ChÜÖng X

(ti‰p theo)

 

Con ÇÜ©ng 7B

 

 

 Sáng ngày 12 tháng 3, nhóm Caucus, gÒm các dân bi‹u thu¶c Çäng Dân Chû ª Hå ViŒn bÕ phi‰u cho m¶t nghÎ quy‰t do 5 dân bi‹u Dân Chû ÇŒ trình, trong sÓ nÀy có bà Bella Abzug, ngÜ©i mà vài ngày trܧc Çây Çã Çä kích ông Martin và ông ThiŒu. Nhóm Caucus nÀy tuyên bÓ "chÓng låi tÃt cä m†i viŒn tr® quân s¿ cho ViŒt Nam và Cam BÓt trong næm tài chánh 1975", nghÎ quy‰t nÀy ÇÜ®c chÃp thuÆn v§i 189 phi‰u thuÆn và 49 phi‰u chÓng.

 

Ÿ ThÜ®ng ViŒn ngÜ©i ta cÛng muÓn "vÙt bÕ" Cam BÓt, nhÜng ngÜ©i ta t¿ hÕi làm sao dung hòa ÇÜ®c danh d¿ cûa Hoa Kÿ v§i s¿ chán ngán cûa cº tri và sÓ phÆn cûa m¶t ÇÒng minh. Ti‹u ban ngoåi giao cûa ThÜ®ng ViŒn Ç¥c trách vŠ viŒn tr® cho ngoåi quÓc và chánh trÎ kinh doanh Çã bÕ phi‰u thuÆn cho m¶t ngân khoän tÓi Ça là 25 triŒu Çô la viŒn tr® vû khí Çån dÜ®c cho Cam BÓt. K‰t quä bÕ phi‰u rÃt khít khao 4 phi‰u rthuÆn và 3 phi‰u chÓng.

 

 Ngoài nh»ng vÃn ÇŠ vŠ ñông DÜÖng, trong các cu¶c thäo luÆn và các tu chính án, rÃt nhiŠu vÎ dân cº tìm m†i cách Ç‹ gi§i hån quyŠn hån cûa tÃt cä các vÎ T°ng ThÓng vŠ chánh trÎ quÓc ngoåi và vŠ quân s¿. Không cÀn bi‰t vì lš do gì, mi‹n là ngÜ©i ta lÃy låi ÇÜ®c quyŠn hành Çã mÃt.

 

 NgÜ©i ta chÜa có nói t§i vÃn ÇŠ ViŒt Nam khi giäi quy‰t xong bài toán Cam BÓt.b¢ng cách bÕ phi‰u tri‹n hån, theo cách nói cûa QuÓc H¶i. Nh»ng ngÜ©i quy‰t tâm chÓng ÇÓi Çã tìm ÇÜ®c m¶t phÜÖng cách mà h† cho là m¶t chi‰n thuÆt tuyŒt diŒu: cÙ chi‰u theo lÎch trình cûa QuÓc H¶i . QuÓc H¶i nghÌ l‹ Phøc Sinh tØ ngày 27 tháng 3. Ti‹u ban phäi bÕ phi‰u quy‰t ÇÎnh bài toán quan tr†ng nÀy có 33 thành viên. BÕ phi‰u "tri‹n hån bàn cäi": 18 phi‰u thuÆn và 15 phi‰u chÓng. Trong sÓ các vÎ bÕ phi‰u thuÆn - hay tåm ngâm låi (nguyên tác: chôn) bài toán Cam BÓt có 8 vÎ thu¶c Çäng C¶ng Hòa. ñÓi v§i m¶t vÎ T°ng ThÓng thu¶c Çäng C¶ng Hòa nhÜ ông Ford thì quä là m¶t Çòn quá n¥ng. Tám vÎ thu¶c Çäng Dân Chû Çã bÕ phi‰u chÓng tri‹n hån. Các vÎ dân cº không hành Ƕng theo Çäng chánh trÎ cûa h† mà theo "linh hÒn" và lÜÖng tâm cûa h†, trong s¿ nghi ng© và lo âu. Trong giai Çoån quan tr†ng nÀy mà các vÎ dân cº thu¶c Çäng C¶ng Hòa không ûng h¶ choT°ng ThÓng cûa Çäng h† vŠ m¶t d¿ án mà ông nÀy cho là tÓi quan tr†ng, Çó là ÇiŠu cÀn nói ª Çây!

 

Trong lúc Çó thì trong Chánh Phû ngÜ©i ta Ç° trách nhiŒm lÅn cho nhau. Ÿ B¶ Ngoåi Giao ngÜ©i ta xác nhÆn là nh»ng ngÜ©i thân cÆn cûa T°ng ThÓng ª Nhà Tr¡ng không Ço ÇÜ®c tinh thÀn cûa QuÓc H¶i. Còn ª Nhà Tr¡ng thì ngÜ©i ta than phiŠn B¶ Ngoåi Giao quá quan liêu,, không dÙt khoát trình lên cho QuÓc H¶i nh»ng ÇŠ nghÎ và Çòi hÕi cûa T°ng ThÓng m¶t cách månh dån.

 

Là m¶t ngÜ©i quá quen vŠ th‹ thÙc cûa LÆp Pháp, ông Ford bi‰t h‰t các phÜÖng thÙc vÆn Ƕng nên ông låi ti‰p tøc tÃn công. Nh»ng ngÜ©i cûa B¶ Ngoåi Giao Çã cho các nghÎ sï và dân bi‹u thÃy cäm tÜÕng dÜ©ng nhÜ Chánh Phû Çã h‰t lÓi Çi rÒi. NhÜng ông Ford cho bi‰t thÆt s¿ không phäi nhÜ vÆy, hoàn toàn không phäi nhÜ vÆy. Ông chû trÜÖng "ÇÜ®c cä hay ngã vŠ không " . Ông tình nguyŒn chÃp nhÆn cho CamBÓt m¶t ngân khoän viŒn tr® quân s¿ cÃp th©i là 82 triŒu 500 ngàn Çô la. ñ‹ cho công viŒc ÇÜ®c dÍ dàng , vÛ khí và Çån dÜ®c së ÇÜ®c trích ra tØ kho d¿ trº, nhÜ vÆy ngân sách trong næm tài chánh 75 së không bÎ th¥ng chi.

 

Ngày 15 tháng 3, hai ông Charles Percy và Jacob Jacits ÇŠ nghÎ v§i ti‹u ban ngoåi giao cûa h†, m¶t ti‹u ban månh nhÃt cûa ThÜ®ng ViŒn, nên chÃp thuÆn m¶t ngân khoän viŒn tr® cho Cam BÓt là 82 triŒu rܪi Çô la. ñŠ nghÎ ÇÜ®c chÃp thuÆn v§i 9 phi‰u thuÆn / 7 phi‰u chÓng. NhÜng ti‹u ban nÀy xác ÇÎnh là m†i viŒn tr® quân s¿ phäi ÇÜ®c chÃm dÙt sau ngày 30 tháng 6 / 1975.

 

CÛng trong ngày 15 tháng 3 nÀy, ª Hoa Thånh ñÓn ngÜ©i ta bi‰t ÇÜ®c là VNCH Çang sºa soån cho nh»ng cu¶c hành quân lå lùng l¡m ª Cao Nguyên Trung PhÀn, chính xác hÖn là trên con ÇÜ©ng tÌnh l¶ 7 B.

 

Tåi Sài Gòn , m¶t th©i gian sau kÏ sÜ Væn m§i bi‰t ÇÜ®c là quân B¡c ViŒt Çã tÃn công và chi‰m Ban mê Thu¶t .

 

Ÿ B¶ Giao Thông Công Chánh, ông b¶ trܪng không h†p các c¶ng s¿ viên låi n»a. Các quân nhân bån cûa kÏ sÜ Væn quä quy‰t v§i ông r¢ng các chi‰n sÌ Çang thi‰u cä vû khí, Çån dÜ®c và lÜÖng th¿c. Ông không nghi ng© gì vŠ lòng can Çäm cûa các bån cûa ông, h† cÛng có nói vŠ các cu¶c hành quy‰t ª Ban mê Thu¶t. KÏ niŒm các vø hành quy‰t ª Hu‰ hÒi T‰t MÆu Thân næn 1968 häy còn s© s© Çây. Sï quan và binh sï chåy vŠ Sài Gòn trách dân chúng ª Çây Çã có m¶t Ç©i sÓng quá ÇËp. Ông ThiŒu Çã cho lŒnh Çóng cºa các "nhà t¡m hÖi", âu cÛng là m¶t niŠm an ûi tÓi thi‹u cho các chi‰n binh.

 

 K› sÜ Væn tin r¢ng së có m¶t giäi pháp chánh trÎ . "NgÜ©i ta" së ÇÜa ra m¶t giäi pháp "Trung LÆp." KÏ sÜ Væn nghï r¢ng ÇÙng trܧc thº thách m§i nÀy, ngÜ©i MÏ së không "khoanh tay ÇÙng nhìn " Çâu. Cä ngÜ©i Liên Xô và Trung QuÓc cÛng vÆy n»a. Dù sao næm 1973 ngÜ©i MÏ Çã ép ông ThiŒu nhÜ®ng b¶, b¡t bu¶c ông ThiŒu phäi kš vào HiŒp ñÎnh Paris. Bây gi© næm 1975 thì ljn lÜ®t Liên Xô và Trung QuÓc phäi ép Hà N¶i m§i là Çúng . Ÿ Sài Gòn có nhiŠu ngÜ©i Çã nh§ r¢ng hÒi 1956, Liên Xô Çã tØng muÓn cho hai nܧc ViŒt Nam ÇÜ®c vào Liên HiŒp QuÓc, nhÜng lúc Çó Hoa Kÿ låi chÓng ÇÓi. Không phäi chÌ có ª Sài Gòn ngÜ©i ta m§i thÜ©ng Çánh giá cao sÙc ép cûa Liên Xô ÇÓi v§i Hà N¶i .

 

 Hòa ThÜ®ng Thích ThiŒn Hoa không thÃy Üu tÜ gì khi ÇÜ®c nghe tin trên báo chí và Çài phát thanh vŠ viŒc các tÌnh và thÎ trÃn bÎ thÀt thû, dù tin tÙc có hÖi mu¶n. TØ lâu rÒi ngÜ©i ta Çã quen nghe nói vŠ các trÆn Çánh l§n. Ch¡c cÛng giÓng nhÜ các trÆn Çánh hÒi næm 1972, rÒi thì quân l¿c MiŠn Nam phäi tái chi‰m phÀn ÇÃt vØa bÎ mÃt thôi. Không còn nghi ng© gì n»a ch¡c viŒc Ban mê Thu¶t và Phܧc Long phäi di tän cÛng chÌ là m¶t phÀn cûa chi‰n lÜ®c chung mà thôi. Quân Ƕi quÓc gia MiŠn Nam ch¡c phäi tái chi‰m låi tÃt cä các tÌnh và thÎ trÃn Çó låi.

 

CÛng gìÓng nhÜ kÏ sÜ Væn, nhà væn Duyên Anh nghï r¢ng Sài Gòn së có m¶t thÕa hiŒp v§i Hà N¶i . Và c¶ng sän B¡c ViŒt phäi dØng quân låi ª Çâu Çó, có th‹ ª Qui NhÖn ch£ng hån . RÒi ngÜ©i ta së thi‰t lÆp m¶t "khu trái Ƕn" gi»a phÀn ÇÃt Çã bÎ B¡c ViŒt chi‰m cÙ và phÀn lãnh th° MiŠn Nam còn låi. Sau Çó ngÜ©i ta së thi‰t lÆp m¶t Chánh Phû "Hòa H®p Hòa Giäi" Çúng theo tinh thÀn cûa HiŒp ñÎnh Paris 1973. NgÜ©i ViŒt Nam dù là ª MiŠn Nam hay ª MiŠn B¡c ÇŠu Çã thÜ©ng nghe nói t§i HiŒp ñÎnh nÀy.

 

 Nhà væn t¿ tin ch¡c r¢ng ngÜ©i MÏ Çã bÕ quá nhiŠu tiŠn Ç‹ ÇÀu tÜ ª ViŒt Nam nên ch¡c ch¡n h† không muÓn mà cÛng không th‹ bÕ ViŒt Nam ÇÜ®c . Khi tin Ban mê Thu¶t bÎ B¡c ViŒt chi‰m ÇÜ®c xác nhÆn ª Sài Gòn thì nhà væn rÃt phân vân khó nghï. Và n‰u MiŠn Nam ViŒt Nam cûa chúng ta bÎ mÃt thì sao Çây ? Chúng ta Çã tùy thu¶c quá nhiŠu vào Hoa Kÿ . Dï nhiên ª m¶t vài tÌnh cÛng có chuyŒn bÃt công do tham nhÛng gây ra. Vì nghï t§i Çó nên dân chúng m§i bÎ ÇÄy vào th‰ phäi d¿a vào c¶ng sän . Chánh Phû bÕ quên dân chúng quá. L§p thanh niên thì chÌ ÇÜ®c dùng Ç‹ b° sung cho hàng ngÛ quân l¿c mà thôi.

 

TÆp san "Cách Mång Xanh" mà nhà væn Çã tÓn bao nhiêu công sÙc vào Çó së không có dÎp ÇÜ®c xuÃt bän n»a, Çó là m¶t tin không mÃy vui cho nhà væn Duyên Anh. RÒi ngày t° chÙc kÏ niŒm "NgÜ©i Cày Có Ru¶ng" cÛng phäi bÎ bÕ luôn. Có nhiŠu tin ÇÒn Çäi là quân l¿c cûa ta sÃp rút khÕi Vùng II Chi‰n ThuÆt. NgÜ©i ta nói ljn m¶t s¿ rút lui. M¶t cu¶c rút lui tÙc là m¶t s¿ tháo chåy. Tháo chåy tÙc là mÃt ÇÃt... HÒi næm 1954 trܧc khi kš HiŒp Чc Genève, lúc quân Ƕi Pháp rút quân thì ngÜ©i ta Çã nói Çó là cu¶c rút lui chi‰n lÜ®c. ñ‹ rÒi sau Çó có s¿ kiŒn ñiŒn Biên Phû, m¶t lòng chäo trong Çó Çã có gÀn m¶t phÀn mÜ©i quân Ƕi viÍn chinh cûa Pháp.

 

Nhà væn cho th‰ là cÛng Çû quá rÒi.... M¶t s¿ thÃt trÆn không ra gì trên bình diŒn quân s¿ Çôi khi së trª thành m¶t tai h†a vŠ chánh trÎ . Và T°ng ThÓng ThiŒu thì giäi thích là cÀn phäi có hàng træm triŒu mÏ kim viŒn tr®. Nhà væn cäm thÃy tÙc giÆn l¡m, ông làm viŒc cho Chánh Phû nhÜng không mÃy thích ông ThiŒu. Ông cÛng không Üa gì ngÜ©i MÏ và nh»ng ngÜ©i Nga Sô Vi‰t nh»ng ngÜ©i Çang tích c¿c h° tr® cho B¡c ViŒt . Nhà væn hy v†ng.... rÒi låi Çâm ra thÃt v†ng...

 

 Ÿ vŠ phía B¡c Sài Gòn khoän 300 cây sÓ là thành phÓ Dalat. Ÿ Çó hÀu h‰t dân chúng không có vë gì lo âu h‰t.

 

 Ngay trung tâm thành phÓ trên ÇÌnh m¶t ng†n ÇÒi, các hàng cà phê, các quán æn và råp chi‰u bóng Hòa Bình lúc nào cÛng ÇÀy ngÜ©i . H†c sinh và sinh viên sau gi© h†c thì hÃp tÃp bu quanh các bàn bi da và các bàn bóng Çá. Có rÃt nhiŠu thanh niên nam n» cûa Sài Gòn sÓng ª Çây trong niên khóa cä trung h†c và Çåi h†c. NgÜ©i ta nhÆn ra các n» sinh cûa trÜ©ng nhà Dòng v§i cûn màu xanh ÇÆm cûa nܧc bi‹n và sÖ mi xanh nhåt. Còn Çây là nh»ng cÆu thanh niên thu¶c gi§i khá giä cûa thû Çô Sài Gòn , n¶i trú cûa trÜ©ng trung h†c Yersin thÜ©ng ra chÖi ª Çây vào cuÓi tuÀn, v§i các sinh viên sï quan trÜ©ng Võ BÎ Liên Quân và trÜ©ng Chi‰n Tranh Chánh TrÎ. H† Çi dåo chÖi quanh b© hÒ, chÖi quÀn v®t, hay mܧn thuyŠn Çåp trên m¥t hÒ. ñ‰n chiŠu thì h† låi gom vŠ låi các quán cóc, ª Çó h† say sÜa thܪng thÙc ca nhåc, có cä thÖ ph° nhåc cûa TrÎnh công SÖn. Các hàng quán thÜ©ng bán ljn tÓi, cä m¶t vùng n¿c mùi gia vÎ cûa thÙc æn, và cä mùi thÖm cûa trái cây Dalat. Lúc nào cÛng có ngÜ©i nhÃt là vŠ Çêm ª các gian hàng cûa ngÜ©i ƒn, bán các loåi nܧc hoa và tÖ løa Çû màu s¥c sª.

 

 VÓn là m¶t ngÜ©i có vóc dáng nhÕ thó nhÜ ngÜ©i ViŒt Nam , Linh møc Jean Mais thu¶c Dòng TruyŠn Giáo ngoåi quÓc, khoän 40 tu°i, là giáo sÜ dåy ª trÜ©ng ñåi H†c Công Giáo mà ÇÙng ª khu ch® ngÜ©i ta có th‹ nhìn thÃy rõ trên ÇÌnh ÇÒi. Khoa Kinh T‰ Chánh trÎ ª Dalat có rÃt nhiŠu sinh viên ljn h†c tØ kh¡p nÖi trong nܧc. ñ‰n ViŒt Nam tØ 7 næm rÒi, nói thông thåo ti‰ng ViŒt, Çang dåy ti‰ng Pháp, Linh møc Çã có nhiŠu mÓi giao häo v§i các sinh viên Çû m†i tôn giáo và ti‰p xúc thân tình v§i h†. ñã là giáo sÜ thì phäi bi‰t khuyên bäo, mà m¶t giáo sÜ ngÜ©i ngoåi quÓc phäi là ngÜ©i không có ÇÎnh ki‰n. Cho nên các sinh viên rÃt nghe theo Cha Mais, dù có nhiŠu em t¿ hÕi không bi‰t làm sao giáo sÜ ngÜ©i Pháp nÀy có th‹ hi‹u n‡i mình. M¶t sÓ không ít các em chú š t§i Phong Trào chÓng tham nhÛng cûa cha Thanh, m¶t phong trào Çã nói nhiŠu vŠ cá nhân linh møc nÀy. M¶t sÓ các em khác thÜ©ng là con cháu cûa các công chÙc hay quân nhân thì nói v§i giáo sÜ Mais r¢ng cha Thanh là con c© cûa c¶ng sän . Linh møc Mais nghï r¢ng nh»ng cäm tình viên cûa cha Thanh ÇŠu thu¶c các gia Çình có liên quan ljn M¥t TrÆn Giäi Phóng, hay v§i cái CPLTCHMN cûa c¶ng sän. NgÜ©i ViŒt Nam thÜ©ng nói t§i M¥t TrÆn Giäi Phóng hÖn là cái CPLTCHMN nÀy. Linh møc Mais không phân biŒt ÇÜ®c nh»ng ngÜ©i nào thu¶c "l¿c lÜ®ng thÙ ba" mà không thích M¥t TrÆn Giäi Phóng v§i nh»ng ngÜ©i có liên hŒ mÆt thi‰t v§i M¥t TrÆn nÀy. Ông nghï r¢ng ông nên tránh không nên theo bên nào cä. NhÜng làm sao ÇÜ®c khi ông k‹ chuyŒn có tánh cách lÎch s» vŠ nh»ng næm cûa thÆp niên 50 ngoài B¡c, nói vŠ cu¶c di cÜ vào Nam cûa nh»ng ngÜ©i công giáo , vŠ chuyŒn "cäi cách ru¶ng ÇÃt"....Ông cÓ tìm hi‹u nh»ng s¿ lo âu và nh»ng s¿ não lòng cûa các em sinh viên. NhÜng theo ông thì dÜ©ng nhÜ vŠ phÜÖng diŒn chánh trÎ s¿ ch†n l¿a cûa cha mË các em m§i là phÀn quy‰t ÇÎnh. Ông nghï r¢ng tình cäm gia Çình phäi luôn luôn ÇÜ®c Ç¥t trên tinh thÀn š thÙc hŒ. Linh møc cÛng có Ç¥t vÃn ÇŠ v§i các ÇÒng nghiŒp cûa ông. NgÜ©i phø tá dåy Pháp væn cûa ông là anh Ng» Çã cho ông bi‰t là gia Çình anh có cäm tình v§i M¥t TrÆn Giäi Phóng.

 

 Sau kÿ nghÌ T‰t, các sinh viên ngoan ngoän trª låi Dalat. NhÜng tØ lúc Çó, phø huynh các em nhÃt là nh»ng ngÜ©i ª Sài Gòn gªi ÇiŒn tín lên thúc hÓi các em trª vŠ Sài Gòn . ñÓi v§i các em thu¶c gia Çình dÜ æn dÜ Ç‹ thì š nghï Çi ra ngoåi quÓc càng ngày càng län vãng trong ÇÀu. Có nhiŠu sinh viên ljn tØ giä linh møc Mais. Cô sinh viên cuÓi cùng ljn tØ biŒt Linh Møc là m¶t cô gái con cûa m¶t dÜ®c sï ª Nha Trang. Ngày 1 tháng 3 Linh møc Jean Mais giäng vŠ thuÆt Än dø trong m¶t l§p v¡ng chÌ còn môt nºa sinh viên. Ông nghï r¢ng Ban mê Thu¶t chÌ cách Dalat hÖn træm cây sÓ ÇÜ©ng Çèo ch¡c rÒi cÛng së ÇÜ®c tái chi‰m.

 

 Cha Darricault, ngÜ©i linh møc có trách nhiŒm cûa Dòng TruyŠn Giáo, tÆp h®p các linh møc låi ª nhà giäng. GÀn Çây ª ViŒt Nam có hai giáo sï Çã ÇÜ®c lŒnh trª vŠ Pháp. Nh»ng vÎ giáo sï khác ÇÜ®c t¿ do hành Ƕng theo š riêng cûa mình. NhÜng phÀn Çông ÇŠu së r©i ViŒt Nam .

 

 Nh»ng ngÜ©i quan tr†ng trong b¶ máy hành chánh lÀn lÀn bi‰n mÃt khÕi Dalat. M¶t vài vÎ giáo sÜ Çên Trung Tâm Væn Hóa Hoa Kÿ . NgÜ©i MÏ län tránh và lÀn lÀn cÛng bi‰n mÃt lúc nào không ai bi‰t cä. Khi ViŒn trܪng ñåi h†c ljn g¥p ông tÌnh trܪng Ç‹ xin phép Çóng cºa trÜ©ng Çåi h†c thì sau vài ngày lÀn l¿a ông ÇÜ®c câu trä l©i:

 

- Ông cÙ làm nh»ng gì ông muÓn.

 

ThÃy chánh quyŠn không muÓn nhÆn trách nhiŒm, ViŒn trܪng quy‰t ÇÎnh: "tåm th©i" cho Çóng cºa trÜ©ng. Ông cho g†i Linh møc Mais vào và nói:

 

- " Cha là ngÜ©i Pháp. Nܧc Pháp cûa Cha Çang có nhiŠu giao häo tÓt v§i Hà N¶i. VÆy n‰u ÇÜ®c thì Cha nên ª låi Çây Ç‹ duy trì s¿ hiŒn diŒn cûa Cha, cûa m¶t ngÜ©i Pháp ª viŒn Çåi h†c nÀy."

 

 Các sinh viên ai cÛng sºa soån hành trang. Nh»ng em có th‰ l¿c hay chåy ch†t ÇÜ®c thì Çi nh© các chuy‰n bay quân s¿. Phi trÜ©ng quân s¿ chÌ ª cách trung tâm thành phÓ khoän 15 phút. Có nhiŠu em mua vé cûa häng Hàng Không ViŒt Nam và Çi ª phi trÜ©ng dân s¿ ª cách Dalat 30 phút. Các em khác thì dÒn lên các xe Çò và chåy ra b© bi‹n. Chi‰c xe Citroen 3 ng¿a cûa Cha Mais lúc nào cÛng ÇÀy ngÜ©i. Ông phø tá cûa Cha không Çi. Cô Chû TÎch sinh viên Pháp cÛng là ngÜ©i ÇÙng ÇÀu HiŒp H¶i Sinh Viên PhÆt Tº cÛng không Çi. HÀu h‰t nh»ng ngÜ©i nào không thu¶c giai cÃp trung lÜu hay khá giä, không thu¶c gia Çình công viên chÙc hành chánh, nh»ng ngÜ©i làm thuê hay công nhân, th® thuyŠn.. ª Dalat hay ª các nÖi khác ÇŠu ª låi tåi ch‡. TØ lâu rÒi, ba mÜÖi næm nay h† có thói quen ch© Ç®i...

 

Và h† vÅn ti‰p tøc ch©.....

 

Ngày 15 tháng 3, thÙ bäy, vào lúc 10 gi© sáng, ông Polgar Çang ª trong phòng làm viŒc tåi sÙ quán Hoa Kÿ . Ông nhÆn ÇÜ®c ÇiŒn thoåi cûa m¶t ngÜ©i nhân viên tØ Pleiku g†i vŠ, báo cho ông :

 

- " Quân ñoàn 2 Çang rút Çi."

 

NgÜ©i trܪng lܧi CIA lúc nào cÛng t¿ hào r¢ng mình luôn luôn bi‰t trܧc nh»ng cu¶c ÇiŠu quân cûa Quân L¿c VNCH. Th‰ mà hôm nay ông bàng hoàng hoäng hÓt gªi ngay m¶t trong nh»ng ngÜ©i phø tá cûa ông ljn ngay Dinh ñ¶c LÆp, và m¶t anh khác ljn B¶ T°ng Tham MÜu.

 

Ÿ Dinh ñ¶c LÆp, tܧng Quang tuyên bÓ:

 

- "Không có gì xäy ra ª Pleiku h‰t."

 

Tܧng Quang hé l¶ cho ngÜ©i nÀy ngÜ©i khác nghe r¢ng ông ThiŒu không hÖn không kém Çã lŒnh cho tܧng Phú soån k‰ hoåch.

 

 Ÿ B¶ T°ng Tham MÜu thì các Phòng ÇŠu v¡ng tanh. Nhân viên cûa ông Polgar chÌ tìm ÇÜ®c thi‰u tܧng Th†, trܪng phòng 3 , hÕi ngay:

 

-" ChuyŒn gì Çang xäy ra ª Pleiku Çó Thi‰u tܧng ?

 

- " Ch£ng có gì xäy ra cä"  tܧng Th† trä l©i.

 

Ông Polgar Çang có nh»ng š nghï Çen tÓi trong ÇÀu.. S¿ v¡ng m¥t cûa T°ng Tham MÜu Trܪng có nghïa là gì Çây ? Ch£ng lÈ tܧng Cao væn Viên v¡ng m¥t cä ngày ª væn phòng chÌ Ç‹ ngÒi thiŠn hay sao ?

 

 Trong th©i gian ông Martin Çi v¡ng, ông Wolfgang Lehmann xº lš thÜ©ng vø sÙ quán. NgÜ©i ta Çi tìm ông kh¡p nÖi. Ông Çang ª phòng måch cûa nha sï. Phäi nói gì v§i Hoa Thånh ñÓn Çây? NÖi mà tØ ÇÀu næm t§i nay không có ngÜ©i nào chÎu chú š t§i tình hình nghiêm tr†ng cûa ViŒt Nam . Trên Vùng II Chi‰n ThuÆt vÅn còn m¶t sÓ ngÜ©i MÏ. Không th‹ phí phåm ljn Ƕ phäi Ç‹ cho nh»ng công dân nÀy rÖi vào tay c¶ng sän ?. Ông Polgar chÌ là ngÜ©i chÎu trách nhiŒm ÇÓi v§i các nhân viên và ngÜ©i làm viŒc cho CIA mà thôi, không có trách nhiŒm ÇÓi v§i các công chÙc ngÜ©i MÏ khác .

 

 Dalat là m¶t danh tØ có m¶t âm thanh nghe dÎu dàng, Còn danh tØ Pleiku dù nói b¢ng ti‰ng ViŒt, ti‰ng Pháp hay ti‰ng Anh nó cÛng nghe cÙng ng¡t và nó g®i låi nhiŠu kÏ niŒm không hay. MÜ©i næm vŠ trܧc, trên Çó b¶ Ƕi B¡c ViŒt Çã tÃn công vào cÜ xá cûa các cÓ vÃn MÏ gây cho 76 ngÜ©i vØa ch‰t vØa bÎ thÜÖng. TØ Çó Không L¿c Hoa Kÿ Çã mª các cu¶c oanh tåc vào cÖ sª cûa B¡c ViŒt n¢m vŠ phía B¡c cûa vï tuy‰n 17. Và sau Çó m§i có nh»ng cu¶c Ç° b¶ hàng træm ngàn binh sï MÏ vào MiŠn Nam ViŒt Nam .

 

 

---