ChÜÖng sáu

Dinh T°ng ThÓng bÎ d¶i bom

ThÙ Ba 8 tháng 4: 7gi© 30 sáng

Tôi thä b¶ trên con ÇÜ©ng Pasteur, Ç‰n Çåi l¶ De La Somme và cuÓi cùng Ç‰n bùng binh Ch® B‰n Thành. Ch® Sài Gòn có m¶t ng†n tháp vuông trên nóc giÓng nhÜ m¶t chòi canh cûa m¶t cái ÇÒn nào Çó th©i ông Galliéni, có nh»ng tÃm bäng quäng cáo bao quanh h‰t khuôn viên phía ngoài, nào là kem Çánh ræng, dÀu thÖm, rÜ®u, thuÓc lá v.v.. Cånh Çó là nhà ga xe lºa, có mÃy chi‰c xe bušt hiŒu Ford và Pontiac sáng chói, Çang ÇÆu chung quanh Çó, tÃt cä ÇŠu cho thÃy là vÃn ÇŠ kinh doanh cûa Sài Gòn, mua bán hay mÆu dÎch gì tØ nhiŠu næm qua ÇŠu là sän phÄm tØ Hoa Kÿ h‰t.

Tuy nhiên nên nh§ ª kh¡p nh»ng nÖi nào có l§p ngÜ©i bình dân ViŒt Nam Çang sÓng, thì ch‡ dÍ t§i nhÃt và g¡n bó v§i ngÜ©i dân nhÃt, phäi là cái ch®.

DÜ§i cái vòm to cûa ch® Sài Gòn hay trong nh»ng ki‰n trúc r¶ng thênh thang ki‹u ‘’ba tàu’’ ª Ch§ L§n; ª kh¡p các thành phÓ thu¶c ñÒng B¢ng sông Cºu Long, hay cuÓi cùng trong tÃt cä các ch® vÜ©n d†c theo các sông ngòi ÇÀy xuÒng ghe hay løc bình, tÃt cä Çâu Çâu cÛng luôn luôn có lúc nhúc m¶t thÙ hàng hóa, cùng m¶t loåi ngÜ©i và cùng m¶t c¥p m¡t nhÜ nhau.

Qua khÕi các tÃm bäng quäng cao rÒi thì m¥t tr©i và ánh sáng phäi nhÜ©ng ch‡ cho m¶t vùng l© m© nºa sáng nºa tÓi, v§i m¶t Çám Çông Òn ào và læng xæng san sát bên nhau mà không hŠ chen lÃn xô Çäy nhau bao gi©. TrÜ§c khi nhÆn rõ ÇÜ®c m¥t cûa tØng ngÜ©i là tôi Çã bÎ rÖi vào m¶t luÒng gió Çû cä các mùi vÎ lÅn l¶n nhau. Mùi trái cây ng†t nhÜ nÜ§c ÇÜ©ng, mùi thÖm nhÜ ngÛ vÎ hÜÖng, nÒng n¥c nhÜ §t, tiêu, gØng, nÜ§c m¡m , mùi hôi cûa ÇÒ lòng, cûa b‰p núc, Çû hÜÖng vÎ cûa hàng tåp hóa, dÀu thÖm cûa th® c¡t tóc v.v..

TÃt cä ÇŠu có h‰t ª Çây, tØ m†i thÙ mà con ngÜ©i g¥t hái ÇÜ®c, Çã Çánh b¡t ÇÜ®c, các m¥t hàng mÏ nghŒ Çã sän xuÃt ÇÜ®c, trÜng bày hay s¡p x‰p trên các giá g‡ và các kŒ, ÇÜ®c r†i sáng r¿c b¢ng Çèn nê ông. TrÜ§c tiên là nhang thÖm, nh»ng cây nho nhÕ dài dài nhÜ diêm quËt mà ngÜ©i ta thÜ©ng th¡p lên trong nhà hay trong chùa mi‹u hay d†c theo ÇÜ©ng Çi: Çây ngÜ©i ta x‰p nhang thành tØng bó m¶t, trong nh»ng bao vàng, ÇÕ lòe lËt ki‹u ngÜ©i Tàu. Bên cånh Çó là giÃy tiŠn vàng båc, loåi tiŠn cho ngÜ©i Çã quá cÓ, sª h»u dành Ç‹ cúng hi‰n cho ông bà t° tiên. . . . ..

Sau các m¥t hàng dùng Ç‹ hi‰n dâng cho ngÜ©i quá vãng, là tÃt cä nh»ng sän phÄm cûa ÇÃt Çai: nh»ng quày chuÓi dài, nh»ng trái mít to, nh»ng tháp ÇÀy ngÃt trái cây và rau cäi Çû loåi lå m¡t khác nhau, ng°n ngang. Các trái sÀu riêng giÓng nhÜ con nhím xanh, v§i cÖm bên trong hÖi thÓi nhÜng rÃt béo ng†t mà ngÜ©i sành æn rÃt thích; nh»ng trái kh‰ hình quä trám có khía sáng ng©i, các trái °i ru¶t ÇÕ hÒng, nh»ng trái xoài to chín ÇÕ nhÜ các thÕi vàng, có nh»ng khu ÇÀy trái thÖm trái khóm và dÜa leo, các r° giá Çæu tr¡ng trông nhÜ c†ng búng.

Xa hÖn chút n»a là cá khô tØng bó c¶t låi b¢ng dây dØa, hay vØa mÕng vØa dËp ÇÜ®c treo lên nhÜ nh»ng chi‰c lá khô. Và Çây là hàng cá tÜÖi m§i vŠ, nào là cá thu ÇÜ®c khÙa ra tØng khÙa, cá ngØ, cá tráp, cua b‹, tôm càng xanh, nh»ng con cá chình l§n nhÜ con træn mà ngÜ©i bán phäi dùng chày Ç‹ ÇÆp ÇÀu cho ch‰t. Còn Çây là hàng gåo, ngÜ©i bán m¡t tròn xoe m¥t sáng rª, Çang quäng cáo gåo cûa mình, gåo ngon, ÇÜ®c trÜng bày cùng kh¡p, trong các bao lát miŒng bao mª r¶ng, NgÜ©i mua gåo bÓc gåo lên xem, tØng vóc m¶t, Ç° gåo tØ tay nÀy sang tay kia Ç‹ Çánh giá tØng loåi gåo, này là gåo Gò Công, kia là gåo Vïnh Long, nhÕ håt hÖn, còn gåo Châu ñÓc thì là màu ÇÕ.

.. . .. . . . . . . . . . .

Tôi r©i khÕi ch®, Çi ra ÇÜ©ng, lúc Çó vào khoäng 8 gi©. VÅn còn các tiŒm bán hàng tåp hóa bày bán Çû thÙ nào là máy truyŠn hình, nÒi nÃu cÖm NhÆt, các túi b¢ng da cá sÃu v.v.., các hiŒu n» trang v§i nh»ng tÃm kính có vi‰t ch» tàu sáng chói, v§i nh»ng chi‰c vòng Çeo tay hay dây chuyŠn b¢ng vàng y 24 ca ra ÇÕ r¿c.

ñùng m¶t cái, tÃt cä m†i ngÜ©i ÇŠu ngÜ§c mÛi lên tr©i. M¶t ti‰ng rít chói tai tØ m¶t phän l¿c cÖ át h‰t tÃt cä m†i ti‰ng Òn ào khác. Và m†i ngÜ©i ÇŠu nh§ bi‰t là Çã tØ lâu m†i phi cÖ ÇŠu bÎ cÃm không cho bay ngang qua vùng tr©i cûa thû Çô, nÖi có Dinh ñ¶c LÆp. T¿ nhiên m†i ngÜ©i ÇŠu cÓ g¡ng nhìn lên Ç‹ nhÆn dång xem phi cÖ phän l¿c loåi nào Çã bay qua thÆt thÃp ª ngay trên vùng tr©i cûa thû Çô . M¶t chÎ Çàn bà la lên : "Ch¡c ch¡n nó së bÕ bom vào Dinh ñ¶c LÆp ". Và hÀu h‰t nh»ng ngÜ©i có m¥t trên con ÇÜ©ng nÀy ÇŠu la theo: "Nó së d¶i bom lên Dinh ñ¶c LÆp"

Ngay sau Çó, hai ti‰ng n° d» d¶i Çi liŠn theo ti‰ng rít cûa phän l¿c cÖ . Th©i gian không ÇÀy m¶t phút trôi qua, chi‰c phi cÖ låi bay ngang qua møc tiêu cûa nó, Çánh dÃu b¢ng 2 ti‰ng n° nhÕ và vài tràng Çåi liên ng¡n. LÀn nÀy thì tôi nhÆn rÃt rõ ti‰ng n° lÓp ÇÓp ÇŠu Ç¥n cûa súng Çåi bác t¿ Ç¶ng. Sau Çó thì chi‰c phi cÖ Çi xa lÀn Ç‰n m¶t nÖi vô ÇÎnh nào Çó .

Cu¶c tÃn công nÀy xäy ra không quá 5 phút. Tôi räo chân Çi nhanh hÖn. Phía trên dinh T°ng ThÓng rÃt gÀn Çây, m¶t côt khói còn bao quanh các cây cÓi trong vÜ©n. Khoäng 10 phút sau, có 4 xe cÙu hÕa Ç‰n tåi ch‡. TrÜ§c c°ng chánh cûa Dinh ñ¶c LÆp có khoäng 50 binh sï Dù Çang ª trong tÜ th‰ phòng thû, m‡i ngÜ©i ngÒi sau m¶t góc cây, s£n sàng chi‰n ÇÃu. Các xe Quân Cänh bao quanh khu vøc, cô lÆp Dinh ñ¶c LÆp v§i cä thành phÓ. Các anh cänh sát dã chi‰n v§i quân phøc r¢ng ri, súng cÀm tay, Çang hÜ§ng dÅn m†i s¿ lÜu thông tránh xa dinh ñ¶c LÆp. Các ngä tÜ ÇÜ©ng dÅn t§i dinh ÇŠu có rào këm gai chÆn h‰t.

Cä trung tâm thành phÓ có nguy cÖ bÎ t¡c nghën giao thông m¶t cách nhanh chóng và ÇiŠu nÀy chÌ làm tæng thêm tình trång h‡n loån. Tôi Çi dài xuÓng ÇÜ©ng T¿ Do. NhiŠu tin ÇÒn nhäm sai h£n s¿ thÆt Çã ÇÜ®c lan truyŠn ra rÒi ..

M¶t anh tài x‰ xe t¡c xi bÜ§c ra khÕi xe cûa anh ta trÜ§c tiŒm sách Albert Portail, vØa múa tay múa chân vØa la Àm lên : " T°ng ThÓng Çã ch‰t rÒi ". Các chÎ bán thuÓc lá lo thu x‰p các quÀy thuÓc cûa h† låi. ñÙng gi»a m¶t Çám Çông nh»ng ngÜ©i hi‰u kÿ m¶t anh luÆt sÜ ª nhóm ÇÓi lÆp thu¶c phong trào "Çòi quyŠn sÓng cho ngÜ©i dân" Çã xác nhÆn m¶t cách rÃt nghiêm túc :

" ñó là chi‰c phi cÖ sæn gi¥c F5 do tÜ§ng NguyÍn cao Kÿ lái . Ông ta Çã làm chuyŒn vØa rÒi Çó. Các dàn ra Ça cûa Tân sÖn NhÙt Çã theo dõi chi‰c F5 nÀy và Çã thÃy nó bay vŠ hÜ§ng Thái Lan."

NhÜng, tôi Çã bi‰t rÃt rõ tÜ§ng Cao Kÿ , ông chÜa tØng bay phi cÖ phän l¿c bao gi© !

Có m¶t sÓ xe thông tin có g¡n loa phóng thanh chåy kh¡p nÖi Ç‹ thông báo gi© gi§i nghiêm b¡t ÇÀu có hiŒu l¿c tØ 12 gi© trÜa nay. Và thành phÓ Çã trª nên v¡ng ng¡t h‰t sÙc nhanh chóng. Các cºa hàng bÕ rèm xuÓng che kín cºa tiŒm. ñÜ©ng sá thÜ©ng thì ÇÀy rÅy xe c¶, và Òn ào vì ti‰ng mô tô, gi© thì Çã trª nên v¡ng l¥ng. Gi© Çây Sài Gòn là môt thành phÓ ch‰t, m¶t th‰ gi§i im l¥ng , ª Çó chÌ có các binh sï v§i súng Óng Çi tuÀn rÕn nhÜ nh»ng bóng ma gi»a các nút ch¥n këm gai. .

Vào lúc 13 gi© trÜa, tôi liên låc ÇÜ®c v§i tÜ§ng Cao Kÿ b¢ng ÇiŒn thoåi. V§i m¶t gi†ng h‰t sÙc mÌa mai ông nói:.

- "ThÆt là m¶t chuyŒn tào lao ! m¶t hành Ç¶ng quá trÈ con không có m¶t cÖ may Çi Ç‰n Çâu h‰t. Phi công là m¶t sï quan rÃt trÈ, vØa m§i h†c xong phän l¿c cÖ F 5 E cách Çây vài ngày. TrÜ§c Çó anh ta ÇÜ®c huÃn luyŒn trong nhiŒm vø sæn gi¥c, và cách Çây không ÇÀy 3 tuÀn lÍ, anh ta m§i b¡t ÇÀu ÇÜ®c tham gia tÆp luyŒn vŠ nhiŒm vø Çánh bom. Theo ch‡ tôi nghe ÇÜ®c thì Çây là m¶t th¢ng nhÕ bÓc ÇÒng, có máu anh hùng. NhÜng tôi chÜa tØng g¥p m¥t anh chàng nÀy bao gi©. M¶t lÀn n»a, tôi không dính dáng gì Ç‰n chuyŒn nÀy. HÖn n»a tôi không muÓn gi‰t ông ThiŒu, tôi chÌ muÓn ông ta r©i khÕi chÙc vø cho rÒi.. . . . "

Sau m¶t phút yên l¥ng, sau Çó ông ta låi nói, nhÜng gÀn nhÜ nói cho riêng ông ta nghe mà thôi : " RÃt ti‰c là th¢ng qu› phi công Çó Çã không làm ÇÜ®c trò trÓng gì cä !

Sau Çó m¶t ít lâu, T°ng ThÓng ThiŒu lên ti‰ng trên Çài phát thanh. Ông ta vÅn còn sÓng. Ông ta thuÆt låi chi ti‰t cu¶c ném bom mà ông là møc tiêu chính. Ông xác nhÆn Çây không phäi là m¶t âm mÜu mà là m¶t hành Ç¶ng lÈ loi. Phi công bay ª cao Ç¶ 300 thÜ§c,và Çã thä xuÓng 2 trái bom vào dinh ñ¶c LÆp, và sau Çó quay trª låi lÀn thÙ hai b¡n xuÓng hai trái hÕa tiÍn và vài tràng Çåi bác 20 ly. Ông ThiŒu nói ti‰p: " Có m¶t sÓ ngÜ©i nào Çó muÓn Çe d†a tôi b¢ng võ l¿c Ç‹ ép bu¶c tôi phäi ra Çi, nhÜng tôi së không nhÜ®ng b¶ Çâu. Tôi së ti‰p tøc làm viŒc nhÜ thÜ©ng và ti‰p tøc dìu d¡t quê hÜÖng. ."

M†i ngÜ©i ÇŠu ÇÒng š - m¶t lÀn không phäi là thói quen - nói là T°ng ThÓng ThiŒu Çã có phän Ùng thÆt nhanh và rÃt hay. NhÜng liŒu ông có th‹ gi» yên l¥ng ÇÜ®c không ?

Vào lúc 4 gi© chiŠu, ÇÜ©ng phÓ låi nh¶n nhÎp trª låi, các hiŒu buông cuÓn rèm lên låi. S¿ lÜu thông låi có quyŠn trª nên h‡n loån nhÜ cÛ.

Tôi g†i ÇiŒn thoåi Ç‰n Çåi tá Xuân, ª Sª An Ninh, m¶t ngÜ©i bån cÛ trên 20 næm mà tôi Çã bi‰t ª B¡c ViŒt, lúc ông làm ª Phòng Nhì. Ông hËn g¥p tôi ª khách sån Caravelle vào lúc 5 gi© chiŠu.

"V§i ông ta ch¡c ch¡n tôi së bi‰t ÇÜ®c viŒc gì Çã xäy ra."

Trong khi ch© Ç®i, tôi së Çi bách b¶ m¶t vòng lên Dinh ñ¶c LÆp tØ ÇÜ©ng Pellerin Çi lên.

TrÜ§c råp chi‰u bóng Casino, ngÜ©i ta Çang x‰p hàng mua vé vào xem xuÃt 17 gi©. Råp Çang quäng cáo ba b¶ phim "Công Phu" . Các em bán báo Çang träi ra trên såp nh»ng t© báo bu°i chi‰u vØa m§i in xong.. Ÿ ÇÜ©ng Lê L®i nh»ng ngÜ©i bán hòm rÜÖng và va ly Çang trúng mánh. Xa hÖn m¶t chút, tôi di d†c theo ThÜ ViŒn QuÓc Gia rÃt ÇËp, ÇÜ®c xây cÃt trên nŠn cÛ cûa Khám L§n khi xÜa, nÖi Çã tØng giam gi» h¢ng ngàn tù cách mång và phÀn Çông là các lãnh tø thu¶c Chánh TrÎ B¶ hiŒn th©i ª Hà N¶i. Trong huê viên trÜ§c Çó có nhiŠu toán sinh viên Çang cãi nhau Òn ào hay kêu g†i Çùa giªn v§i nhau.

ñåi l¶ Norodom uy nghiêm r¶ng l§n nay ÇÜ®c g†i là Çåi l¶ ThÓng NhÃt, th£ng t¡p tØ VÜ©n Bách Thäo Ç‰n Dinh ñ¶c LÆp, bây gi© gÀn nhÜ hoang v¡ng. Các cu¶n këm gai ÇÜ®c cæng ra làm nút ch¥n ª các ngä tÜ ÇÜ©ng bây gi© Çã ÇÜ®c x‰p låi và mang Çi, nhÜng Quân Cänh vÅn còn ti‰p tøc canh tuÀn.

Không th‹ nào Çi Ç‰n gÀn Dinh ñ¶c LÆp ÇÜ®c . C°ng chánh cûa Dinh vÅn còn nguyên vËn, và không thÃy có m¶t dÃu v‰t nào cûa hành Ç¶ng d¶i bom hay b¡n phá ban sáng.

Dinh ñ¶c LÆp, nÖi T°ng ThÓng ThiŒu ª và làm viŒc, có m¶t lÎch sº dài và thÖ m¶ng. ñÜ®c xây cÃt vào næm 1868, tòa nhà nÀy khi xÜa có tên g†i là Dinh ñô ñÓc hay Dinh Norodom. Lúc bÃy gi© Çây là m¶t công th¿ huy hoàng diÍm lŒ, (xây cÃt theo ki‹u môt chi‰c bánh sinh nhÆt) chung quanh có rào chÃm song b¢ng ÇÒng trên có må vàng, nh»ng bãi cÕ xanh v§i ÇÜ©ng Çi bên trong träi cát ÇÕ, và m¶t nhà bát giác v§i nóc cao nh†n. Ngay ª c°ng chánh có lính gác Ç¶i nón ki‹u lính thú trên ÇÌnh có chóp nh†n b¢ng ÇÒng sáng chói và Çeo gæng tay tr¡ng lÜu truyŠn lÓi væn hóa thu¶c ÇÎa. NÖi Çây các vÎ toàn quyŠn có nh»ng bu°i ti‰p tân rÃt ngåo nghÍ, huê viên ÇÜ®c th¡p sáng lên, có các dàn nhåc vï cÀm , v§i nh»ng b¶ ÇÒng phøc lòe lËt, nh»ng b¶ lÍ phøc tr¡ng , các bà các cô thì m¥c áo hª ng¿c hª vai trang Çi‹m diÍm lŒ nhÜ Çi då h¶i ª Ba Lê vÆy.

NgÜ©i ÇÜ®c ª tåi dinh Norodom có nghïa là ngÜ©i Çó là chû nhân cûa ÇÃt nÜ§c nÀy. TÜ§ng ÉLy, vÎ Cao Ñy ngÜ©i Pháp sau cùng ª ñông DÜÖng Çã trao cho Chánh Phû ViŒt Nam bi‹u tÜ®ng cuÓi cùng cûa chánh quyŠn thu¶c ÇÎa nÀy ngày 7 tháng 9 næm 1954.

Sau khi chánh th‹ C¶ng Hòa ÇÜ®c công bÓ, thì dinh Norodom ÇÜ®c Ç°i danh xÜng thành Dinh ñ¶c LÆp.

Ngày 27 tháng 2 næm 1962, 2 sï quan phi công ViŒt Nam thŠ së hå sát T°ng ThÓng DiŒm nên Çã lái 2 chi‰c phi cÖ d¶i bom sÆp nát dinh th¿ c° kính nÀy. Dï nhiên nhÜ m¶t phép lå, T°ng ThÓng DiŒm vÅn không hŠ hÃn gì. NhÜng tòa nhà thu¶c ÇÎa c° nÀy bÎ hÜ håi gÀn nhÜ sÆp h‰t, nên Chánh Phû Çã quy‰t ÇÎnh xây låi m¶t dinh th¿ m§i. LÀn nÀy nhiŒm vø xây cÃt ÇÜ®c giao cho m¶t ki‰n trúc sÜ ViŒt Nam trÈ, tØng ÇÜ®c "giäi thÜªng Roma" , Çó là ông Ngô vi‰t Thø. ñ‹ gây quÏ cho công tác xây cÃt m§i nÀy, Chánh Phû mª m¶t "chi‰n dÎch quyên góp". M‡i công chÙc, m‡i ngÜ©i binh sï cûa MiŠn Nam ViŒt Nam ÇŠu Çóng góp m¶t ngày lÜÖng vào quÏ xây cÃt. Các doanh nhân thì kš cho nhiŠu chi phi‰u khá l§n, sinh viên h†c sinh thì tùy theo túi tiŠn cûa mình mà Çóng góp, và nh»ng ngÜ©i nghèo cÛng tùy theo mà bÕ tiŠn vào toán Çi quyên góp do B¶ Công Chánh phái Çi.

Ki‰n trúc sÜ Ngô vi‰t Thø tØ chÓi không nhÆn tiŠn thù lao cho bän vë, và các kÏ sÜ, chuyên viên cûa quân Ç¶i b¡t tay vào viŒc, công trÜ©ng làm viŒc 24 trên 24 gi© kéo dài hÖn 10 tháng. Cu¶c Çäo chánh ngày 1 tháng 11 næm 1963, và cái ch‰t cûa T°ng ThÓng DiŒm và ngÜ©i em cûa ông làm ngÜng trŒ công trÜ©ng suÓt trong 6 tháng dài. Sau Çó công trÜ©ng ÇÜ®c mª låi, nhÜng phäi mÃt 3 næm n»a m§i xây d¿ng xong Dinh th¿ m§i, ÇÜ®c tÜ§ng NguyÍn cao Kÿ long tr†ng khai trÜÖng ngày 30 tháng 10 næm 1966. Công trình Çã phäi tÓn Ç‰n 1 triŒu 500 ngàn mÏ kim (7 triŒu quan Pháp). Dinh ñ¶c LÆp ÇÜ®c xây b¢ng xi mæng cÓt s¡t, cÄn toàn Çá hoa cÄm thåch, cºa kính màu xanh da tr©i, có 3 m¥t ph£ng n¢m ngang và song song, (ki‰n trúc theo lÓi ch» ViŒt Nam tÜ®ng trÜng cho nŠn dân chû). TÃt cä Ç¥t ngay trung tâm cûa m¶t công viên ÇÜ®c vë rÃt cÄn thÆn và rÃt tráng lŒ.

Gi© Çây dinh th¿ rÃt duyên dáng nÀy ÇÜ®c binh sï Dù vây quanh canh gác, Çån và l¿u Çån mang ÇÀy ngÜ©I, Än mình phía sau rào chÃn song s¡t n¥ng nŠ, bi‰n dinh th¿ thành m¶t pháo Çài. Tòa nhà bát giác trÜ§c kia dùng làm nÖi chÖi nhåc, nay Çã bi‰n thành m¶t pháo Çài chÓng chi‰n xa. NhiŠu pháo Ç¶i phòng không ÇÜ®c ngøy trang dÜ§i các tàng cây trong hoa viên, và 3 chi‰c tr¿c thæng trang bÎ liên thanh Çang ÇÆu trên bãi cÕ. C°ng chánh ÇÜ®c khóa ch¥t. Quan khách phäi trình diŒn ª "c°ng công vø" , c°ng nÀy dÅn Ç‰n các nhà ÇÆu xe, n¢m gÀn Tòa Án. M‡i xe ÇŠu phäi qua s¿ khám xét cûa binh sï. H† ÇÜa xuÓng gÀm xe m¶t tÃm ki‰ng Ç‹ xét kÏ là không có m¶t bánh thuÓc n° nào ÇÜ®c g¡n vào sÜ©n xe . Sau Çó quan khách Çi qua m¶t cái rào ch¡n ÇÜ®c quay b¢ng tay Ç‹ chåy Ç‰n ch‡ ÇÆu xe. DÜ§i chân cÀu thang l§n Çã có m¶t sï quan tùy viên ti‰p Çón và dÅn khách Ç‰n phòng ti‰p tân, nÖi Çây có gh‰ d¿a màu ÇÕ và tû cÄn xa cØ, có m¶t c¥p ngà voi l¶ng lÅy.. Ÿ vŠ phía cuÓi phòng có m¶t cánh cºa, æn thông vào phòng làm viŒc cûa T°ng ThÓng ThiŒu, m¶t gian phòng rÃt r¶ng , ngay gi»a phòng có m¶t lá quÓc kÿ VNCH to l§n. ÇÜ®c cæng tØ trên trÀn xuÓng tÆn sàn nhà. Ÿ hai ÇÀu bàn làm viŒc, có nh»ng chân quÿ trên Ç‹ các máy truyŠn tin và các hŒ thÓng thông âm n¶i b¶, dùng nhÜ các tråm ti‰p vÆn truyŠn tin giúp cho T°ng ThÓng có th‹ liên låc th£ng v§i các t°ng b¶ trÜªng hay các tÜ lŒnh Vùng, Cänh sát trÜªng hay các tÌnh trÜªng bÃt cÙ lúc nào cÛng ÇÜ®c TrÜ§c cºa và trong hành lang d†c theo phòng làm viŒc nÃy luôn luôn có hai ngÜ©i cÆn vŒ l¿c lÜ«ng, m¥c quÀn áo xám, giÕi võ và thiŒn xå, ÇÜ®c tuy‹n l¿a trong l¿c lÜ®ng ngÜ©i nhái hay biŒt Ç¶ng quân. Hai ngÜ©i nÀy n¢m trong m¶t nhóm 8 ngÜ©i cÆn vŒ cûa T°ng ThÓng ÇÜ®c huÃn luyŒn Ç¥c biŒt. Các anh l¿c sï nÀy có gÜÖng m¥t rÃt bình thÜ©ng, nhÜng có Çôi tay cÙng r¡n, và dÜ§i l§p áo ngoài lúc nào cÛng có khÄu súng løc Çeo ª nÎt, H† liên låc v§i nhau b¢ng máy truyŠn tin cÀm tay và canh gi» T°ng ThÓng ngày lÅn Çêm.

T°ng ThÓng ThiŒu nhÕ ngÜ©i nhÜng có m¶t thái Ç¶ gÀn nhÜ lå lùng, cô ÇÖn và bÜ§ng bÌnh, t¿ giam mình trong Dinh giÓng nhÜ m¶t thuyŠn trÜªng cûa chi‰c tàu l¥n cûa ngÜ©i ñÙc lúc nào cÛng ª bên tay lái và tØ khÜ§c không chÎu n°i lên m¥t nÜ§c Ç‹ ÇÀu hàng. M¥c dÀu bÎ chính phi cÖ cûa mình d¶i bom, hay bÎ các tÜ§ng lãnh cûa mình Çe d†a, không ai có th‹ nói ÇÜ®c hôm nay con ngÜ©i cûa ông Çang nghï gì, m¶t con ngÜ©i miŠn Trung rÃt bí mÆt và cÙng ÇÀu Çã Ç†c m¶t bài diÍn væn thao thao nhÜ nÜ§c chäy ª Çài truyŠn thanh và truyŠn hình, nhÜng không bao gi© ti‰t l¶ tâm s¿ cûa mình trong ch‡ riêng tÜ.

Ÿ phòng trà Givral, m¶t ngÜ©i ViŒt Nam Óm gÀy, có Çôi m¡t ti hí, có b¶ râu rÆm trên c¢m, Çang giäi thích cho m¶t sÓ thanh niên Çang bu quanh ông ta vŠ nh»ng ÇiŠu bÆy bå cûa ông ThiŒu. TÃt cä ÇŠu do ông k‹ h‰t, tØ chuyŒn thâm cung bí sº Ç‰n chuyŒn bán quyŠn bán tÜ§c, tØ chuyŒn giãi phÄu thÄm mÏ cûa bà ThiŒu Ç‰n chuyŒn buôn lÆu h¶t xoàn..

Ông ta vØa cÜ©i khÄy vØa nh° mÃy s®i râu trên càm vØa nói : " ThiŒu Çã trª thành m¶t ngÜ©i Çiên nhÜ Hit Le trong hÀm trú Än cûa ông ta vào nh»ng ngày cuÓi cùng ª Bá Linh vÆy .Ông ta ÇiŠu Ç¶ng các sÜ Çoàn ma cûa ông và tin tÜªng là ông có th‹ th¡ng trÆn vì ngÜ©i MÏ së gªi phi cÖ và vÛ khí bí mÆt Ç‰n cho ông ta. S¿ Çiên rÒ cûa ông ta là hÆu quä cûa nh»ng ám änh vŠ sinh lš cûa ông. Ông ta Çã hoang phí thì gi© v§i các cô gái 14, 15 tu°i mà thu¶c hå Çã dÅn n¶p cho ông ta."

Tôi cÓ quan sát con ngÜ©i hùng biŒn nÀy. Ông là m¶t ngÜ©i thu¶c gi§i báo chí, gÓc ngÜ©i MiŠn B¡c,tØng bÎ thÃt båi trong cách mång, là m¶t ngÜ©i Çã tØng h®p tác có giá trÎ ÇÓi v§i NhÆt trong cu¶c sæn Çu°i c¶ng sän lÅn kháng chi‰n Pháp , sau Çó ông Çã phøc vø rÒi låi phän b¶i liên tøc các chánh quyŠn và các tÜ lŒnh cänh sát thu¶c Chánh Phû ViŒt Nam . Anh ta có m¶t biŒt danh là "Cao Giao" và Çã làm viŒc lâu næm v§i t© New Week. ñây là m¶t ngÜ©i hay løc låo tÌ mÌ nhÃt vào các "bãi phân thÓi" mà tôi bi‰t ÇÜ®c ª Sài Gòn .

Khách sån Caravelle n¢m bên cånh QuÓc H¶i, trÜ§c kia có tên là Khách sån cûa Nhà Hát Tây, bªi vì tòa nhà có vòm tròn hiŒn Çang dùng làm Trø sª cho QuÓc H¶i trÜ§c kia là Nhà Hát Tây cûa thành phÓ Sài Gòn dÜ§i th©i Pháp thu¶c. TrÜ§c kia Cha Lecca là chû khách sån nÀy; ông ta là m¶t c¿u thÜ®ng sï thu¶c quân Ç¶i Pháp bøng phŒ và ch¶t m¡t Çã Ç°i sang nghŠ bán nÜ§c giäi khát. Nh»ng nhà hàng häi và các tay ma cô ngÜ©i "C†t s©" chuyên buôn lÆu vàng và mÏ kim thÜ©ng Çóng Çô ª Çây, uÓng rÜ®u a-nis cûa MiŠn Nam nÜ§c Pháp do h† t¿ mang t§i trong nh»ng h¶p bánh bít quy có hàn chì cÄn thÆn , h‰t chÀu nÀy Ç‰n chÀu khác. Cô thâu ngân viên là m¶t cô gái lai TÀu, khoäng 20 tu°I, rÃt ÇËp và lä lÖi khi‰n cho m†i ngÜ©i ÇŠu phäi dán m¡t nhìn cô. M¶t ngày nào Çó Cha Leccia vŠ nÜ§c và bán khách sån låi cho Tòa Giám Møc Sài Gòn. VÎ quän lš giáo xÙ nÀy bi‰n cäi khách sån cûa nh»ng ngÜ©i vô låi nÀy thành m¶t "khách sån hång sang". Ông cÖi thêm 8 tÀng lÀu, sân thÜ®ng ª tÀng chót là m¶t nhà hàng l¶ thiên. Trang trí b¢ng cÄm thåch ñài Loan, g° dát tØ Phi luÆt Tân, cây xanh, sÖn mài Thành LÍ, nhÖn viên ÇÜ®c tuy‹n l¿a cÄn thÆn và quän lš là ngÜ©i Pháp, khách sån Caravelle Çã nhanh chóng trª thành m¶t cÖ sª ÇËp nhÃt cûa thành phÓ. SuÓt chiŠu dài cûa cu¶c chi‰n, khách sån không có phòng trÓng bao gi©: sï quan, dân bi‹u, nhà báo, các nhà kinh doanh, thÜ©ng chia nhau các phòng có ÇÀy Çû tiŒn nghi. Sau ngÜ©i MÏ låi Ç‰n lÜ®t các kÏ nghŒ gia NhÆt và các nhà thÀu ñåi Hàn.

Bây gi©, sau chuyŒn tán loån ª Cao Nguyên, thäm kÎch ª ñà N¤ng và cu¶c chi‰n Çang Ç‰n gÀn thû Çô Sài Gòn , các nhà báo låi tràn ngÆp khách sån. Phòng khách ÇÀy nh»ng tay sæn hình, trang bÎ máy thâu hình l§n và n¥ng nŠ, vai låi mang máy änh và Óng kính dài nhÜ nh»ng Óng phóng l¿u.

Chúng tôi Çã sÓng v§i nhau trong hai næm sau cùng cûa cu¶c chi‰n Pháp ViŒt ª MiŠn B¡c và nh»ng ngày cuÓi cùng ª Häi Phòng. Lúc nào tôi cÛng thÃy ông cÜ©I, ngay nh»ng lúc chúng tôi Çang bÎ Çån bách kích pháo nŒn vào lúc chúng tôi Çang n¢m trong các hÓ cá nhân ÇÀy bùn sình ª SuÓi Tre. Tôi không bao gi© thÃy ông ta hÓt hoäng và cÛng không thÃy ông to ti‰ng bao gi© . Ông nói næng nhÕ nhË, chÅm rãi, hay tìm dùng Çúng danh tØ, và luôn chú š gi» Çúng cú pháp. Trong væn phòng cûa ông ª c° thành Hà N¶I, ông Çã vi‰t rÃt cÄn thÆn b¢ng c† lông m¶t câu rÃt có š nghïa xây d¿ng : "N‰u anh bi‰t thì hãy nói cho nh»ng ngÜ©i hi‹u bi‰t. N‰u anh không bi‰t, thì hãy im l¥ng và cÓ l¡ng nghe. Và có l¡ng nghe thì anh së bi‰t."

Ông ta nói v§i m¶t gi†ng bình tïnh nhÜng có chút ngÆp ngØng.

- ViŒc gì Çã xäy ra hÒi sáng nÀy vÆy anh Xuân? Ÿ ngoài phÓ ngÜ©i ta thuÆt låi là MÏ Çã dàn d¿ng cú nÀy Ç‹ thanh toán ông ThiŒu. H† còn nói là phi công Çã Çáp xuÓng sân bay Udorn cûa MÏ và Çã ÇÜ®c chÃp thuÆn cho tœ nån tåi Thái Lan.

- NgÜ©i ta không bi‰t gì h‰t. NgÜ©i phi công Çã d¶i bom xuÓng Dinh ñ¶c LÆp tên là NguyÍn thành Trung. ñó là m¶t anh trung úy trÈ m§i có 26 tu°I, ngÜ©i MiŠn B¡c , Çã có m¶t v® và 2 con. Anh ta Çã hành Ç¶ng theo sáng ki‰n riêng cûa mình, vì quá giÆn và chán ngán khi thÃy các tÜ§ng lãnh và T°ng ThÓng Çã bÕ h‰t tÌnh nÀy Ç‰n tÌnh khác mà không có m¶t trÆn chi‰n nào. Anh ta cÛng buÒn và thÃt v†ng vì v® con anh ta không th‹ r©i khÕi ñà N¤ng ÇÜ®c và còn bÎ kËt trong vùng ki‹m soát cûa c¶ng sän .

- Sáng s§m hôm nay, vào khoäng trÜ§c 8 gi© có hai phän l¿c phóng pháo cÖ Çã cÃt cánh tØ phi trÜ©ng Biên Hòa, cách Sài Gòn 30 cây sÓ. H† có nhiŒm vø Çánh bom vào m¶t møc tiêu ÇÎch ª phía trên ti‹u khu Phan Rang, d†c theo b© bi‹n. M¶t lúc sau dó trung úy Trung báo cáo là phi cÖ anh bÎ trøc tr¥c kÏ thuÆt không th‹ ti‰p tøc bay ÇÜ®c . Hai mÜÖi phút sau ah ta nh¡m vào Dinh ñ¶c LÆp Çâm th£ng xuÓng. TÃt cä ÇŠu diÍn ti‰n rÃt nhanh chóng. Pháo Ç¶i phòng không ª Dinh ñ¶c LÆp không có thì gi© Ç‹ mà kÎp phän Ùng. M¶t trong hai trái bom cûa anh ta Çã làm mÈ m¶t góc cÀu thang sau cûa Dinh và làm vª h‰t các cºa ki‰n cûa tÀng trŒt. Trái bom thÙ hai rÖi xuÓng hoa viên không gây m¶t thiŒt håi nào. Sau Çó anh ta còn b¡n hai trái hÕa ti‹n làm thûng nóc nhà Ç‹ xe, và có b¡n Çåi bác 29 ly xuÓng bäi cÕ, gây 2 tº thÜÖng và 5 bÎ thÜÖng n¥ng. Có trên 40 ngÜ©i bÎ mänh ki‰ng làm trÀy da..Dù gì Çi n»a, n‰u anh ta có Çánh trúng ngay Dinh Çi n»a thì anh cÛng không th‹ nào gi‰t T°ng ThÓng ÇÜ®c . Nóc dinh m§i cÃt nÀy dày Ç‰n mÃy thÜ§c bê tông, và phäi qua cä 4 tÀng làu tØ nóc dinh m§i xuÓng t§i phòng cûa T°ng ThÓng ÇÜ®c .

- Còn chuyŒn Çáp xuÓng sân bay ª Thái Lan ?

- M¶t s¿ bÎa Ç¥t hoàn toàn ! TrÜa nay hÒi 15 gi©, Çài Hà N¶i Çã cho ra m¶t thông cáo xác nhÆn là trung úy Trung Çã Ç‰n vùng giäi phóng ñà N¤ng v§i phóng pháo cÖ cûa anh ta. T°ng trÜªng QuÓc Phòng cûa cái g†i là Chánh Phû Lâm Th©i C¶ng Hòa MiŠn Nam Çã g¡n huy chÜÖng yêu nÜ§c hång 2 và Çã thæng cÃp ñåi úy cûa quân Ç¶i Giäi Phóng MiŠn Nam ViŒt Nam cho anh ta. ñiŠu nÀy chÙng minh rõ ràng là mÃy anh "mÛi lõ" không có gì dính dáng Ç‰n viŒc nÀy. Tùy viên quân s¿ Hoa Kÿ rÃt tÙc giÆn vì Çây là chi‰c phän l¿c phóng pháo cÖ F.5.E. ÇÀu tiên Çã rÖi nguyên vËn vào tay c¶ng sän. ñây là m¶t phóng pháo cÖ chi‰n thuÆt vØa ngæn ch¥n vØa y‹m tr®, tÓc Ç¶ bay nhanh (mach 1,6), dÍ ÇiŠu khi‹n, ÇÜ®c trang bÎ vÛ khí rÃt månh và toàn b¶ b¢ng ÇiŒn tº (máy dò tìm møc tiêu loåi nhÕ, tác xå b¢ng máy ÇiŒn toán, máy chøp änh b¢ng hÒng ngoåi tuy‰n). Loåi phi cÖ nÀy chÌ m§i ÇÜ®c mang ra xº døng cách Çây không quá 18 tháng.. . .

(Xin xem ti‰p ChÜÖng VII)

Trª vŠ: trang ÇÀu

ChÜÖng 7