. Do Çó khi mà ông
ThiŒu tÕ ra quên h£n và khinh thÜ©ng không lš t§i nh»ng chuyŒn Çó thì ông không
thuy‰t phøc ÇÜ®c ai h‰t.
-‘’ Tay cûa ông Çã không ÇÜ®c såch
së n»a rÒi !’’ Çó là l©i phê bình có chút miŒt thÎ cûa m¶t
sÓ sï quan trÈ Çau kh° và chán chÜ©ng..
VÆy ông ThiŒu có th‹ làm ÇÜ®c gì Ç‹ phøc hÒi uy tín cûa ông Çang bÎ
lung lay trÀm tr†ng ? và tháo gª ÇÜ®c nh»ng cáo bu¶c cûa phe ÇÓi lÆp ? M¶t hành
Ƕng giÓng lå kÿ nh»ng gì Çã dÅn ljn cu¶c Çäo chánh tháng 11 næm 1963, và cái
ch‰t cûa T°ng ThÓng DiŒm. Nguyên thû quÓc gia ngÜ©i công giáo nÀy cÛng là m¶t
ngÜ©i chÓng c¶ng tích c¿c. NhÜng dù là m¶t con ngÜ©i rÃt thanh liêm và yêu nܧc
trung th¿c, ông vÅn bÎ tÃn công và Çánh gøc b¢ng m¶t chi‰n dÎch gièm pha vu
khÓng, ÇÜ®c t° chÙc h‰t sÙc nhÎp nhàng, có s¿ h° tr® cûa m¶t phe ÇÓi lÆp công
giáo, tÓ cáo s¿ tham nhÛng, l®i døng quyŠn th‰ cûa anh em ông, cûa cha mË ông
và cûa nh»ng ngÜ©i thân cÆn cûa ông. ñÜ®c ti‰n hành âm thÀm bên trong nhÜng do
bàn tay thiŒn nghŒ cûa ngÜ©i MÏ, chi‰n dÎch Çó Çã ÇÜa nܧc ViŒt Nam vào h°n
loån và làm cho cu¶c chi‰n låi tái diÍn.
ñ‰n lÜ®t ngÜ©i k‰ vÎ ông, T°ng ThÓng ThiŒu, låi bÎ cáo bu¶c låm
døng quyŠn th‰ và không làm tròn chÙc næng cûa mình. VÆy ông ta có bÎ Çe d†a vŠ
m¶t s¿ k‰t thúc tÜÖng t¿ hay không ? M¶t vài nhà phân tách thÜ©ng hay liên hŒ
các diÍn bi‰n song song nhÜ vÆy thì h† s£n sàng tin . Dù muÓn dù không thì tình
hình ª MiŠn Nam Çang sôi søc.
Sài Gòn v§i 4 triŒu dân, thû Çô chánh trÎ ,hành
chánh, kinh t‰ và quân s¿, là nÖi thu
g†n tÃt cä các bài toán cûa MiŠn Nam ViŒt Nam v§i nh»ng mâu thuÅn, nh»ng mÜu
mô, s¿ phong phú và s¿ nghèo nàn cûa nó .
M¶t m¥t, Çây là m¶t thành phÓ v§i nh»ng ÇÜ©ng phÓ r¶ng thênh thang,
ng°n ngang Çû loåi xe hÖi và xe g¡n máy,
v§i nh»ng công viên ÇËp, v§i nh»ng công th¿ luôn ÇÜ®c bäo trì rÃt cÄn
thÆn, v§i nh»ng ch® búa ÇÀy Ãp lÜÖng th¿c, v§i m¶t häi cäng tÓi tân có ÇÀy Çû
trang thi‰t bÎ , v§i m¶t sân bay quÓc
t‰ và v§i nh»ng ÇÜ©ng liên låc viÍn thông tuyŒt häo.
M¥t khác, v§i m¶t vòng Çai các lŠu tôle, lŠu cây, lŠu ván và giÃy
bÒi, ª Çó chen chúc nhau nh»ng ngÜ©i tœ nån nghèo kh°, không m¶t viŒc làm, nh»ng binh sï Çào ngÛ và h¢ng ngàn ngÜ©i tàn
tÆt.
Dính liŠn v§i thû Çô Sài Gòn là Ch® L§n, m¶t thành phÓ cûa 800.000
ngÜ©i Tàu, nh»ng chú con tr©i Çã m†c rÍ trong nܧc tØ 3 th‰ k› nay, ÇÜ®c t°
chÙc Ç‹ thu l®i, là chû ngân hàng, là trung gian mÆu dÎch, buôn bán Çû m†i loåi
kim khí, g‡, gåo, t° chÙc chuyên chª ÇÜ©ng b¶ và ÇÜ©ng thûy, chuyên ÇÀu cÖ tích
trº, cho vay, là nhà tài tr® cho các thú vui và các loåi hàng lÆu, cho tÃt cä
nh»ng gì có th‹ mua ÇÜ®c và tÃt cä nh»ng gì có th‹ bán ÇÜ®c .
Ÿ ngay chính gi»a tÆp h®p ViŒt Hoa nÀy, có Dinh ñ¶c LÆp ÇÜ®c binh
sï Dù canh gát cÄn thÆn, có lÜ«ng viŒn QuÓc H¶i ThÜ®ng ViŒn và Hå ViŒn, TÓi Cao
Pháp ViŒn , Çài truyŠn thanh truyŠn hình và .. . m¶t sÓ bao chí phong phú.
Trung tâm Çi‹m cûa tÃt cä là con ÇÜ©ng T¿ Do (Catinat cÛ), v§i các
khách sån ÇÒ s¶ cûa nó, v§i nh»ng tiŒm buôn tráng lŒ, nh»ng tiŒm n» trang sáng
chói, nh»ng quán rÜ®u và phòng trà Ç‹ tÃt cä nh»ng ngÜ©i chåy áp phe, các luÆt sÜ, nh»ng dân bi‹u, nh»ng ngÜ©i ÇÓi
lÆp, nh»ng danh kÏ, nh»ng mÆt báo viên và nh»ng nhân viên Ç¥c biŒt.. . có nÖi h¶i h†p, trò chuyŒn, bàn mÜu tính k‰,
mua bán Ç°i chác, trao Ç°i tin tÙc hay phao ÇÒn ‘’tin vÎt’’ và nh»ng ‘’ÇÜ©ng
dây tÓt’’.. . .. ljn Ƕ có m¶t dång tin tÙc song hành, d¿a trên nh»ng chuyŒn
ngÒi lê Çôi mách và nh»ng chuyŒn dèm pha có chû š, nh¢m xuyên tåc hay Çi ngÜ®c
låi v§i các thông cáo cûa chánh quyŠn thÜ©ng ÇÜ®c g†i v§i m¶t danh xÜng không mÃy tÓt là ‘’ra Çi ô Catinat’’.
Cái g†i là ‘’raÇiô Catinat’’ nÀy, thÜ©ng m§m cho các bài báo cûa
hàng træm kš giä suÓt trong th©i kÿ 8 næm Hoa Kÿ tham chi‰n ª Çây, Çã phÀn nào xuÓng cÃp, không còn thích h®p
n»a tØ ngày ra Çi cûa các thông tín viên ngoåi quÓc.
Bây gi© cái raÇi ô nÀy låi sÓng trª låi nh»ng gi© phút huy hoàng
cûa nó.
Phía ÇÓi lÆp, bÃt ng© vŠ s¿ táo båo và s¿ t¿ do trong phát bi‹u cûa
mình sau khi tung ra chi‰n dÎch Çánh phá T°ng ThÓng ThiŒu vØa rÒi, Çã chuyÍn
Ƕng, t¿ thÃy phÃn khªi và tܪng mình s¡p Çåt ÇÜ®c chánh quyên bªi vì h† Çã tÓ
cáo ÇÜ®c nh»ng y‰u Çi‹m và nh»ng s¿ låm quyŠn cûa T°ng ThÓng mà không bÎ m¶t
trØng phåt nào h‰t.
Trong nh»ng cu¶c h†p mÆt và
nh»ng vÆn Ƕng ngoài hành lang, phe ÇÓi lÆp Çã ch†n l¿a và ÇÜa lên nh»ng lš
luÆn, liên k‰t v§i nhau, phân phÓi các chÙc vø trong Chánh Phû.
Các chÌ trích càng ngày càng nhiŠu . Báo chí phän änh ‘’tin tÙc
chính xác’’ và thÆt khó mà phân tách ÇÜ®c Çó là giä hay thÆt : Tܧng NguyÍn
vïnh Nghi - cháu cûa T°ng ThÓng ThiŒu - Çang là TÜ LŒnh Vùng IV (ñÒng b¢ng sông
Cºu Long) là m¶t ngÜ©i bÃt tài. Bà v® cûa Thû Tܧng Chánh Phû Çã mua m¶t lâu
Çài l§n bên Pháp v§i giá m¶t triŒu quan. M¶t vài ông tܧng së s£n sàng giúp phe
ÇÓi lÆp v§i binh sï cûa h†. Các c¿u quan chÙc cûa cÖ quan tình báo trung ÜÖng
MÏ (CIA) Çã tØng dính vào cu¶c Çäo chánh næm 1963, së quay trª låi. NhÜng ÇŠ
tài cûa cu¶c nói chuyŒn tr†ng Çåi là chuyŒn ‘’thÃt sûng’’ gÀn Çây, mà theo Çó
ngÜ©i së r§t Çài së là ông Hoànng ÇÙc Nhã, T°ng Trܪng Thông Tin và Chiêu HÒi,
ngÜ©i em h† cûa T°ng ThÓng ThiŒu, ngÜ©i ÇÜ®c mŒnh danh là ‘’ông T°ng ThÓng
nhÕ’’.
Ba mÜÖi hai tu°i, cao 1 thܧc 83, v§i m¶t th‹ l¿c cûa m¶t tay ‘’anh
chÎ’’ (nguyên væn: play-boy), kÏ sÜ, tÓt nghiŒp cº nhân chánh trÎ h†c, ông Hoàng ÇÙc Nhã là m¶t ngÜ©i thÆt
tiêu bi‹u cho Ç£ng cÃp m§i cûa gi§i kÏ thuÆt trÈ ViŒt Nam. Là m¶t th‹ tháo gia, ngÜ©i næng n°, làm viŒc không
bi‰t mŒt, có phÜÖng pháp và có Çû tài liŒu, nói thÆt trôi chäy cä ti‰ng Pháp và
ti‰ng Anh, ông Çã làm viŒc 5 næm nhÜ là thÖ kš riêng cho T°ng ThÓng ThiŒu trܧc
khi ÇÜ®c ÇŠ nghÎ vào chÙc vø B¶ Trܪng . Là m¶t kÈ thù cuÒng nhiŒt cûa c¶ng
sän, ª cÜÖng vÎ m§i ông Çã cÓ g¡ng vÆn døng tÃt cä phÜÖng tiŒn kÏ thuÆt mà ông
s£n có Ç‹ bao che cho dân chúng và tách h† ra khÕi g†ng kŠm tuyên truyŠn cûa
ViŒt C¶ng. Và ông ta Çã thành công.
Các ÇÎch thû cûa ông trách
ông Çã ‘’bÎt miŒng’’ báo chí và ông Çã vÜ®t qua th¿c quyŠn cûa ông Ç‹ can thiŒp
vào quá nhiŠu lãnh v¿c. Ông NguyÍn minh ñæng, m¶t dân bi‹u trÈ ngÜ©i B¡c Çã
dùng diÍn Çàn Ç‹ tÓ cáo s¿ ‘’låm døng quyŠn hành’’ cûa ông, qua viŒc Ç¥t ngÜ©i
‘’thân cÆn’’vào các trung tâm tin tÙc ÇÜ®c mª ra ª ngoåi quÓc, và xº døng sai
nguyên t¡c công qu›. Ông Nhã Çã lånh lùng
phän bác låi b¢ng cách nhÃn månh r¢ng tÃt cä nh»ng ngÜ©i mà ông ‘’che chª’’
Çêu tÓt nghiŒp Çåi h†c, có m¶t trình Ƕ h†c vÃn tuyŒt häo; Và b¢ng cách trÜng ra Çây Çû chi ti‰t rÃt
chính xác cûa s¿ chi thu ông Çã chÙng minh r¢ng nh»ng chi phí cûa ông Çã thÃp
hÖn ngân khoän ÇÜ®c Ãn ÇÎnh.
Là m¶t ngÜ©i quÓc gia
có tánh Ça nghi, ông Nhã cÛng là m¶t ngÜ©i c¶ng tác khó tính và không mÃy thích
nghi ÇÓi v§i ngÜ©i MÏ. Trong giai Çoån chót cûa cu¶c thÜÖng thuy‰t tåi Ba Lê,
ông Nhã Çã ÇÜÖng ÇÀu v§i ông Kissinger, và Çã cùng T°ng ThÓng ThiŒu thäo ra bän
quy‰t nghÎ n°i ti‰ng ‘’BÓn Không’’. S¿ giao dÎch cûa ông v§i Tòa ñåi SÙ Hoa Kÿ
cÛng gi» ÇÜ®c khoäng cách . Các cÓ vÃn Hoa Kÿ làm viŒc tåi Sài Gòn than phiŠn
r¢ng tØ sáu tháng nay ông tØ chÓi không trä l©i ÇiŒn thoåi cho h†. ñÜ®c các nhà
báo Anh quÓc hÕi vŠ thái Ƕ ÇÓi xº ‘’quá c¿c Çoan’’ cûa ông ông Nhã Çã trä l©i v§i m¶t gi†ng khó chÎu:
‘’ NgÜ©i MÏ là ÇÒng minh cûa chúng tôi, tôi rÃt thích xem h† nhÜ nh»ng ngÜ©i
anh em, nhÜng tôi không muÓn g†i h† b¢ng ‘’Cha’’!(nguyên væn: Papa)
Ông Çã ÇŒ ÇÖn xin tØ chÙc. Cùng lúc v§i 3 thành viên khác cûa Chánh
Phû, cä ba ÇŠu thanh liêm, rÃt giÕi và ÇÜ®c kính tr†ng. ñó là các T°ng trܪng
Tài Chánh, Kinh T‰, và Nông NghiŒp, h† cÛng Çã xin tØ chÙc.
Tr¿c diŒn v§i nhóm ÇÓi lÆp càng ngày càng l§n månh Çang t° chÙc
chÓng låi ông và bài xích nhóm kÏ thuÆt gia trÈ Çang cÜÖng quyêt tách ra khÕi
hàng ngÛ B¶ trܪng, T°ng ThÓng ThiŒu b¡t ÇÀu gi» s¿ im l¥ng.
BÎ chåm månh do các s¿ tÓ cáo công khai cûa các ÇÓi thû và ‘’Çào
tÎ’’ cûa nh»ng phÀn tº Üu tú trong Chánh Phû , T°ng ThÓng ThiŒu v§i gÜÖng m¥t
luôn luôn tÜÖi tÌnh, khó Çoán ÇÜ®c š nghï và rÃt bí mÆt, ông không bao gi© hÓt
hoäng. Là m¶t chánh trÎ gia giÕi vÆn døng, lanh trí, và Çáng s®, ông ki‹m Çi‹m
låi các lá bài cûa ông trܧc khi có phän Ùng. ‘’Ta còn m¶t sÓ con bài chû’’ ông
vØa cÜ©i vØa tâm s¿ v§i nh»ng c¶ng s¿ viên thân cÆn.
Ông lånh lùng ki‹m låi các lá bài chû cûa ông .
Trܧc h‰t là vÎ trí cûa ngÜ©i Hoa Kÿ . M¥c dÀu ông Nixon Çã ra Çi,
và s¿ chÓng báng cûa QuÓc H¶i MÏ, thái Ƕ cûa T°ng ThÓng Ford vÅn còn nhiŒt
tình và tÓt bøng. ñåi sÙ Hoa Kÿ ª Sài
Gòn , ông Martin, Çã tÕ ra là m¶t bån ÇÒng minh còn v»ng ch¡c và cÜÖng nghÎ,
ÇiŠu mà ông Bunker không có dù là ông ta Çã giúp ông lên gh‰ T°ng ThÓng .
VŠ phía VNCH, hŒ thÓng quân giai, ÇÜ®c thi‰t lÆp tØ nh»ng quân nhân
chuyên nghiŒp, ÇÜ®c l¿a ch†n cÄn thÆn, Çã n¡m ch¥t quân Ƕi trong tay. Không có
m¶t nguy cÖ nào vŠ m¶t cu¶c Çäo chánh. Phe ÇÓi lÆp ÇÜ®c d¿a phÀn l§n vào các
linh møc và các vÎ dân cº công giáo, nhÜng ít ÇÜ®c khÓi tín ÇÒ Çi theo vì h†
không thích các tín h»u can d¿ vào vÃn ÇŠ chánh trÎ. Do Çó ÇÓi lÆp không månh
nhÜ h† vÅn tܪng. Còn các phÆt tº (85% dân chúng) thì h† rÃt dè d¥t và không
tham gia vào các cu¶c ‘’xuÓng ÇÜ©ng’’.
Sau khi Çánh giá kÏ lÜ«ng vŠ nh»ng khä næng hành Ƕng cûa mình,
T°ng ThÓng ThiŒu m§i Çi ljn quy‰t ÇÎnh ‘’hành Ƕng’’.
Ông b¡t ÇÀu n¡m ch¥t quân Ƕi låi, (vì Çó là c¶t trø chÓng Ǫ chính
cûa ch‰ Ƕ) , b¢ng cách tái phÓi trí låi hŒ thÓng chÌ huy và thanh l†c hàng ngÛ
sï quan. Ông vÅn gi» låi tܧng Ngô quang TrÜ«ng trong chÙc vø TÜ lŒnh Vùng I
Chi‰n ThuÆt (Hu‰ và Vùng Phi Quân s¿ ), ngÜ©i Çã bë gäy cu¶c tÃn công cûa c¶ng
sän næm 1972. Ông ÇŠ nghÎ tܧng Phåm væn Phú gi» chÙc vø TÜ LŒnh Vùng II (Vùng
Cao Nguyên Trung PhÀn), ông nÀy là ngÜ©i
hùng ViŒt Nam trong trÆn ñiŒn biên Phû. Ông chÌ ÇÎnh tܧng DÜ quÓc ñÓng
vào chÙc vø TÜ LŒnh Vùng III (khu Tam
Giác S¡t và Khu MÕ VÎt) , m¶t c¿u TÜ LŒnh Binh Chûng Nhäy Dù, m¶t tay chi‰n ÇÃu
gan lì và sØng sÕ cûa vùng rØng núi. Ÿ Vùng IV Chi‰n ThuÆt thì ông Çã cho tܧng
NguyÍn khoa Nam thay th‰ tܧng NguyÍn vïnh Nghi, ngÜ©i cháu cûa ông,. Tܧng Nam
cÛng thu¶c binh chûng Nhäy Dù mà là k› thuÆt gia cûa chi‰n thuÆt tr¿c thæng
vÆn. Ba træm sáu mÜÖi bäy (367) sï quan cÃp tá xét thÃy không Çû khä næng hay
tham nhÛng ÇÜ®c cho vŠ hÜu hay xoá tên trong danh sách cán b¶.
Sau phÀn quân Ƕi là ljn phÀn chánh trÎ và dÜ luÆn. D¿ luÆt giao
toàn quyŠn hành Ƕng cho T°ng ThÓng ThiŒu vØa ÇÜ®c thông qua và ban hành. RÃt
nhiŠu biŒn pháp ÇÜ®c QuÓc H¶i thông qua, Çã mª ÇÜ©ng cho các Çäng phái chánh
trÎ ÇÜ®c hoåt Ƕng trª låi. S¿ ki‹m duyŒt Çang Çè n¥ng báo chí Çã ÇÜ®c tháo bÕ.
M¶t Chánh Phû m§i ÇÜ®c hình thành. NhÜng sau khi các biŒn pháp mª r¶ng vØa ÇÜ®c
ban hành thì T°ng ThÓng ThiŒu låi có thái Ƕ cÙng r¡n, m©i phe ÇÓi lÆp hãy hành
Ƕng trong tinh thÀn xây d¿ng và trong khuôn kh° luÆt pháp quÓc gia , qua QuÓc
H¶i (ThÜ®ng ViŒn và Hå ViŒn) vào dÎp bÀu cº lÆp pháp sÃp t§i, qua các tòa án
(b¢ng ÇÖn tÓ cáo) và qua báo chí. Chi‰n dÎch trong såch hóa ÇÜ®c ti‰p tøc, hàng
B¶ trܪng và các công chÙc cao cÃp làm không tròn nhiŒm vø së bÎ ÇiŠu tra và
n‰u có Çày Çû b¢ng c§ chÙng minh Çúng theo ÇÖn tÓ cáo thì h† së phäi ÇÜ®c truy
tÓ và xét xº.
‘’TÃt cä ÇŠu xong h‰t, ông còn xác nhaÆn là tÃt cä nh»ng cu¶c bi‹u
tình ÇÜ®c xem nhÜ hành Ƕng phá rÓi trÆt t¿ công c¶ng và së bÎ trØng trÎ nghiêm
kh¡c. NhiŒm vø cûa các linh møc không phäi Ç‹ tÃn công cänh sát ngoài ÇÜ©ng phÓ
hay Ç‹ l§n ti‰ng rao giäng b¢ng loa s¿ bÃt phøc tùng, mà phäi chæm sóc cho giáo khu và các nhà th© cûa h†. TÜÖng lai
chánh trÎ cûa nܧc ViŒt Nam ÇÜ®c bäo Çäm b¢ng máu ngoài chi‰n trÜ©ng ch§ không
nên bàn cãi trên hè phÓ.
BÎ phän ÇÓi, vì không có ngÜ©i cÀm ÇÀu th¿c s¿, nên phe ÇÓi lÆp
thÃt båi không kéo dân chúng n°i dÆy ÇÜ®c . Nh»ng cu¶c bi‹u tình l§n d¿ trù và
ÇÜ®c thông báo trܧc không th¿c hiŒn ÇÜ®c . Linh møc Thanh Çã ܧc muÓn Ƕng
viên tÃt cä dân chúng trong cu¶c chÓng phá l§n nhÜng cho t§i gi© nÀy chÌ m§i có
ÇÜ®c vai cu¶c quÆy phá nhÕ. CÖn khûng khoäng coi nhÜ bÎ bóp nghËt. NgÜòi em
ru¶t cûa Thû TÜóng, ngÜ©i cÀm ÇÀu cÖ quan chÓng buôn lÆu, vØa bÎ b¡t giam.
T°ng ThÓng ThiŒu có th‹ ti‰p tøc lo cho cái mà ông g†i là ‘’nh»ng
vÃn ÇŠ cûa ÇÃt nܧc ‘’. Và trܧc h‰t là chuÄn bÎ cho cu¶c bÀu cº T°ng
ThÓng d¿ trù vào næm 1976. Ông không
thay Ç°i quyêt ÇÎnh : ông së ra Ùng cº . BÃt chÃp nh»ng phúc trình bi quan dÒn
dÆp gªi t§i cho ông, Ông ThiŒu vÅn t¿
tin là có khä næng thành công vÜ®t qua khÕi trª ngåi cûa m¶t nhiŒm kÿ thÙ ba.
M¥c dÀu có nhiŠu s¿ nguy hi‹m trܧc m¥t ông, ông vÅn nhÃt quy‰t nghï r¢ng ông
là ‘’ngÜ©i hoa tiêu có Çû ÇiŠu kiŒn nhÃt Ç‹ lèo lái con thuyŠn ViŒt Nam ‘’
Vào thàng hai næm 1975, ông vi‰t cho T°ng trܪng tài chánh r¢ng:‘’ViÍn änh kinh t‰ Çã cho thÃy phÀn bÃt l®i Çã giäm, B¢ng m†i giá ta phäi
thu hút vÓn ÇÀu tÜ ngoåi quÓc. TÃt cä n‡ lÜc cûa ông phäi ÇÜ®c dÒn h‰t vào viŒc
nÀy. Không cÀn phäi quäng cáo. HÒ sÖ cûa chúng ta Çã tÓt rÒi. ThÎ trÜ©ng cûa MiŠn
Nam Çã trên h£n mÙc trung bình ª Á
Châu. V§i dân sÓ 20 triŒu , mà h‰t 9 triŒu nhân công chúng ta Çã hÖn h£n Úc
Châu, Hong Kong, Mã lai Á, Tân gia Ba và ñài Loan rÒi. Giá thuê nhân công rÈ là
m¶t cái l®i th‰ rÃt quan tr†ng cho các cu¶c ÇÀu tÜ ngoåi quÓc. Và m¶t sÓ l§n
nhân công cûa chúng ta låi có khä næng nói ti‰ng Pháp và ti‰ng Anh. Chúng ta có
s¤n 100.000 th® chuyên môn, 10.000 th® máy và nhân viên ÇiŠu hành Çã ÇÜ®c huÃn
luyŒn Ç‹ coi sóc các døng cø máy móc có phÀn phÙc tåp hÖn là tàu bè và tr¿c thæng
n»a. Con sÓ chuyên viên kÏ thuÆt có giá trÎ (tØ tin h†c ljn máy móc) cÀn thi‰t
cho kÏ nghŒ së rÃt cao khi cu¶c giäi ngÛ có th‹ xäy ra. Trang thi‰t bÎ cho ngân
hàng khá nhiŠu và nhân viên cÛng thành thåo.
ñó là nh»ng luÆn cÙ mà tØ Çó ông phäi tri‹n khai ra thêm. Tôi Çã vi‰t
thÖ cho T°ng ThÓng Ford Ç‹ nói v§i Ông ta r¢ng m¶t s¿ viŒn tr® Çúng mÙc trong 3
næm là quá Çû Ç‹ bäo Çäm nŠn Ƕc lÆp cûa chúng tôi. ChÌ 3 næm thôi, không quá
m¶t ngày nào !’’
Vô š thÙc ? M¶ng du chánh trÎ hay låc quan cûa lãnh Çåo Ç‹ kích
thích các c¶ng s¿ viên kém nhiŒt thành ?
Trên th¿c t‰, s¿ táo båo cûa T°ng ThÓng ThiŒu trong cách tính toán
cûa ông và lòng tin cÙng r¡n cûa ông ÇÓi v§i tÜÖng lai cûa ÇÃt nܧc ông ÇŠu d¿a
vào m¶t cu¶c khám phá huyŠn diŒu ngoài khÖi b© bi‹n MiŠn Nam ViŒt Nam : dÀu lºa
.
Phäi, Çã có dÀu lºa ª ngoài khÖi VÛng Tàu và Çäo Poulo Pajang. 6
mÛi khoan, mÛi nào cÛng trúng Çích ! NhÜ vÆy ngÜ©i dân MiŠn Nam ViŒt Nam và
T°ng ThÓng cûa h† có quyŠn mÖ Ü§c : Sáu
gi‰ng dÀu mà khai thác tØ næm 1977 së Çem låi l®i tÙc là m¶t t› mÏ kim! NhÜng
còn cÀn phäi gi» v»ng ÇÜ®c tØ nay cho ljn ngày Çó. Vä låi 3 næm cÛng không lâu
l¡m.
NhÜng ª Çây thì coi nhÜ dài
vô tÆn !
Bªi vì Ç‹ chÓng låi cÖ may phÒn thÎnh phi thÜ©ng cûa MiŠn Nam, Hà
N¶i chÌ có m¶t mong cÀu : chi‰n tranh.
Ngày 6 tháng gi‰ng næm 1975 : m¶t hành Ƕng g†i là ‘’trØng trÎ’’ Çã
vang d¶i kh¡p nÖi: l¿c lÜ®ng c¶ng sän MiŠn B¡c Çã công khai ti‰n chi‰m tÌnh
Phܧc Long gi»a ÇÒng trÓng, chÌ cách Sài Gòn không hÖn 65 cây sÓ ngàn vŠ hܧng
ñông B¡c. S¿ thø Ƕng cûa Hoa Kÿ sau hành Ƕng vi phåm nghiêm tr†ng HiŒp ñÎnh
Ba Lê vŠ NgØng B¡n nÀy Çã ÇÜ®c Hà N¶i coi nhÜ m¶t tr¡c nghiŒm rÃt có l®i cho
m¶t cu¶c tÃn công m§i. Vào lúc Çó s¿ tØ khܧc cûa QuÓc H¶i Hoa Kÿ vŠ m¶t ngân
khoän 300 triŒu mÏ kim viŒn tr® quân s¿ cho MiŠn Nam do T°ng ThÓng Ford yêu
cÀu, ÇÜ®c coi nhÜ m¶t dÃu hiŒu ch¡c ch¡n ‘’MÏ së không tái can thiŒp vào MiŠn
Nam ViŒt Nam n»a’’ vÆy.
(Xin xem ti‰p ChÜÖng Ba)