chÜÖng XIV

 

màng chi m¶t cây kim, m¶t s®i chÌ ?

 

- "ChÜa có lŒnh cûa tôi thì không có ai ÇÜ®c di tän Çi Çâu h‰t !"

ñó là l©i ông Graham Martin nói v§i ông Jim Eckes.

       M¥c dÀu Çã có chÌ thÎ nhÜ th‰ cûa ông ñåi sÙ Martin, Çã có hàng chøc ÇÜ©ng dây hoåt Ƕng tÃp nÆp, do m¶t sÓ quân nhân hay dân chính Hoa Kÿ t° chÙc. M¶t sÓ ngÜ©i ܧc tính r¢ng, v§i lš do là tránh s¿ hoäng loån, ñåi sÙ tØ chÓi không gánh lÃy trách nhiŒm.

ñÙng cånh các kho cûa công ty dÎch vø Continental Air Services, ông Eckes nhìn thÃy m¶t xe vÆn täi nhÕ màu Çen Çang muÓn bæng ngang qua khu ÇÃt cûa công ty. Nhìn là bi‰t ngay Çó là xe cûa cÖ quan CIA. Ông Eckes chÆn xe nÀy låi. NgÒi ª bæng trܧc là m¶t Çåi úy Không Quân MÏ, månh dån nói:

- " Tôi có giÃy phép muÓn Çi Çâu cÛng ÇÜ®c ".

- " NhÜng hình nhÜ ông Çang Çi vào nhà kho cûa tôi ." Ông Eckes nói.

Hai ngÜ©i cãi nhau, ông Eckes lÃy tên cûa Çåi úy nÀy. RÒi ông theo dõi, thÃy xe chåy ljn m¶t phi cÖ C-130 ÇÆu ª gÀn m¶t phi Çåo. M¶t sÓ khoäng hai chøc phø n», æn diŒn Çúng cách , cho thÃy không th‹ xuÃt thân tØ Nhà Dòng , nhäy xuÓng xe và lên h‰t trên chi‰c C-130 Çó.

ñÜ®c báo cho bi‰t s¿ viŒc, ông Martin trách vÎ tùy viên Không quân cûa ông. Ông nÀy trܧc thì chÓi. nhÜng ngÜ©i ta ÇÜa ra b¢ng chÙng. Và ngÜ©i tùy viên nÀy ÇÜ®c chánh thÙc cho r©i khÕi ViŒt Nam,  theo l©i yêu cÀu cûa ông Çåi sÙ.

Ông Alexandre Casella, m¶t công dân Thøy sï, vØa công chÙc cûa LHQ vØa nhà báo, là CÓ vÃn cûa Cao Ñy Tœ Nån LHQ (UNHCR) ª thû Çô B¡c ViŒt .

Hà N¶i có vÈ yên tïnh, gÀn nhÜ Çìu hiu.

Dù ª trong Nam hay ª ngoài B¡c, Cao Ñy Tœ Nån LHQ vÅn lo giúp dân chúng sÓng räi rác trª vŠ làng måc cûa h†. H† mua các máy cày cûa Liên Xô, väi sÒ cûa Trung QuÓc và trao h‰t cho ngÜ©i dân ViŒt Nam . H† Çã có s¤n m¶t møc tiêu: s¤n sàng giúp Ç« tÃt cä nh»ng  ngÜ©i dân tœ nån n‰u MiŠn Nam søp Ç°. Ông Casella lo vŠ phân bón, gà và nh»ng  xe chuyên chª hai bánh loåi nhÕ Ç‹ có th‹ giúp các nông dân gÀy låi s¿ nghiŒp cûa h†.

Tåi Hà N¶i, ông Casella thÜ©ng lui t§i v§i nhân viên cûa B¶ Ngoåi Giao và B¶ Canh Nông, và Çåi diŒn cûa CPLTCHMN. Không ai d¿ Çoán trܧc ÇÜ®c gì cä, nhÜng Casella Ç‹ š t§i m¶t bi‹u ng» ÇÜ®c dán trên tÜ©ng ª kh¡p thû Çô: "nܧc ViŒt Nam là lÜÖng tâm cûa nhân loåi". ñây là câu nói cûa Sartre. Casella không bao gi© g¥p ÇÜ®c ông TrÀn ÇÙc Thäo ª Hà N¶i , ông này là m¶t thÀy giáo, m¶t nhà tri‰t h†c, m¶t hiŒn tÜ®ng cûa Mác Lê mà các du khách ngÜ©i Pháp muÓn g¥p l¡m nhÜng chánh quyŠn, nhÃt là Thû Tu§ng ÇŠu tìm cách tØ chÓi khéo: "nhà hiŠn tri‰t hôm nay Óm, hay ông ª quá xa, ÇÜ©ng xá bÎ hÜ vì løt ngÆp không th‹ Çi ljn nhà ông ÇÜ®c, mà ông nÀy låi không có xe Çåp v.v.. các ông së g¥p ông ta vào m¶t dÎp khác, hay trong chuy‰n t§i...."

Tåi khách sån ThÓng NhÃt, m¶t phóng viên ngÜ©i Liên Xô cûa t© Pravda nói v§i Çåi diŒn cûa Cao Ñy Tœ Nån LHQ:

-"Các ngÜ©i ViŒt Nam ª Çây Çiên h‰t rÒi. H† Çang khiêu khích ngÜ©i Hoa Kÿ Çó. ngÜ©i MÏ së trách cÙ chúng tôi , h† së Ç° l‡i cho chúng tôi là Çã xúi døc ngÜ©i ViŒt Nam !"

Không bi‰t cái ông Liên Xô nÀy muÓn dª trò gì Çây? thành thÆt hay Çang phän thông tin m¶t cách quá sÖ Ç£ng Çây ?

Không khi chánh trÎ ª Sài Gòn Çang sôi søc. Ông Thû tܧng vØa ÇÜ®c chÌ ÇÎnh, không ai có Ãn tÜ®ng tÓt v§i ông h‰t. Ông Çang bÕ ra 10 ngày Ç‹ thành lÆp n¶i các. Trong 10 ngày Çó MiŠn Nam ViŒt Nam chÌ có T°ng ThÓng ch§ không có Thû tܧng. Trong khoäng trÓng chánh trÎ Çó, các tay ÇÓi lÆp, nh»ng  nhà chánh trÎ già d¥n ÇÜ®c các trÜ©ng Pháp Çào tåo ho¥c m§i bÎ änh hܪng cûa Hoa Kÿ gÀn Çây, së g¥p nhau Ç‹ bàn cãi v§i nhau vŠ nh»ng  d¿ án gÀn nhÜ bÃt khä thi ngay cä trong th©i bình . H† thành lÆp ban nÀy ban n†, mÜu tính Çû thÙ nhÜng không có khä næng lÆp m¶t håt nhân cho m¶t liên hiŒp. Hãy lÃy thº hai chánh trÎ gia MiŠn Nam thôi, và chúng ta Çã thÃy là Çã có ljn 3 š ki‰n mâu thuÄn khác v§i nhau, chÓng ÇÓi nhau công khai  rÒi ! Bây gi© ta hãy lÃy 100 ngÜ©i có trách nhiŒm ª  MiŠn B¡c, và chánh thÙc h† chÌ së có m¶t š ki‰n, Çó là ÇÜ©ng lÓi cûa Çäng !

ñÓi lÆp cûa T°ng ThÓng ThiŒu, dù h† có muÓn thành lÆp m¶t l¿c lÜ®ng thÙ ba hay không thì h† cÛng là m¶t nhóm ngÜ©i mà Tܧng DÜÖng væn Minh là ÇÀu não. Dï nhiên là h† thu¶c thành phÀn tÜ sän hay ti‹u tÜ sän cûa các Çô thÎ. Vào gi© phút nÀy MiŠn Nam ViŒt Nam còn có bao nhiêu Çô thÎ Çâu ? Sài Gòn và Tây Ninh thì Çang bÎ B¡c ViŒt uy hi‰p, CÀn ThÖ, và MÏ Tho... L¿c lÜ®ng ÇÓi lÆp chÌ thÃy có m¶t sÓ nhóm nhÕ không có änh hܪng gì nhiŠu ª các tÌnh. Có m¶t vài Çäng m§i Çang n¶p ÇÖn xin thành lÆp trong nh»ng  ngày gÀn Çây.

Trong sÓ nh»ng ngÜ©i ÇÓi lÆp v§i T°ng ThÓng ThiŒu, thì nh»ng tín ÇÒ công giáo là nh»ng  ngÜ©i thÆt s¿ chÓng c¶ng, låi nghi ng© l¿c lÜ®ng thÙ ba. Theo h† nghï thì l¿c lÜ®ng thÙ ba Çang vŠ hùa chÖi v§i c¶ng sän. TØ lúc ñÙc T°ng Giám Møc ñÎa phÆn Sài Gòn ngÕ š muÓn T°ng ThÓng ThiŒu ra Çi, thì tín ÇÒ công giáo có m¶t sÓ ngã vŠ phía ÇÓi lÆp. NhÜng hÀu h‰t các tín ÇÒ PhÆt Giáo không thích chánh trÎ ÇŠu rÃt là cÄn thÆn, ch©.... Các phÀn tº ÇÓi lÆp hæng say khác thì quy tø ª chùa ƒn Quang chung quanh thÀy Thích Trí Quang. M¶t vÎ sÜ khác, thÀy Thích Tâm Châu, trܧc thì ûng h¶ tܧng ThiŒu, nhÜng bây gi© cÛng muÓn T°ng ThÓng ra Çi. Linh møc Thanh, ngÜ©i lÆp ra phong trào chÓng tham nhÛng thì lúc nào cÛng n¥ng l©i chÌ trích, nhÜng ông không ngä theo nhóm DÜÖng væn Minh;  L¿c lÜ®ng thÙ ba không làm cho T°ng ThÓng ThiŒu e ngåi, nhÜng m¶t sÓ thành viên nhÜ nghÎ sï VÛ væn MÅu ít ra cÛng làm cho T°ng ThÓng b¿c tÙc.

Dܧi nhãn quan cûa T°ng ThÓng ThiŒu thì nhân vÆt ÇÓi lÆp nguy hi‹m nhÙt và có th‰ l¿c nhÃt là c¿u TÜ LŒnh Không Quân ViŒt Nam , Çã tØng là Phó T°ng ThÓng và Thû Tܧng cûa ThiŒu, là thi‰u tܧng Không Quân NguyÍn cao Kÿ. ñó m§i là m¶t ÇÓi thû quan tr†ng.

 Tܧng Kÿ ª ngay cæn cÙ Tân sÖn NhÙt. NÖi Çây ông có m¶t biŒt th¿ gÀn Trung Tâm Hành Quân cûa Không Quân. M‡i ngày ÇŠu có các phi công ljn chÖi v§i ông, uÓng m¶t ly rÜ®u v§i ông. Ông ta gi» tÃt cä liên låc  v§i các tܧng lãnh và chánh trÎ gia ngÜ©i B¡c, sinh quán ª B¡c ViŒt . Hình nhÜ tܧng Kÿ rÃt dè d¥t thÆn tr†ng trong š ÇÎnh Çäo chánh. TØ tháng giêng, ông ta hÖi khó chÎu.Trong lúc B¡c ViŒt tÃn chi‰m Ban mê Thu¶t thì ông Çang ª trong m¶t ÇÒn ÇiŠn thº nghiŒm cûa ông ª gÀn Çó. Không làm gì h‰t sau m¶t th©i oanh liŒt trong quá khÙ, ông vÅn có m¶t tr¿c thæng riêng cho mình. Ông Çã ljn g¥p tܧng Phú ª Nha Trang, ông Çã Çi g¥p tܧng Viên ª Sài Gòn . S¥c s« nhÜ m¶t tài tº ci nê, ông Çã nói th£ng v§i T°ng Tham MÜu Trܪng r¢ng :

- "Giao cho tôi 20 chi‰n xa M.48, 2 ti‹u Çoàn Thûy Quân Løc Chi‰n hay BiŒt Ƕng quân, v§i s¿ y‹m tr® cûa pháo binh và Không quân, tôi së Çích thân giäi tÕa Ban mê Thu¶t cho"    

Tܧng Viên không th‹ t¿ mình quy‰t ÇÎnh ÇÜ®c nên ÇiŒn thoåi cho T°ng ThÓng ThiŒu. Ông nÀy gªi l©i khen tܧng Kÿ và nói thêm là:

- "Tôi së xem låi viŒc Çó nhÜng tôi nghï là tôi cÀn phäi bàn låi v§i các cÓ vÃn cûa tôi Çã ". M¶t s¿ h®p tác và m¶t s¿ ÇÓi ÇÀu lÅn nhau vŠ møc Çích Çã c¶t hai tܧng ThiŒu và Kÿ låi v§i nhau. Tܧng Kÿ Çã làm viŒc v§i tܧng ThiŒu. Ham hoåt Ƕng, can Çäm, nhÜng Çôi khi hÖi bܧng m¶t chút, (ngÜ©i ta không quên là tܧng Kÿ Çã có lúc Çòi phäi có m¶t Hitler cho ViŒt Nam), tܧng Kÿ cÛng không tin tܪng ngÜ©i ngoåi quÓc còn hÖn tܧng ThiŒu n»a, trong lúc ngÜ©i v® trܧc cûa ông là ngÜ©i Pháp. Ông ÇÜ®c Çào tåo ª Pháp và  ª Maroc, nên ông có m¶t tinh thÀn chÓng MÏ giÓng nhÜ ki‹u De Gaulle hay c¶ng sän vÆy, và ghét cä ngÜ©i MÏ lÅn tính kiêu cæng phách lÓi cûa h† khi h† thÆt s¿ hay giä v© gåt bÕ š ÇÎnh Çem chi‰n tranh ra ÇÃt B¡c cûa mình. 

ñÓi v§i các tܧng lãnh n°i bÆt trong ñŒ NhÎ Th‰ chiên, tܧng Kÿ thích nghe ngÜ©i ta Çánh giá ông ta là m¶t ngÜ©i có khä næng nhÃt vŠ quân s¿, và m¶t ngÜ©i khôn lanh nhÃt vŠ chánh trÎ . Ông ThiŒu có riêng cä m¶t danh sách Çû m†i thành phÀn trong xã h¶i ViŒt Nam . Trܧc tiên là tên cûa tܧng Kÿ Çúng ÇÀu trong Ç£ng cÃp quân nhân. Ông ThiŒu tin dÎ Çoan, còn tܧng Kÿ thì không .

Tܧng Kÿ ÇÜ®c cho nghÌ hÜu và ông cho nhÜ th‰ là khôn ngoan. DiÍn viên không còn có khán giä n»a rÒi. Ông không còn m¥c b¶ ÇÒ lÍ tr¡ng s¥c sª Çã tØng ch†c cÜ©i các kš giä ngoåi quÓc n»a, nhÜng cÛng tØng lôi cuÓn ÇÜ®c nhiŠu cº tri l¡m trong các cu¶c vÆn Ƕng Ùng cº cûa ông.

 Liên hŒ gia Çình là ÇiŠu rÃt cÀn thi‰t Ç‹ g¡n bó hai ngÜ©i ViŒt Nam , nhÙt là các s¿ liên k‰t chánh trÎ và quân s¿ hay s¿ k‰t h®p gi»a gi»a quân nhân và chánh trÎ gia v§i nhau thÜ©ng ÇÜ®c thi‰t lÆp tØ các mÓi liên hŒ cûa gia Çình. Trong hiŒn tåi, nh»ng  ngÜ©i Çang có m¶t vai trò ª Sài Gòn , hay muÓn có ÇÜ®c m¶t vai trò nào Çó, nhÃt ÇÎnh phäi có m¶t s¿ h®p tác v§i nhau trong quá khÙ, hay trong m¶t toan tính chung lúc nào Çó Ç‹ k‰t h®p h† låi v§i nhau, m¥c dÀu vÅn có s¿ nghi kœ hay hiŠm khích lÅn nhau. Tܧng ThiŒu và tܧng Kÿ, tܧng Khiêm và tܧng ñôn, tܧng Minh và m¶t sÓ ngÜ©i khác... tÃt cä ÇŠu Çã tØng h®p tác v§i nhau trong viŒc lÆt Ç° ông DiŒm 12 næm trܧc . Nh»ng  ngÜ©i nÀy vÅn n¡m tay nhau . HÒi næm 1963, có Çû thông minh nhÜng chÜa có Çû hi‹u bi‰t, tܧng Kÿ ÇÜ®c tܧng Minh giao cho chÙc vø TÜ LŒnh Không Quân. Nóng näy, b¿c mình vì Çang bÎ ÇÙng ngoài rìa cûa th©i cu¶c, Çôi khi tܧng Kÿ nghï r¢ng các tܧng lãnh làm chánh trÎ nhiŠu quá. NhÜng trong thâm tâm ông nghï r¢ng làm m¶t cu¶c Çäo chánh cÛng là làm cách mång ÇÃy.

Vào nh»ng  ngày ÇÀu tháng 4/75, ông ܧc tính là muÓn có ÇÜ®c m¶t cu¶c k‰t h®p chánh trÎ nào Çó, trܧc h‰t là phäi th¡ng trÆn gi¥c nÀy hay phäi °n ÇÎnh ÇÜ®c trÆn tuy‰n Çã . NhÜng ông chÌ vÕn vËn có m¶t sÓ vÓn: Çó là tinh thÀn chÓng ÇÓi ngÜ©i MÏ. Trong th©i gian gÀn Çây, khi ÇÜ®c tin xác nhÆn là ông ThiŒu phäi ra Çi, thì ông thæm dò anh em quân nhân. T°ng ThÓng ThiŒu bi‰t mà không sao ngæn ch¥n ÇÜ®c . Các s¿ liên låc gi»a nh»ng quân nhân trong cu¶c Çäo chánh 1963 ÇŠu dùng mÆt ng» . T°ng ThÓng ThiŒu cänh giác tܧng Kÿ b¢ng hành Ƕng b¡t giam m¶t vài ngÜ©i  thân cÆn cûa ông nÀy trong Không Quân, vài sï quan cÃp tá và ông NguyÍn thiŒn NhÖn, dân s¿. Ông cÛng b¡t hay cho theo dõi m¶t vài nhân vÆt nhÜ Huÿnh thành VÎ, Chû TÎch H¶i các nhà báo, và cä ông NguyÍn væn Ngân, m¶t cÓ vÃn cûa Phû T°ng ThÓng và Çäng viên Çäng Dân Chû cûa ông. Không có m¶t cu¶c n¡m låi tình hình nào mà không có s¿ thanh l†c hàng ngÛ, không có sÜ thanh l†c nào mà không có nh»ng  s¿ b¡t b§ tù Çày. Tåi B¶ N¶i Vø, ngÜ©i ta giäi thích vŠ nh»ng  chuyŒn b¡t b§ nÀy r¢ng :

- "Có m¶t sÓ phÀn tº xÃu Çã l®i døng tình trång tranh tÓi tranh sáng Ç‹ nhäy ra xúi døc dân chúng, gây mÃt trÆt t¿ ª hÆu phÜÖng, h‡ tr® cho m¶t mÜu toan Çäo chánh quân s¿ Ç‹ thÕa mãn tham v†ng cá nhÖn. Các phÀn tº nÀy Çã bÎ cÖ quan an ninh b¡t gi». Cu¶c ÇiŠu tra Çang ÇÜ®c ti‰n hành."

HÖn th‰ n»a, bän tuyên bÓ nÀy Çã ti‰t l¶ š ÇÎnh cûa m¶t cu¶c lÆt Ç° chánh quyŠn . Tܧng Kÿ không sao ti‰n t§i theo d¿ tính cûa ông ÇÜ®c n»a. Các tܧng tá bån bè cûa ông cÛng chåy luôn. Ngoài ra ông cÛng ngºi thÃy là ngÜ©i MÏ không ûng h¶ viŒc nÀy. Có quá nhiŠu nhân viên tình báo kh¡p nÖi, viŒc gì ngÜ©i ta cÛng bi‰t ÇÜ®c h‰t., có tܪng thܪng hay không cÛng vÆy. ñÜ®c b¶ phÆn ª Sài Gòn báo cáo, ông William Colby, giám ÇÓc cÖ quan CIA ª Hoa thånh ñÓn Çã cho chÌ thÎ rõ ràng ngày 6 thánh 4:

- "CÖ quan không muÓn thÃy ông ThiŒu bÎ lÆt Ç°. N‰u cÖ quan CIA dính vào chuyŒn gây bÃt °n cho ông ThiŒu, thì Çó là m¶t s¿ thäm håi cho ch‰ Ƕ và cho quÓc gia . Tuy nhiên cÛng phäi ÇŠ phòng trÜ©ng h®p xÃu nhÃt: là T°ng ThÓng ThiŒu bÎ thanh toán."

Ông Colby còn cho lÎnh:

- "N‰u tình hình diÍn ti‰n quá phÙc tåp thì công viŒc cûa cÖ quan là phäi giúp khuy‰n cáo". L©i d¥n dò và gªi gÃm cûa tôi là n‰u có gì xäy ra thì chúng ta phäi làm Çû m†i cách Ç‹ T°ng ThÓng ThiŒu và gia Çình ông ÇÜ®c ÇÜa Çi trong m¶t s¿ an ninh tuyŒt ÇÓi." 

TÃt cä các T°ng Giám ñÓc CIA tØ næm 1963 ÇŠu bÎ hình änh cái ch‰t cûa ông DiŒm ám änh. Tòa ñåi sÙ Hoa Kÿ Çã bÆt Çèn xanh cho hành Ƕng gây bÃt °n chánh trÎ nÀy.

 

Tình hình hiŒn nay coi nhÜ quá trÀm tr†ng, cho dù Hoa Kÿ có muÓn vi phåm phÀn nào HiŒp ñÎnh  Paris hay có š ÇÎnh cÓ vÃn trª låi vÃn ÇŠ quân s¿ cho ViŒt Nam . Nh»ng  sï quan thân cÆn v§i tܧng Homer Smith Çã hæng hái ÇÜa ra nh»ng k‰ hoåch Ç‹ giúp cho MiŠn Nam ViŒt Nam tái t° chÙc các ÇÖn vÎ låi. M¶t s¿ tranh luÆn cûa næm nào ÇÜ®c Çem ra bàn cãi låi: ngÜ©i MÏ muÓn phÓi h®p các quân nhân thiŒn chi‰n v§i tân binh. H† nghï là h† có th‹ tái võ trang cho 18 ti‹u Çoàn b¶ binh và 3 pháo Ƕi 105 ly tØ nay ljn 15 tháng 4. H† in ra nh»ng sÖ ÇÒ cho ngày 20 tháng 5 và 30 tháng 9. MiŠn Nam ViŒt Nam hy v†ng thành lÆp m¶t sÓ ti‹u Çoàn, trung Çoàn, và l» Çoàn hoàn toàn m§i. ñåi tܧng Viên Çã trao cho Tùy viên Quân l¿c Hoa Kÿ m¶t d¿ án (có tên là KBC 4002) vØa vô v†ng vØa không th¿c tiÍn. Trên giÃy t© coi nhÜ m¶t s¿ phát sinh t¿ nhiên : l» Çoàn 3 Nhäy dù, sÜ Çoàn 22 b¶ binh , binh Çoàn 7 BiŒt ñ¶ng Quân, các Çåi Ƕi Quân Cänh, các ti‹u Çoàn công binh, và các tråm quân y lÜu Ƕng. Các nhu cÀu ÇÜ®c bi‰n thành phÜÖng tiŒn. Tܧng Viên bình thän vi‰t : Phäi giäi th‹ các ÇÖn vÎ Nhân Dân T¿ VŒ và ñÎa PhÜÖng Quân cûa Vùng I và Vùng II Chi‰n ThuÆt Ç‹ bù vào quân sÓ Çang thi‰u cûa các sÜ Çoàn b¶ binh m§i thành lÆp". HÀu h‰t các ÇÖn vÎ nÀy Çã bÎ giäi tán tØ lâu rÒi trong chi‰n dÎch triŒt thoái khÕi Kontum và Pleiku và các cu¶c tháo chåy tØ Hu‰ và ñà N£ng ! ñÖn vÎ nào chåy thoát ÇÜ®c thì cÛng Çang sÓng rãi rác quanh Sài Gòn v§i gia Çình h†. Tài liŒu KBC 4002 ܧc ÇÎnh là ª cÃp ti‹u Çoàn công tác tái t° chÙc phäi "hoàn tÃt trong hai tuÀn lÍ" Thº hÕi quân sÓ thi‰u høt lÃy ngÜ©i ª Çâu ra ?  "H† së ÇÜ®c thay th‰ sau, ho¥c t¿ tuy‹n m¶ lÃy" Các sï quan trong B¶ ChÌ Huy Ti‰p VÆn lên nh»ng  k‰ hoåch làm nhÜ h† së không cÀn phÜÖng tiŒn chuy‹n vÆn mà vÅn tuy‹n m¶ tân binh m¶t cách bình thÜ©ng, v§i th©i gian Çem h† Çi vÃt vào các ti‹u Çoàn. Bªi vì m¥c cho ai Çánh ti‰ng là có thÜÖng lÜ®ng, là có ÇiŠu Çình, các sÜ Çoàn B¡c ViŒt vÅn ti‰p tøc ti‰n quân dù Çôi lúc cÛng phäi có dØng quân. "Trong khu v¿c lãnh Çåo quân s¿ cûa MiŠn Nam ViŒt Nam hình nhÜ ngÜ©i ta Çang mÖ ngÛ" phe ÇÓi lÆp v§i Chánh Phû thÜ©ng hay nghï nhÜ vÆy..

B¶ T°ng Tham MÜu phäi trä giá quá Ç¡t hai chøc næm sai lÀm tai håi cûa h† cÛng nhÜ cûa ÇÒng minh Hoa Kÿ . Tܧng Viên thÜ©ng có thói quen chÃp nhÆn nh»ng  k‰ hoåch do ngÜ©i MÏ soån thäo. Bây gi© thì Çã quá mu¶n Ç‹ mà thay Ç°i.

Phäi chæng binh sï cûa MiŠn Nam ViŒt Nam thi‰u cái mà Clausewitz g†i là "ÇÙc tính chi‰n ÇÃu" ? Ch¡c ch¡n là không phäi nhÜ vÆy. TØ næm 1960 ljn næm 1974 Çã có 250.000 binh sï MiŠn Nam tº trÆn và hÀu h‰t ÇŠu không ai bÎ trúng Çån tØ sau lÜng. Báo chí quÓc t‰ thÜ©ng nhÃn månh ljn các chi‰n th¡ng cûa h† hÖn là nh»ng  tÆt xÃu hay nh»ng  cu¶c tháo chåy trܧc quân thù. Clausewitz g†i Çó là "ÇÙc tánh chi‰n ÇÃu", khác v§i lòng can Çäm và s¿ hæng say chi‰n ÇÃu vì lš tܪng cûa cu¶c chi‰n.. ñúng th‰, tánh can trÜ©ng là m¶t ÇiŠu cÀn thi‰t, nhÜng ngay nhÜ s¿ gan då Çó là m¶t ÇÙc tính s£n có cûa con ngÜ©i , thì  ÇÓi v§i m¶t chi‰n binh là  thành viên  cûa quân Ƕi có th‹ do vì thói quen và s¿ tÆp luyŒn mà có ÇÜ®c , thì tánh can trÜ©ng nÀy phäi hܧng ngÜ©i chi‰n binh vào m¶t hܧng Çi khác hÖn v§i m¶t ngÜ©i thÜ©ng, không còn theo bän tánh cá nhÖn t¿ lÆp hay làm theo š riêng cûa mình n»a mà phäi có thêm s¿ phøc tùng, trÆt t¿, k› luÆt, và phÜÖng pháp hành s¿. Còn "hæng say phøc vø cho lš tܪng" chÌ nuôi dÜ«ng ng†n lºa chi‰n ÇÃu cûa m¶t quân Ƕi, nhÜng không phäi là m¶t y‰u tÓ cÀn thi‰t."   

Các b¶ Ƕi cûa MiŠn B¡c và các binh sï cûa MiŠn Nam phÀn l§n ÇŠu là nông dân. Nhìn chung thì tinh thÀn cûa h† rÃt khác biŒt nhau. Các binh sï MiŠn Nam ÇŠu bi‰t Çåi khái là h† chi‰n ÇÃu chÓng ai ? và chÓng cái gì ? nhÜng ít khi ÇÜ®c bi‰t chi‰n ÇÃu cho ai ? cho cái gì ? Còn cán binh B¡c ViŒt thì bÎ nhÒi s†; ngay n‰u nhÜ tÃt cä không ÇÜ®c bi‰t th‰ nào là cái tÓt cái ÇËp cûa m¶t xã h¶i xã h¶i chû nghïa , thì ít nhÃt tÃt cä ÇŠu tin là giäi phóng ÇÃt nܧc là m¶t ÇiŠu cÀn thi‰t.

NgÜ©i c¶ng sän bi‰t khai thác vÃn ÇŠ bài ngoåi m¶t cách t¿ nhiên âm thÀm, cæn cÙ trên m¶t chuyŒn có th¿c: Phäi Çánh Çu°i b†n qu› d» ngoåi quÓc. Các cán binh B¡c ViŒt và ViŒt C¶ng ÇŠu tin tܪng cÃp chÌ huy cûa h†, bÃt cÙ ª cÃp nào cÛng vÆy, thÃp nhÃt tØ dܧi chi b¶ tam tam ch‰ là phÀn cæn bän cûa kim t¿ tháp quân s¿ cho ljn cÃp cao nhÃt trên ÇÌnh tháp. Còn ª MiŠn Nam ViŒt Nam thì không có vÆy. Binh sÌ bi‰t rÃt rõ vŠ s¿ låm quyŠn trong vÃn ÇŠ thæng thܪng.

Ÿ MiŠn B¡c thì các tܧng lãnh không bao gi© cho thÃy là h† nghi ng© vŠ ÇÜ©ng lÓi cûa cu¶c chi‰n ho¥c nghi ng© lÅn nhau. H† gi» kín s¿ hiŠm khích hay s¿ ganh Çua gi»a h† v§i nhau. ChuyŒn không bao gi© có ª MiŠn Nam . Cho t§i phû T°ng ThÓng - ông ThiŒu là t°ng tÜ lŒnh - các cu¶c bÃt ÇÒng Çøng chåm xäy ra công khai. TØ tháng giêng t§i nay, có bao nhiêu binh sï Çã t¿ hÕi xem T°ng ThÓng và Thû tܧng cûa h† có thÕa thuÆn ÇÜ®c v§i nhau ÇiŠu gì chÜa ? Không nói t§i T°ng Tham MÜu trܪng. Khûng khoän ª lãnh Çåo cÃp cao xem chØng nhÜ rÃt trÀm tr†ng.

Ÿ B¡c ViŒt s¿ chuyên ch‰ hoàn toàn cûa ch‰ Ƕ là y‰u tÓ tæng cÜ©ng cho k› luÆt n¶i b¶.

TØ næm 1965 ljn 1973, các tܧng tá ª MiŠn Nam trong tÃt cä m†i cu¶c hành quân tØ  nhÕ t§i l§n, tØ viŒc Çi tuÀn ti‹u, Çi mª ÇÜ©ng, n¢m ÇÜ©ng, ljn các cu¶c hành quân tìm và diŒt ÇÎch, chåm súng , chiŠu ngang hay chiŠu sâu, nhäy dù hay tr¿c thæng vÆn v.v.. tÃt cä ÇŠu có nhu cÀu ÇÜ®c hÕa l¿c pháo binh, tr¿c thæng võ trang hay oanh tåc cÖ y‹m tr® tÓi Ça, n‰u không ÇÜ®c các pháo Çài bay B.52 tØ Thái Lan, Çäo Guam hay tØ Phi luÆt Tân qua träi thäm trܧc .... H† quá tùy thu¶c và còn Çang tùy thu¶c vào hÕa l¿c y‹m tr® cûa phi pháo và không tr®. H† không nghï là ngÜ©i ta vÅn có th‹ chi‰n ÇÃu mà không có m¶t s¿ yÍm tr® nào nhÜ vÆy h‰t. Cán binh B¡c ViŒt vào chi‰n ÇÃu Çâu ª MiŠn Nam không hŠ có ÇÜ®c m¶t không  tr® nào .

       Quen theo nh»ng cách suy nghï, hay không cÀn suy nghï cÛng th‰, v§i m¶t thói quen là cÙ áp døng Çúng tØng ch» nh»ng  k‰ hoåch tÃn công hay phòng thû Çã ÇÜ®c các sï quan Hoa Kÿ soån s¤n - sau khi ÇÜ®c dÎch ra - nên B¶ Tham MÜu MiŠn Nam ViŒt Nam không có m¶t sáng ki‰n nào h‰t. ñó là ÇiŠu làm ngÜ©i Do Thái ngåc nhiên khi h† ljn quan sát Quân L¿c ViŒt Nam C¶ng Hòa.  Tܧng Viên nhìn nhÆn là B¶ T°ng Tham MÜu chÌ có nhiŒm vø tÜ vÃn mà thôi. NgÜ©i ta có th‹ nói là các sï quan MiŠn Nam ViŒt Nam có 2 m¥c cäm t¿ ty, m¶t là ÇÓi v§i ngÜ©i MÏ , hai là ÇÓi v§i b¶ Ƕi MiŠn B¡c .

M¥c dÀu các con sÓ vÅn có ÇÀy Çû trên giÃy t©, tåi sao QLVNCH vào næm 1975, cÛng nhÜ næm hay mÜ©i næm trܧc có th‹ thi‰u høt quân sÓ tác chi‰n ljn nhÜ vÆy ?

Vào th©i Çi‹n næm 1975, có th‹ nào QLVNCH thi‰u vÛ khí và Çån dÜ®c ljn mÙc Ƕ nhÜ T°ng ThÓng Ford, ông ThiŒu, ông Viên và nh»ng  ngÜ©i khác Çã Çòi hÕi ? CÛng nhÜ ông Frank Snepp, m¶t sÓ nhân viên ngoåi giao Hoa Kÿ Çã không tin nhÜ vÆy. S¿ thÆt có vÈ hÖi phÙc tåp. Các kho d¿ tr» rÃt quan tr†ng, - b¶ Ƕi B¡c ViŒt lÀn hÒi khám phá ra trên ÇÜ©ng ti‰n quân cûa h†- nhÜng các kho d¿ tr» nÀy không có gì thích h®p cho cu¶c chi‰n h‰t. Vào ÇÀu tháng 4 / 75, sÓ lÜ®ng cÖ phÆn thay th‰ (cÖ phÆn r©i) cho Thi‰t giáp và phi cÖ thì quá thi‰u, trong khi có m¶t tr» lÜ®ng vô ích các máy truyŠn tin rÃt tÓi tân và quá Ç¡t . TØ hai næm nay, quân Ƕi bÎ hån ch‰ trong viŒc xº døng Çån bách kích pháo và pháo binh. Trong các trÆn Çánh l§n hÒi næm 1972, pháo binh 105 ly trung bình xº døng 180 quä Çån trong ngày, và trong 3 tháng nay m‡i ngày chÌ cho phép xº døng có 10 (mÜ©i). Các B¶ chÌ huy ÇÖn vÎ và các ti‹u khu ÇŠu muÓn gi» ch¥t Çån dÜ®c cûa h† tÒn trº ª các kho n¢m räi rác kh¡p nÖi . S¿ phân phát rÃt là tÒi tŒ và có quá nhiŠu s¿ mÃt mát. TØ tháng giêng 1975, Çây Çó quân d¶i thi‰u xæng dÀu. NhÜng trong tÃt cä các thành phÓ, ª các góc

ÇÜ©ng, ngÜ©i ta ÇŠu thÃy b†n trÈ bán xæng cûa quân Ƕi, m¶t loåi xæng màu ÇÕ rÃt dÍ nhÆn ra ngay Ç‹ tránh bÎ æn c¡p và bán ra ngoài. Và ª kh¡p nÖi, ngÜ©i dân còn có th‹ mua nhiŠu vÆt døng cûa quân Ƕi nhÜ bình ÇiŒn cûa quân xa hay cûa tr¿c thæng, cÖ phÆn thay th‰ cûa quân xa, vÕ ru¶t xe, mŠn, mùng màu kaki, áo mÜa, giày cao c° Çi rØng, quÀn áo trÆn, quÀn lót, giày và có khi cä nón s¡t n»a. TÃt cä các thÙ nÀy ÇŠu thÃt thoát tØ các kho cûa quân Ƕi hay tØ s¿ ÇÒng lõa cûa các cÃp trong quân Ƕi ..

Tܧng TrÀn væn ñôn, T°ng trܪng QuÓc Phòng, ܧc tính là có khoän 1/3 tܧng lãnh và sï quan cao cÃp là còn liêm khi‰t såch së, m¶t cách nói khéo Ç‹ cho thÃy là 2/3 kia là có tham nhÛng và hÓi l¶. Linh møc Thanh, ngÜ©i Çang cÀm ÇÀu chi‰n dÎch chÓng tham nhÛng, Çoan ch¡c r¢ng Çã có sï quan nhÜ®ng m‡i cây súng trÜ©ng M.16 cho l¿c lÜ®ng bán quân s¿ Hòa Häo ª MiŠn Tây v§i giá 20.000 ÇÒng. ´t nhÃt thì vÛ khí nÀy cÛng còn n¢m trong tay cûa ngÜ©i quÓc gia. TØ næm 1973, Çã không thÃy có báo cáo là các loåi vÛ khí nhË ÇÜ®c bán cho ViŒt C¶ng m¶t cách gián ti‰p n»a. Binh sï cûa MiŠn Nam ViŒt Nam có m¶t sÓ lÜÖng quá thÃp không Çû sÓng . M¶t binh sï chÌ ÇÜ®c lãnh có 20.000 ÇÒng /tháng, m¶t tܧng 3 sao lãnh 5 lÀn hÖn. Do Çó h† thÜ©ng ngä theo cám d‡ là mÜu toan Çánh c¡p các cÖ phÆn r©i Ç‹ bán låi ki‰m thêm tiŠn. Hình nhÜ có cä m¶t hŒ thÓng t° chÙc.

Trong tình trång Çó, k› luÆt quân s¿ và lòng yêu nܧc chÌ có th‹ bÎ giäm Çi mà thôi. ñã quá mu¶n Ç‹ có th‹ sºa chºa n‰u muÓn thay Ç°i ÇÜ®c tình hình, nói cách khác là không th‹ nào cho các quân xa Çã mÃt chåy ÇÜ®c vì tìm không ra xæng dÀu !

Nh»ng  yêu sách cûa tܧng Viên và B¶ Tham MÜu cûa ông ÇÜa ra xem chØng nhÜ rÖi vào khoäng không vô v†ng.

ñåi sÙ Martin nghï r¢ng n‰u QLVNCH ÇÜ®c chÃn chÌnh kÎp th©i thì ch£ng nh»ng có th‹ gi» v»ng chi‰n tuy‰n mà còn có th‹ phän công låi ÇÜ®c n»a.  NhÜng các sï quan Hoa Kÿ cûa tܧng Smith thì tÕ ra rÃt là bi quan. ñåi tá William le Gro, trܪng Phòng Tình Báo, ܧc tính r¢ng, n‰u QuÓc H¶i có chÃp thuÆn m¶t ngân khoän viŒn tr® b° túc, thì "m†i viŒc coi nhÜ Çã quá mu¶n rÒi". Ông Çã trình bày quan Çi‹m cûa ông v§i tܧng Weyand . Ngay nhÜ các pháo Çài bay B.52 dù có tái can thiŒp thì cÛng không làm chÆm ÇÜ®c sÙc ti‰n quân cûa B¡c ViŒt . H† Çang ti‰n trên các trøc l¶ l§n, bæng qua các thôn xã, các thÎ trÃn, và các thành phÓ. N‰u Không Quân Chi‰n LÜ®c can thiŒp, thì h† së tàn sát hàng chøc ngàn dân chúng MiŠn Nam . Các pháo Çài bay B.52 Çã trª thành bi‹u tÜ®ng rÒi. Các quân nhân Hoa Kÿ và MiŠn Nam ViŒt Nam có kinh nghiŒm, ÇŠu không quên r¢ng tØ lâu rÒi các pháo Çài bay nÀy không bao gi© thành công trong viŒc c¡t ÇÙt ÇÜ©ng mòn HÒ chí Minh Ç‹ bÈ gãy con ÇÜ©ng ti‰p vÆn cûa B¡c ViŒt ÇÜ®c .        

 


 ChÜÖng 14 (ti‰p theo)
Trª vŠ: trang Møc Løc
1