ChÜÖng 11
(phÀn 2)
Måc tÜ khoa và B¡c Kinh
Trung tܧng T°ng ThÓng
ThiŒu, v§i m¶t diÍn ti‰n quân s¿ có cÖ tan rã cûa Vùng II và Vùng I, ch¡c phäi
tính t§i m¶t cu¶c ÇÃu tranh trên m¥t trÆn chánh trÎ .
Ngày thÙ ba 25 tháng 3,
vào lúc 16 gi© rܪi, ông ThiŒu h†p H¶i ñÒng B¶ Trܪng trong phòng h†p nhÕ cånh
væn phòng cûa ông, trên lÀu 1 cûa Dinh ñ¶c LÆp.
Tܧng Quang, cÓ vÃn an
ninh, báo cáo vŠ tình hình chánh trÎ n¶i b¶. ông mô tä hoåt Ƕng cûa các Çäng,
và các phong trào ÇÓi lÆp. Vài cu¶c h†p ª Çây vài cu¶c bi‹u tình ª Çó... Sau Çó ông NguyÍn væn Häo, Phó Thû
Tܧng Ç¥c trách vŠ Kinh T‰ trình bày vŠ vÃn ÇŠ ti‰p t‰, giá cä, nh»ng m¥t hàng
th¿c phÄm và sæng dÀu. T°ng ThÓng ngÒi nghe và có ghi chú vài Çi‹m.
Ông day qua phía bên
trái nói v§i Thû Tܧng:
- "Tôi nghï là Çã ljn lúc phäi cäi t° n¶i các cûa Anh Çi Ç‹ ÇÓi phó
v§i tình hình. Phäi là m¶t n¶i các chi‰n tranh.(1) gÒm nh»ng thành phÀn yêu
nܧc th¿c s¿, có quy‰t tâm và hæng say hoåt Ƕng."
NhÜ vÆy là thành phÀn
n¶i các hiŒn tåi không phäi là nh»ng
ngÜ©i nhÜ vÆy sao ?
- " Tôi së tuyên bÓ chuyŒn nÀy ngay chiŠu hôm nay,. ông ThiŒu
nói ti‰p. Phäi th¿c hiŒn nhanh Ç‹ làm
"hÕng chân" nh»ng ngÜ©i khác.
Chúng ta không nên Ç‹ mÃt thì gi©..."
T°ng ThÓng không có m¶t
l©i nh¡c t§i tình hình quân s¿ ! Có phäi ông cho Çó là lãnh v¿c cûa riêng ông ?
Còn ông Khiêm thì không bao gi© nói ngÜ®c låi š cûa ông ThiŒu. LÀn nÀy thì
khác, ông l§n ti‰ng nói lên nh»ng gì mà
tÃt cä các vÎ B¶ Trܪng hiŒn diŒn ÇŠu nghï t§i:
- " TrÜÖóc h‰t chúng ta phäi chÆn ÇÙng các
cu¶c tÃn công cûa c¶ng sän , °n ÇÎnh và cûng cÓ m¥t trÆn, và giúp Ç« nh»ng ngÜ©i dân tœ nån."
Ông Khiêm không phäi là
m¶t ngÜ©i n¥ng vŠ tình cäm, nhÜng sau khi ông nhìn thÀy tÆn m¡t nh»ng gì Çã xäy
ra ª ñà N¤ng, tÃt cä nh»ng thÜ©ng dân trܧc b© v¿c th£m Çã làm cho ông cäm Ƕng.
Ông Häo cÛng tuyên bÓ:
- " ThÜa T°ng ThÓng,
ch£ng lÈ chúng ta cÙ phäi lùi hoài nhÜ vÆy sao ? Phäi chÆn ÇÙng s¿ ti‰n quân
cûa B¡c ViŒt låi chÙ ? T°ng ThÓng nghï là chúng ta chÆn ÇÙng h† ª khoäng nào ?
Ông ThiŒu bܧc ljn bän
ÇÒ ViŒt Nam treo trên tÜ©ng v§i m¶t cây bút chì m« trong tay. Ông vÈ hai
vòng và m¶t ÇÜ©ng th£ng trên tÃm plát
tít trong b†c bän ÇÒ rÒi v§i m¶t gi†ng ch¡c nÎch ông nói:
- " Không lui n»a. Ÿ
Vùng I, chúng ta có m¶t cÙ Çi‹m ª Çây, ñà N£ng. Ÿ Vùng II, m¶t cÙ Çi‹m khác ª ch‡
nÀy, Qui NhÖn. Chúng ta thi‰t lÆp m¶t tuy‰n °n ÇÎnh theo ÇÜ©ng th£ng tØ ñèo Cä
phía B¡c cûa Nha Trang ljn phía trên cûa Da Lat Các ông së thÃy ñà N¤ng së là
Stalingrad cûa chúng ta , Còn tÓt hÖn Stalingrad n»a vì rÃt dÍ phòng thû và
ti‰p t‰ cÛng dÍ."
Ông ThiŒu lÅn l¶n trong
nh»ng so sánh cûa ông ta, dï nhiên ông
quên r¢ng quân ñÙc n¢m trong cÙ Çi‹m Stalingrad Çã bÎ thÃt thû.
Ông ngÒi xuÒng và nói
ti‰p:
- " HÖn n»a, tôi së cho lŒnh
quân Ƕi tØ Çây phäi tº thû tåi ch‡"
Ông ThiŒu có vÈ hình
nhÜ rÃt tin vào nh»ng l©i tuyên bÓ cûa ông. Ông có dùng nh»ng l©i tuyên bÓ nÀy thay cho hành Ƕng hay
không ? hay nh»ng Ƕng tØ cûa ông thay
cho chi‰n th¡ng ? V§i m¶t cây vi‰t, ông thäo ra m¶t diÍn væn hay tuyên bÓ ng¡n
rÒi ông džc nó to lên, VÓn là m¶t giáo viên, Phó T°ng ThÓng HÜÖng ÇŠ nghÎ sºa
låi vài danh tØ. T°ng ThÓng cho g†i ñåi tá CÀm, chánh võ phòng cûa ông và ra
lŒnh gªi bän væn nÀy ljn tÃt cä các TÜ LŒnh Quân ñoàn, sÜ Çoàn và các Çåi tá
TÌnh Trܪng, không chÆm tr‹
Ngay chiŠu hôm Çó, Çài
phát thanh và Çài truyŠn hình ÇŠu nói lên quy‰t tâm cûa T°ng ThÓng :
-" ñ¶ng viên tÃt cä các l¿c lÜ®ng cûa ÇÃt
nܧc; ChÆn ÇÙng các cu¶c tÃn công cûa c¶ng sän và cÙu tr® nh»ng ngÜ©i tœ nån."
Trong m¶t tuÀn l‹, Thû
Tܧng Khiêm tham khäo và ti‰p ki‰n khoäng 30 nhân vÆt, cÛng giÓng nhÜ m†i cu¶c cäi t° trong th©i bình,
lúc sóng l¥ng gió êm. Ông hành Ƕng giÓng nhÜ ngài Thû Tܧng cûa ñŒ TÙ C¶ng Hòa
Pháp m¶t ngày sau khi có khûng khoäng trong n¶i các. Phó Thû Tܧng NguyÍn lÜu
Viên thäo m¶t bän tÜ©ng trình Çúc k‰t h‰t m†i quan Çi‹m cûa nh»ng nhân vÆt vØa
ÇÜ®c Thû Tܧng ti‰p xúc.
Ông ThiŒu không tin vào
dÜ luÆn quÀn chúng ª MiŠn Nam nhÜng ông l¡ng nghe nhÆn xét cûa m¶t sÓ thân hào
nhân sï.
Ông NguyÍn lÜu Viên
Çánh bóng 4 ÇŠ møc rÃt cÀn thi‰t:
‘’ - phäi lÃy låi lòng tin cûa dân
chúng
"- phäi th¿c hiŒn m¶t s¿ Çoàn
k‰t quÓc gia thÆt r¶ng rãi
"- phäi canh tân phÜÖng pháp làm viŒc cûa Chánh Phû
"- phäi mª r¶ng cºa cho hòa
bình nhÜng ÇÒng th©i phäi cûng cÓ quân Ƕi Ç‹ chÆn ÇÙng các cu¶c tÃn công cûa c¶ng sän .
Có 3 khä næng hành Ƕng:
1,- thÙ nhÃt: N‰u quân Ƕi, vì m¶t lš do nào Çó - thi‰u chi‰n cø , vÛ
khí Çån dÜ®c, ho¥c mÃt h‰t tinh thÀn - không th‹ chÆn ÇÙng ÇÜ®c cu¶c t°ng tÃn
công cûa c¶ng sän , thì VNCH phäi mÃt vŠ tay c¶ng sän B¡c ViŒt, và cä th‰ gi§i
ÇÜ®c Ç¥t trܧc m¶t viŒc Çã rÒi.
2.- thÙ hai: N‰u cu¶c t°ng tán
công cûa c¶ng sän B¡c ViŒt bÎ chÆn ÇÙng låi, trong lúc chúng ta vÅn quá y‰u vŠ
chánh trÎ, m¶t Chánh Phû Liên HiŒp thân
c¶ng sän có th‹ ÇÜ®c thành hình, thì viŒc c¶ng sän hóa MiŠn Nam ViŒt Nam chÌ
còn là m¶t vÃn ÇŠ th©i gian mà thôi.
3.- thÙ ba: N‰u cu¶c t°ng tÃn công
cûa B¡c ViŒt bÎ gián Çoån, và n‰u chúng ta månh trên phÜÖng diŒn chánh trÎ, thì có th‹ có m¶t nܧc ViŒt Nam
thÙ ba. ñây là giäi pháp ít bÃt l®i nhÃt..
Toan tính chi‰m låi các tÌnh bÎ
mÃt là m¶t ÇiŠu không còn th¿c ti‹n n»a . ‘’
Ÿ Çây Phó Thû Tܧng
Viên vi‰t m¶t câu rÃt lå kÿ: ‘’ Trái låi, m¶t câu nói nhÜ th‰ có th‹ së làm cho
ngÜ©i MÏ kinh hoàng và Çóng h£n cánh cºa låi ÇÓi v§i ngÜ©i c¶ng sän ‘’
Trong tháng rÒi, trên
bình diŒn chánh trÎ, tình th‰ cûa ông ThiŒu không có xÃu l¡m. Th¿c t‰ cho thÃy
ông hy v†ng có ÇÜ®c s¿ ‘’vùng lên’’ cûa nh»ng phÀn tº cÖ h¶i chû nghïa. HÀu h‰t
nh»ng ngÜ©i không thích ông ThiŒu và
ch‰ Ƕ cûa ông ta vÅn không bao gi© tin ngÜ©i MiŠn B¡c và không bao gi© muÓn bÎ
c¶ng sän hóa. M¥c dÀu Çài phát thanh Hà N¶i và Çài MTGPMN lúc nào cÛng xác nhÆn nhÜng cho t§i gi© nÀy chÜa tØng bao
gi© có m¶t cu¶c n°i dÆy nào g†i là Ç‹ h° tr® cho cu¶c ti‰n quân t°ng tÃn công
cûa c¶ng sän B¡c ViŒt . NgÜ©i ta b¡t ÇÀu nghe thÃy nh»ng tin ÇÒn mÖ hÒ vŠ cung
cách ngÜ©i c¶ng sän MiŠn B¡c ÇÓi xº v§i dân chúng ª MiŠn Nam khi h† chi‰m ÇÜ®c
các thÎ trÃn và làng måc.
Nh»ng ngÜ©i dân tœ nån
bÕ chåy tØ Phܧc Long, Ban Mê Thu¶t và nh»ng xã bÎ chi‰m ÇŠu nói là ‘’chung
chung b¶ Ƕi MiŠn B¡c chÜa có ÇÓi xº tŒ l¡m ÇÓi v§i ngÜ©i nông dân cÛng nhÜ dân
ª thành thÎ. NgÜ©i ta chÜa ghi nhÆn ÇÜ®c nh»ng hành Ƕng cܧp bóc và häm hi‰p,
tuy nhiên khi ngÜ©i dân ti‰p xúc v§i Çåi diŒn cûa MTQPMN hay CPLTCHMN thì h†
ÇÜ®c yêu cÀu tìm b¡t các công viên chÙc cûa VNCH Ç¥c biŒt là cänh sát và an
ninh tình báo. Có nhiŠu trÜ©ng h®p ÇÜ®c xác nhÆn rõ ràng là các ngÜ©i bÎ b¡t
ÇÜ®c Çem Çi hành quy‰t. Ÿ Çâu cÛng vÆy, h† ki‹m kê dân chúng rÃt kÏ. Ÿ Cao
Nguyên thì ÇÒng bào ThÜ®ng bÎ tách ra khÕi ngÜ©i ViŒt Nam, trong công tác thanh
l†c. RÒi ngÜ©i ta giao cho m¶t anh ViŒt C¶ng phäi coi chØng 3 hay 5 gia Çình,
tùy theo quân sÓ cûa ViŒt C¶ng có Çû ngÜ©i hay không . RÒi ngÜ©i ta khuy‰n
khích dân chúng ‘’t¿ phê bình’’ và ‘’phê bình’’ kÈ khác, tØ Çó tÓ cáo hæy tÓ
kh° v§i nhau. NgÜ©i ta d¿ trù nh»ng bu‡i h†c tÆp Ç‹ ‘’tÄy não’’ hay ‘’hܧng dÅn
chánh trÎ ‘’. VŒ sinh là mÓi Üu tÜ cûa ngÜ©i MiŠn B¡c , h† Ƕng viên dân chúng
quét d†n tØ các xã Ãp ljn ÇÜ©ng phÓ trong thÎ trÃn, làm nhÜ h† có nhiŒm vø phäi
‘’làm såch’’ cä tÌnh vŠ phÜÖng diŒn vÆt chÃt lÅn tinh thÀn. Có nhiŠu nÖi h† b¡t
Çàn ông và Çàn bà phäi ra sºa chºa và xây d¿ng låi m¶t cái gì Çó theo nguyên
t¡c tình nguyŒn, nhÜng thÆt ra là bÎ b¡t bu¶c và bÎ chÌ ÇÎnh.
Các tù binh thì phäi bÎ
thanh l†c kÏ hÖn: ª ch‡ nÀy là binh sï, ª ch‡ kia là hå sï quan, ª ch‡ khác xa
hÖn là sï quan. ñÓi v§i hàng binh sï không có tÌnh nào Çói xº giÓng tÌnh nào.
H† ÇÜ®c thä ra, bÎ nhÓt trong các tråi tåm giam, hay ÇÜa Çi tØ nhóm nhÕ vŠ MiŠn
B¡c . H† gi» låi các sï quan và các cÃp chÌ huy cûa l¿c lÜ®ng ñÎa PhÜÖng Quân
và Nghïa Quân. SÓ phÆn cûa các tù binh tùy thu¶c vào š muÓn cá nhÖn cûa cán b¶
B¡c ViŒt hay nh»ng cán b¶ cûa CPLTCHMN
n‰u h† có m¥t ª Çó. Cán b¶ thÜ©ng là ngÜ©i cûa MiŠn B¡c . Nh»ng ngÜ©i dân tœ
nån xác nhÆn là cán b¶ ngÜ©i MiŠn Nam
thÜ©ng tÕ ra mŠm mõng hÖn ngÜ©i cán b¶ ngÜ©i miŠn Trung và MiŠn B¡c. Có
nhiŠu cán b¶ ngÜ©i Nam khuyên dân chúng và nhÃt là các công chÙc cÃp nhÕ hãy
lánh m¥t Çi và tìm cách ÇØng cho ngÜ©i ta bi‰t mình . Ÿ Ban Mê Thu¶t sau chi‰n
th¡ng cûa B¡c ViŒt , trên 3000 ngÜ©i ÇÜ®c tÆp trung tåi ch®. Cán b¶ cûa
CPLTCHMN Çi räo qua räo låi, Ç‹ tìm b¡t ÇÜ®c 300 công viên chÙc VNCH, trong Çó
có m¶t sÓ cänh sát. H† bÎ tÓ cáo là ‘’kÈ thù cûa dân t¶c, Çày t§ và gián ÇiŒp
cûa MÏ’’ . NgÜ©i ta ÇÜa h‰t nh»ng ngÜ©i nÀy ra khÕi thành phÓ, nhiŠu ngÜ©i bÎ
hành quy‰t. M¥c dÀu có nh»ng trÜ©ng h®p nhÜ vÆy nhÜng chÜa thÃy có ‘’cu¶c t¡m
máu’’ quan tr†ng nào nhÜ ngÜ©i ta ÇÒn Çoán. Trong hiŒn tåi hình nhÜ ngoài m¶t
s¿ trØng trÎ, tra khäo, nhøc hình nào Çó thì Hà N¶i ít nhÃt tåm th©i vÅn t¿
ch‰, chÜa Ç‹ l¶ vÈ gì g†i là s¡t máu . Sài Gòn Çang khai thác tÓi Ça nh»ng tin
tÙc nói trên trong møc Çích tuyên truyŠn rï tai vŠ hành vi trä thù Ƕc ác cûa
c¶ng sän ª các vùng vØa bÎ B¡c ViŒt chi‰m Çóng.
M¶t sÓ dân chúng bÕ
chåy trܧc cu¶c tÃn công cûa c¶ng sän nhÜng không có bao nhiêu ngÜ©i tình
nguyŒn vào quân l¿c VNCH. Cho nên s¿ ‘’vùng lên’’ mà ông ThiŒu ch© Çón së không
xäy ra.
Ngày 22 tháng 3 tåi Hà
N¶i , Thû Tܧng Phåm væn ñÒng th‰t tiŒc Çãi Ngoåi Giao Çoàn. ñúng vào gi»a b»a
æn, m¶t tuy viên ljn nói nhÕ v§i ñåi SÙ
Pháp:
- ‘’ Bây gi© Thû Tܧng
muÓn nói chuyŒn v§i ông.’’
Phåm væn ñÒng kéo ông
Philippe Richer riêng ra. Ông Thû tܧng nÀy bi‰t xº døng nhiŠu trò hay l¡m, tØ
chuyŒn nói vŠ Victor Hugo hay Émile Zola ljn ‘’mÓi tình th¡m thi‰t’’ gi»a Pháp
và ViŒt Nam . Ông có biŒt tài Çi dây khéo léo
l¡m, nhÜ trong hiŒn tåi ông muÓn cho ông Richer m¶t sÓ tin tÙc vŠ diÍn
ti‰n cûa tình hình ª MiŠn Nam . Cu¶c nói chuyŒn v§i m¶t cÃp lãnh Çåo cûa MiŠn
B¡c lúc nào cÛng quanh co khúc khu›u l¡m, ÇÀy sáo ng». MuÓn sàn l†c h‰t Ç‹ hi‹u
ÇÜ®c nh»ng Çi‹m chánh y‰u thì phäi bi‰t cách bóc cái lÜ«i b¢ng cây cûa h† m§i
ÇÜ®c .
ñåi sÙ Richer hÕi:
-‘’Ông nghï gì vŠ l¿c
lÜ®ng thÙ ba ª MiŠn Nam ?
-‘’ H† là bån cûa mÃy
ông Çó", Phåm væn ñÒng trä l©i.
Sau Çó ông tuyên bÓ:
-‘’Bây gi© thì tình hình
không th‹ Çäo ngÜ®c ÇÜ®c n»a rÒi. Nܧc Pháp phäi nhúng tay vào thôi. ThiŒu phäi
ra Çi m§i ÇÜ®c ".
Hoa Thånh ñÓn và Sài
Gòn Çã Çåt ÇÜ®c m¶t s¿ nhÜ®ng b¶ cûa Hà N¶i trong cu¶c thÜÖng thuy‰t Ç‹ Çi t§i
HiŒp ñÎnh Paris : ông ThiŒu ÇÜ®c ª låi.
Làm th‰ nào Ç‹ diÍn
dÎch nh»ng l©i tuyên bÓ nÀy cûa Phåm væn ñÒng Çây ? Dï nhiên nó có nghïa là
ngÜ©i Pháp phäi hành Ƕng, n‰u không thì së quá tr‹ cho h†. Quá tr‹ Ç‹ tìm låi
mÓi giao hão tÓt v§i Hà N¶i .
Philippe Richer phäi
lÆp Çi lÆp låi trong ÇÀu nh»ng l©i nói cûa Phåm væn ñÒng mãi trong 48 ti‰ng
ÇÒng hÒ trܧc khi gªi m¶t công ÇiŒn vŠ Quai d’Orsay cho Thû Tܧng Pháp.
M¥c dÀu không có Çông
dân b¢ng hai thû Çô Sài Gòn và Hà N¶i hay ñà N¤ng, nhÜng Hu‰ là thành phÓ quy‰n rÛ nhÃt nܧc ViŒt Nam sau
Sài Gòn và Hà N¶i . Là thû Çô cûa MiŠn Trung, nÖi có m¶t nŠn væn hóa cao, Hu‰
lúc nào cÛng vÅn là bi‹u tÜ®ng cûa quyŠn quš. Khi xÜa lúc ViŒt Nam còn chÜa bÎ
chia c¡t thì Hu‰ là thû Çô cûa ViŒt
Nam. Næm 1972, quân l¿c VNCH chi‰m låi thÎ trÃn nÀy . NgÜ©i ta chÌ thÃy ch‰t
chóc và mÒ mã, m¶t hành Ƕng mà Hà N¶i không bao gi© thØa nhÆn . H† Ç° nh»ng
phÜÖng pháp và viŒc làm Çó lên ÇÀu cûa M¥t TrÆn Giäi Phóng MiŠn Nam .
Trong m¶t ÇÃt nܧc bÎ
tàn phá vì chi‰n tranh và vì s¿ canh
tân, Hu‰ vÅn gi» ÇÜ®c vÈ ÇËp duyên dáng cûa m¶t lj Çô cÛ. Nh»ng ngÜ©i ViŒt Nam
nào chÜa tØng nhìn thÃy Hu‰, tܪng tÜ®ng Çây là m¶t thành phÓ Ça tình, lúc nào cÛng lÃm tÃm có mÜa
phùng. Ngay nhÜ trong mùa khô, thÜ©ng có sÜÖng mù trên ÇÌnh Núi Ng¿ hay trên
giòng nܧc l»ng l© cûa con Sông HÜÖng .Thành phÓ ÇÜ®c xây cÃt quanh con sông
nÀy. Bên b© phía Tây là kinh thành, m¶t khu vuông vÙc có tÜ©ng cao 6 thܧc bao
quanh læng tÄm cûa các nhà vua, m¶t sÓ ÇŠn Çài læng mi‰u l‡ ch° v‰t Çån bách
kích pháo. B© bên trái là thành phÓ c°, ÇÀy dân tœ nån Çang læng xæng d†c theo
các con ÇÜ©ng bao quanh ch®, Çi tìm các thuy‹n Çò mà lúc bình thÜ©ng ngÜ©i ta
hay dùng Ç‹ qua Çêm.
NhiŠu Çoàn xe Çû loåi, vÆn täi l§n nhÕ,
xe nhà, quân xa, mô tô, xe bò, xe máy, xe Çåp ... ng°n ngang trên cÀu, h† thä
ngÜ©i xuÓng Çi b¶ qua tòa hành chánh dài dài t§i khu cûa ngÜ©i Âu Châu bên phía
ñông. Ÿ khu nÀy quy tø các lãnh s¿ quán ngoåi quÓc và nhà cûa các nhân viên
ngÜ©i Âu. Bây gi© thì nh»ng ngÜ©i ngoåi quÓc nÀy nhÃt là ngÜ©i MÏ, nh»ng công
chÙc cao cÃp, và nh»ng nhà quš phái trong thÎ trÃn, tØ hôm ÇÀu tháng t§i nay
không còn lui t§i Câu låc B¶ BÖi L¶i, các sân quÀn v®t và bãi bi‹n n»a. NgÜ©i
dân tän cÜ chi‰m luôn h‰t các bÒn cÕ, lÅn l¶n v§i m¶t sÓ binh sï mà ngÜ©i ta
không bi‰t Çó là lính cûa nh»ng Ƕi tuÀn ti‹u hay cûa nhóm chåy trÓn nào. Binh
sï và dân chúng chi‰m h‰t khu Çåi h†c.
Không có gì ch¡c ch¡n Ç‹ quy trách
nhiŒm cho ông ThiŒu vŠ chuyŒn Ç‹ mÃt tÌnh Phܧc Long, Ban Mê Thu¶t, hay thÃt
båi thäm não trong cu¶c hành quân triŒt thoái khÕi Pleiku và Kontum. NhÜng ch¡c
chán là ông phäi gánh chÎu hoàn toàn trách nhiŒm vŠ viŒc Ç‹ mÃt Hu‰.
Còn tܧng TrÜ«ng, sau khi g¥p T°ng ThÓng
ª Sài Gòn, ông vŠ ngay B¶ TÜ LŒnh Quân ñoàn 1 cûa ông ª ñà N¤ng, cách 65 cây sÓ
vŠ phía Nam cûa Hu‰. Ngay tØ lúc Çó tin
tÙc dÒn dÆp thÆt là xÃu. Chi‰n xa cûa c¶ng sän B¡c ViŒt Çã quét h‰t l¿c lÜ®ng
ñÎa PhÜÖng Quân ª Quäng TrÎ, cách Hu‰ chÌ có 50 cây sÓ vŠ hܧng B¡c.
Tܧng Trܪng bay ngay ra Hu‰ ngày 20
tháng 3. Ÿ Çây ông ra lŒnh cho tܧng Lâm quang Thi chuÄn bÎ phòng thû Hu‰ ÇÒng
th©i cÛng chuÄn bÎ di tän vŠ ñà N¤ng chi‰n cø n¥ng gÒm phào binh 175 ly vÆn
hành, và các chiên xa M48. Vào hÒi 13 gi© 30 ông nghe bài diÍn væn cûa ông
ThiŒu :b¢ng m†i giá phäi cÓ thû Hu‰. ñ‰n 19 gi© 30, khi vŠ ljn B¶ TÜ
LŒnh Quân ñoàn 1 ª ñà N¤ng tܧng Trܪng låi ÇÜ®c m¶t công ÇiŒn do Çích thân T°ng
Tham MÜu Trܪng Cao væn Viên kš tên : së không cÓ thû Hu‰ . NhÜng mïa mai
thay ngay trong lúc Çó Çài phát thanh quÓc gia vÅn còn ti‰p tøc ph° bi‰n oang
oang bài diÍn væn lÎch s» cûa ông T°ng ThÓng NguyÍn væn ThiŒu kêu g†i cÓ thû
Hu‰. T°ng thÓng phû quên không chuy‹n lŒnh cho Giám ñÓc Çài phát thanh
Lê vïnh Hòa và phòng lÜu trº phim änh.,
Nguyên væn bÙc công
ÇiŒn ÇÜ®c mã hóa :
KhÄn
Chuy‹n giao tÆn tay
sÓ: 20/54 H/3 -1975 T. 20/3/758.
NÖi gªi : B¶ T°ng Tham MÜu / T°ng Tham MÜu Trܪng’
NÖi nhÆn: TÜ LŒnh Quân ñoàn 1 / Vùng I Chi‰n ThuÆt
Bän væn: sÓ 9428 / F 341
Tham chi‰u: công ÇiŒn sÓ 9.424/ T°ng Tham MÜu / F 342 hay
20/ 145 ngày 11/3/1975 cûa T°ng Tham MÜu
Ti‰p theo công ÇiŒn nói trên, B¶
T°ng Tham MÜu trân tr†ng gªi ljn quš TÜ
LŒnh nh»ng chÌ thÎ sau Çây cûa T°ng ThÓng VNCH.
ThÙ nhÃt: PhÜÖng tiŒn Không Quân
và Häi Quân còn khi‹n døng ÇÜ®c chÌ có th‹ y‹m tr® cho m¶t ( 1 ) cÙ Çi‹m mà
thôi. Do vÆy , ông phäi hành quân (nguyên væn trong công ÇiŒn là ti‰ng Pháp:
‘’mener’’ ) trì hoän chi‰n ljn ñèo Häi Vân, n‰u tình th‰ b¡t bu¶c.
ThÙ hai: Xin Çáp nhÆn chÌ thÎ nÀy.
ñåi tܧng Cao væn Viên, T°ng Tham
MÜu Trܪng Quân L¿c VNCH.
HÖn th‰ n»a, cÖ quan tình báo cûa Quân L¿c
VNCH låi ph° bi‰n tin tÙc vŠ l¿c lÜ®ng tham chi‰n cûa quân Ƕi B¡c ViŒt ngày
hôm Çó. Næm trong sÓ bäy sÜ Çoàn trØ bÎ cûa B¡c ViŒt së ÇÜ®c gªi vào MiŠn Nam
và theo tin tÙc cûa cÖ quan tình báo Sài Gòn thì h† có trên 800 chi‰n xa v§i
m¶t sÓ d¿ trº cho 19 sÜ Çoàn trong Çó có 14 sÜ Çoàn b¶ binh . Không còn nghi
ng© gí n»a, bây gi© thì ngÜ©i ta tin ch¡c r¢ng quä là m¶t ÇiŠu quá lš tܪng cho
Hà N¶i .
Ông ThiŒu thì có cäm nghï r¢ng ông Çã
cho tܧng Trܪng m¶t mÙc Ƕ uy‹n chuy‹n hay tùy nghi nào Çó rÒi trong hành
Ƕng. Trong lúc tܧng Trܪng quá mŒt mÕi, nóng ru¶t, hút h‰t Çi‰u thuÓc nÀy t§i
Çi‰u khác, thì tin ch¡c r¢ng ông ThiŒu không có cho lŒnh gì nhÜ vÆy h‰t. M¶t s¿
mÖ hÒ lÅn l¶n rÃt tai håi, vì thi‰u s¿ phÓi h®p gi»a T°ng ThÓng Phû, B¶ T°ng
Tham MÜu và B¶ TÜ LŒnh Quân Çoàn 1.
Ông ThiŒu thì Çinh ninh r¢ng tܧng Trܪng Çã nói v§i ông ta là không có
cách nào khác hÖn là phäi cÓ thû Hu‰, bªi vì con ÇÜ©ng sÓ 1 chåy d†c theo b©
bi‹n gi»a Hu‰ và ñà N¤ng Çã bÎ c¡t ÇÙt rÒi. T°ng ThÓng Çã phäi cho lŒnh bÕ Hu‰
là vì thi‰u s¿ bäo Çäm cûa tܧng
Trܪng. Trong lúc Çó tܧng TÜ LŒnh sÜ Çoàn 1 thì låi bÕ Hu‰ mà không báo trܧc
cho tܧng Trܪng hay tܧng Viên hay T°ng ThÓng ThiŒu bi‰t. H‰t ngÜ©i nÀy ljn
ngÜ©i khác thi nhau Ç° thØa cho nh»ng "lŒnh và phän lŒnh" và các phän
Ùng dây chuyŠn k‰ ti‰p sau Çó.
ñêm 23 trung tܧng Lâm quang Thi ljn
vi‰ng ñÙc Cha NguyÍn Kim ñiŠn, tåi Tòa T°ng Giám Møc Hu‰. ñÙc T°ng Giám Møc vØa
tØ m¶t chûng viŒn ª Vatican vŠ hai ngày trܧc . Không có ÇiŒn, ñÙc T°ng Giám
Møc phäi ti‰p tܧng Thi trong phòng khách dܧi ánh sáng cûa m¶t ng†n n‰n. H†
chÌ dùng trà.
ñÙc T°ng Giám Møc nói ;
-‘’Tôi không lÃy làm ngåc
nhiên chút nào khi ÇÜ®c bi‰t ngÜ©i ta së bÕ Hu‰. Tôi bi‰t ÇÜ®c tØ m¶t nguÒn tin
chinh xác r¢ng Vùng II và Vùng I Chi‰n
ThuÆt së ÇÜ®c giao cho c¶ng sän . MiŠn Nam
ViŒt Nam m§i sau nÀy chÌ gÒm có Vùng III và Vùng IV mà thôi."
Tܧng Thi có cäm tܪng
r¢ng các nguÒn tin tÙc chính xác Çó bao gÒm luôn cä tØ Tòa Thánh Vatican.
Hai ngày sau Çó låi ljn
lÜ®t tܧng Thi ti‰p ñÙc Giám Møc Phåm ng†c Chi tåi ñà N¤ng . Ông nÀy ljn Ç‹
phän ÇÓi š ÇÎnh ‘’tº thû ñà N¤ng’’. ThÆt là vô ích. VÎ Giám Møc nÀy cÛng vÅn
Çinh ninh r¢ng Çã có m¶t thÕa thuÆn nào Çó v§i c¶ng sän rÒi. VÆy tåi sao låi
phäi Çánh ÇÃm v§i nhau làm gì cho nh»ng mãnh ÇÃt hay thành phÓ mà mình Çã có
thÕa hiŒp là së giao cho c¶ng sän ? Trong gi§i dân s¿ cÛng nhÜ m¶t phÀn trong gi§i quân nhân, nh»ng tin ÇÒn
chû båi nhÃt nhÜ loåi nói trên Çã bi‰n thành tin tÙc chinh xác.
Rõ rŒt nhÃt là các vÎ Giám Møc coi nhÜ các
quân nhân t¿ bi‰n mình thành nh»ng ngÜ©i sát nhÖn m¶t cách vô ích khi h† cÓ
g¡ng làm tròn chÙc næng và nhiŒm vø cûa mình trong quân Ƕi.